بعضی مریضیهای قابل درمان با نوروفیدبک
– افسردگی
در نقشه مغزی افراد دپرس نشونه‌های مختلفی دیده میشه که بعضی از آن‌ها عبارتند از: افزایش یا کاهش فوق‌العاده در فعالیت امواج بتا و آلفا در سراسر یا بخشی از مغز؛ کاهش یا افزایش موج دلتا؛ کاهش یا افزایش غیرطبیعی کوهرنس و… . به کار گیری نوروفیدبک باعث انجام اصلاحات در الگوی امواج مغزی افراد دپرس میشه. تغییر در اندازه سروتونین و نوراپینفرین که دو انتقال‌دهنده عصبی هستن از دلیلای بروز افسردگیه. نقل و انتقالات انتقال‌دهنده‌ها از مباحث مربوط به شیمی مغزه. نکته در اینجاست که تغییر در شیمی مغز به تغییر در امواج، و تغییر در امواج به تغییر در شیمی مغز می‌انجامد. بنابر این به کار گیری نوروفیدبک و اصلاح الگوی امواج مغزی دلیل ایجاد تعادل در نقل و انتقالات مواد شیمیایی مغز میشه (مون، 2005).
– عملکرد بهینه
نوروتراپی اهداف مختلفی داره:
– اثبات عملکرد سراسری مغز با افزایش توانایی مغز در تولید امواج مغزی جور واجور.
– بهبود توانایی مغز واسه تغییر نرم و راحت از یک حالت ذهنی به حالت دیگه و حفظ اون حالت به اندازه نیاز.
– بهبود کارکرد مغز در نواحی خاص مربوط به مشکلاتی که فرد در اون زمان تجربه می‌کند.
سال‌هاست که ورزشکاران، هنرمندان، مدیران و افراد نظامی، از نوروفیدبک واسه رسیدن به بالاترین سطوح عملکرد درمانی به کار گیری میکنن. پروتکل‌های آموزشی، تحریک فیزیولوژیکی، تمرکز و توجه، تعادل نیمکره‌های مغزی، آرامش و کارکرد اجرایی رو تحت اثر و آموزش قرار میبدن. نوروفیدبک یک تکنیک یادگیری و وسیله آموزشیه. مراجع از تغییراتی که طی آموزش بوجود اومده، آگاه میشه و قادر هستش تا روند پیشرفت خود رو در واسه رسیدن به توانایی‌های بالاتر مورد آزمایش و بررسی بذاره (مون ،2005).
نوروفیدبک سازو کار اصلی که مغز به اون وسیله تحریک فیزیولوژیک رو کنترل می‌کند تحت کنترل درآورده و مکانیزم تحریک رو طبیعی می‌سازه. این روش صرفنظر از دلیل افسردگی اثربخشه. درزمان درمان مراجع ممکنه فهمیده باشه که لازمه به کار گیری داروهای ضدافسردگی یا محرک رو کاهش بده که به هر حال باید از نظر دوز دارو درزمان درمان تحت نظر متخصص باشه (مون ،2005).
– درد طولانی
در مورد درد طولانی فرض بر اینه که آسیبی که در اول منشأ درد بوده درمان شده اما درد بازم باقیه و چه بسا بدتر شده. وقتی درد به مدت طولانی ادامه پیدا کند، آستانه درد ممکنه کاهش یافته و در نتیجه ادراک اون زیاد شه. یعنی مغز توجه بیشتری به احساس درد می‌کند. طولانی شدن مدت درد، آستانه مغز نسبت به درد رو پایین آورده و دلیل افزایش ادراک درد میشه. به کار گیری نوروفیدبک آستانه مغز نسبت به درد رو بالا برده و حتی به مقدار طبیعی می‌رساند و به این شکل دلیل کاهش ادراک درد میشه. حتی با وجود آسیب هم، تنظیم شدن دوباره آستانه درد در یک حد طبیعی، باعث بهتر شدن درد میشه. مغز با کمک نوروفیدبک آستانه درد رو از نو تنظیم می‌کند (ورنون، فریک و گریزلیر، 2004).
