گردشگری ر ا می توان صنعت سفید نام نهاد ، زیرا برخلاف اغلب صنایع تولیدی، بدون آلوده سازی محیط زیست انسانی، زمینه ساز دوستی و تفاهم بین ملت هاست و صلح و صفا را برای مردمان به ارمغان  می آورد. کشور ما نیز از جنبه ی جاذبه های گردشگری، دارای انواع اقلیم ها، فضاها و فصل هاست و از جنبه آثار باستانی  مناطق تفریحی و زیبایی های طبیعی با کشورهای پیشرفته در <a href="http://redcircle.ir/%d8%ac%d8%a7%db%8c%da%af%d8%a7%d9%87-%d8%b5%d9%86%d8%b9%d8%aa-%da%af%d8%b1%d8%af%d8%b4%da%af%d8%b1%db%8c-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af/" title="صنعت گردشگری“>صنعت گردشگری برابری می کند (الوانی، 1385).

یکی از بخش های مهم اقتصادی کشورها، گردشگری است که سهم به سزایی در رشد و توسعه ا قتصادی دارد ، این رشته از فعالیت ها نه نتها باعث سرمایه گذاری خصوصی در بخش گردشگری می شود، بلکه بیشتر دولت ها نیز مقادیر زیادی از منابع انسانی و مالی خود را صرف این گونه درآمد ملی، یعنی گردشگری نموده که  تأثیر زیادی در رشد اقتصادی کشور داشته و کشور را از وابستگی اقتصادی به یک منبع درآمد، به دور می دارد(قویدل، 1378).

2-15  تاریخچه گردشگری در جهان

گاه چنین به نظر می رسد که گردشگری، پدیده ای نو در تاریخ بشر است، در حال ی که این صنعت یا نهاد، در تاریخ زندگی جمعی انسان ریشه دارد و از دوره های بسیار کهن، صورتهای مختلف جهانگردی و گردشگری وجود داشته است (الوانی، 1385).

مردم در تمدن های ما قبل تاریخ برای به دست آوردن غذا و دوری از خطر و یا نقل مکان به مناطقی که دارای آب و هوای بهتر بود اقدام به سفر می کردند؛ در دوره های بعد، انگیزه تجارت و تبادل کالا به علل فوق اضافه شد. با گسترش امپراطوری های باستان، مسافرت های رسمی دولتی که حاصل آن اعزام نمایندگان حکام به مکان های دوردست، جهت جنگ ها و یا دریافت مالیات و خراج بود، نیز شروع گردید. در دوره حکومت خانواده های سلطنتی در مصر، مسافرت با قصد تجارت و تفریح انجام می شد (زمانی،1379).

قرن ها پیش از میلاد مسیح ، فنیقی ها، که مردمی تجارت پیشه بودند، از طریق دریا و زمین برای عرضه و فروش محصولات خود و خرید اجناس و محصولات دیگران سفر می کردند و این شجاعت و استقبال آن­ها از خطر، راه را برای نشر تمدن و گسترش فرهنگ های مختلف و آشنا ساختن آن ها با یک دیگر هموار ساخت. بعد از آن ها، بازرگانان رومی به مسافرت در محدوده قلمرو وسیع امپراطوری روم روی آوردند (کاظمی ، 1385).

یونان باستان در دو مرحله، باعث پیشبرد و توسعه مسافرت و گردشگری شد؛ نخست با ضرب سکه و دوم با گسترش زبان یویانی در سراسر حوزه مدیترانه که باعث شد مسافران بتوانند به راحتی با هم ارتباط برقرار کنند (لطیفی،1384).

در زمان قرون وسطی (سده پنجم تا چهارم) مسافرت و تجارت اهمیت و رونق خود را از دست داد و بیشتر سفرها با سفارش کلیسای مسیحی برای زیارت انجام می شد. درسده چهاردهم، مسافرت به قصد زیارت به صورت یک پدیده انبوه و سازمان یافته درآمده بود. در دوره رنسانس (سده چهارده تا هفده) بیشتر سفر ها با اهدافی نظیر دانش اندوزی و  تجربه آموزی انجام می شد(زمانی، 1379).

انقلاب صنعتی که از سال 1750 تا 1850 ادامه یافت، پایه و اساس گردش­های دسته جمعی گردید. تغییرات اجتماعی موجب تغییر مشاغل و گسترش طبقه میانی جامعه شد .این طبقه توان بیشتری یافت تا بیشتر به تفریح و مسافرت برود(لطیفی، 1383).

انقلاب صنعتی هم چنین موجب پدید آمدن ماشین ها، قطار و کشتی هایی شد که با نیروی بخار