– صدمات مغزی کم
نتیجه های آسیب مغز کم شامل سردرد، بدن درد، حالت تهوع، گم‌گشتگی، افسردگی، خستگی بیش از اندازه، مشکلات بینایی، نقائص پردازش شنیداری، مشکلات خواب، وز وز گوش، تحریک‌پذیری و اضطراب و حتی تغییرات یا ناپایداری شخصیتی میباشه. در حالیکه هیچ نوع دارودرمانی مرسومی واسه این علائم وجود نداره، لیکن معمولاً به نوروفیدبک جواب میبدن. برابر با گزارش خود افراد تحت درمان تا 80% بهبودی در علائم پیدا میشه. بازیابی‌هایی که مغز اینطوری بدست می‌بیاره اثر بلندمدت داره. به کار گیری این روش حتی سال‌ها بعد از آسیب هم به درد بخور هستش. بعضی بهبودها بعد از آسیب بصورت خودبخود مورد انتظار هستن لیکن نوروفیدبک مراحل رو سرعت می‌بخشه (هاموند،2006).
آموزش در مناطق خاص قشری که مربوط به کنترل تحریک فیزیولوژیک میشه صورت می‌گیرد. در مورد صدمات کم دلایل حاکی از اثر مثبت نوروفیدبک در کمک به بهتر شدن علائمی مثل: کاهش انرژی، سردرد و دردهای طولانی، گیجی و سرگیجه، مشکل حافظه، مشکل در تمرکز، اضطراب، افسردگی، تغییرات خلقی، مشکلات خواب و مشکلات ادراک بینایی میباشه. دلایل بالینی نشون‌دهنده اینه که به کار گیری نوروفیدبک حتی پس از اینکه بقیه درمانها از پیشرفت باز می‌مثل، دلیل رسیدن به یافته های بیشتر میشه (مون، 2001).
– میگرن و سردردهای تنشی
میگرن یه سردرد بعضی وقتا به بعضی وقتا و همراه با حالت تهوع و استفراغه و از 4 تا 72 ساعت طول میکشد. درد معمولا تو یه طرف سر و از پیشونی یا گیجگاه شروع شده و به دور و بر انتشار مییابد. سردرد میگرنی بسیار شدید و ضعیفکننده میباشه. داروهای مورد به کار گیری در درمان میگرن، اون رو کنترل میکنن اما خوب درمان نمیکنن و مریض مجبور به به کار گیری دائمی از این داروهاست. میگرن یکی از مریضیهاییه که به درمان نوروفیدبک خوب جواب میبده چون که قراردادهای درمانی بسیار مؤثری واسه اون ایجاد شده. بیشتر بیماران به ویژه اونها که سالیان طولانی از آن رنج بردهان، از اثر نوروفیدبک و اندازه بهبودی خود شگفتزده میشن. به همین ترتیب سردردهای تنشی و اضطرابی هم خوب به درمان نوروفیدبک جواب میبدن (مون، 2001).
– مشکل بیشفعالی همراه با کمبود توجه[1]
این مشکل در کودکی شروع می شه و با علائمی مثل بی قراری، بی توجهی، تکانشی بودن، نبود تمرکز در درس یا تکالیف، حواسپرتی و فعالیت زیاد و شلوغی همراهه. این مشکل میتونه باعث افت کارکرد تحصیلی و نمرات بد در مدرسه، رابطه بد کودک با دور و بری ها و دوستان، عصبانیت کودک و ناتوانی ایشون در انجام تکالیف و وظایفش شه. درمان سنتی بیشفعالی به کار گیری داروهای محرک (مثل ریتالین) میباشه. این داروها تا وقتی که مصرف میشن، تاثیردارن اما با قطع مصرف ممکنه مریضی برگشت کنه. هم اینکه به کار گیری صرف و دراز مدت از این داروها ممکنه مشکلات جانبی بر کودکان داشته باشه که میتوان به سردرد، تهوع، بیخوابی و از همه مهمتر ایجاد معطلی در رشد کودک اشاره کرد. درمان نوروفیدبک هیچ کدوم از مشکلات گفته شده رو ایجاد نمیکنه بلکه با مشکلات مثبتی مثل بهبود خلق کودک و کاهش خشونت همراهه. هم اینکه تاثیر درمان نوروفیدبک طولانیه و حتی بعد از تموم شدن درمان هم ماندگاره (مون ،2005).
– مشکلات یادگیری
مشکلات یادگیری به ناتوانیهای کودک یا نوجوون در مهارتهای خوندن، نوشتن، صحبت، ریاضیات و استدلال، گفته میشه. کودک تو یه یا چند مورد از این موارد، مهارت بسیار کمتری از همسالان خود داره. کودکان گرفتار به مشکل یادگیری ممکنه از طرف همسالان، معلمان و والدین خود سرزنش یا مسخره شن. هم اینکه این کودکان در مورد مشکل خود نمرات بسیار کمی در مدرسه میگیرند و اعتماد به نفس و روحیه اونا هم شدیدا آسیب میبیند. این کودکان ممکنه با مشکلات رفتاری به وجود اومده توسط مشکل خود هم درگیر باشن. درمانهای فعلی بر اساس آموزش هستن و بسیار طولانی میباشن. هم اینکه نتیجه درمانها هم متوسط هستن. درمان نوروفیدبک در تایم کوتاهتری (10 هفته)، بهبودی بسیار بیشتر و ماندگارتری در مشکل یادگیری و مشکلات رفتاری کودکان ایجاد میکنه (مون، 2005).
– مشکلات اضطرابی
اضطراب یه حالت نگرانی و استرس ذهنیه که با علائم بدنی (مثل تعریق، ضربان قلب)، علائم فکری و شناختی (مثل خطر) و علائم رفتاری (مثل فرار از موقعیت) همراهه. اضطراب در حالتهای شدید و طولانی خود میتونه بسیار ضعیفکننده و آزاردهنده باشه. هم اینکه اضطراب در صورت نبود درمان میتونه به مریضیهای دیگری مثل افسردگی، مشکلات حافظه و مریضیهای جسمی (مثل مریضی قلبی، گوارشی، سردردهای تنشی) منجر شه. الان درمانهای دارویی و رفتاری بسیاری واسه اضطراب ایجاد شدن که با عواقب خوبی همراه بودهان. درمان نوروفیدبک، علاوه بر اثرات درمانی بیشتر و سریعتر، مشکلات کمتری هم ایجاد میکنه. هم اینکه این درمان حتی بر موارد بسیار شدید یا طولانی مریضیهای اضطرابی که با روشهای دیگه درمان نشدهان، هم مؤثر میباشه (بریکوا، تیموفر و موسلو، 2005).
– مشکلات حافظه و نبود تمرکز
مشکلات حافظه و نبود تمرکز در موقعیتهای جور واجور و اشکال متنوعی بروز میکنن. این مشکلات ممکنه به وجود اومده توسط اضطراب و استرس در شرایط سخت (مثلاً کنکور) یا مشکلات مغزی مثل فراموشی باشه. مشکلات حافظه و نبود تمرکز به وجود اومده توسط استرس و اضطراب با به کار گیری نوروفیدبک به طور موثر و برگشتناپذیر درمان میشن. این درمان حتی در افراد عادی هم باعث افزایش کارکرد و بازدهی اونها در کنکور، سخنرانی یا فعالیتهای اضطرابزا یا نیازمند تمرکز بسیار میشه. در مریضیهایی مثل فراموشی، ام اس و… هم درمان نوروفیدبک میتونه سیر پیشرفت مریضی رو تا چند سال به تاخیر بندازه و در صورت همراه شدن با دارودرمانی، با تقویت تاثیر دارو بهبودی بیشتری رو نصیب مریض کنه (لکومت[4] و جوهل[5] ، 2011).
– سکته مغزی
سکته مغزی بیشتر مشکل‌هایی رو در عملکرد مغزی به دنبال خود داره. نوروفیدبک علاوه بر کمک به بهتر شدن مشکلاتی که از سکته ناشی میشه، در برطرف کردن مشکلات ثانویه‌ای که بوجود می‌آید مثل اضطراب، افسردگی، تحریک‌پذیری، کسالت و… هم خوبه. نوروفیدبک باعث رسیدن به بازیابی بلندمدت کارکرد مغز میشه. بسیاری نتیجه های به وجود اومده توسط سکته در محل آسیب به وجود نمی‌آیند و مثل به نتیجه های ذکر شده در مورد MTBI هستن: مشکلات خواب، تحریک‌پذیری، تغییرات خلقی و افسردگی. این موارد زیادی زود به نوروفیدبک جواب میبدن بعضی مشکلات خاص که مربوط به سکته میشن مثل راه رفتن، گفتار و ضعف یک طرف بدن، زمان بیشتری واسه بازیابی می‌برند و حتی ممکنه بهبودی بطور کامل بدست نیاد. بعضی وقتا لازمه مراحل آموزش بطور بلندمدت ادامه پیدا کند تا مغز بتونه به مرور توانایی‌های قبلی خود رو بازیابد (لکومت و جوهل، 2011).
[1]. ADHD
[2]. Learning Disorders
[3]. Anxiety Disorders
[4]. Lecomte
[5]. Juhel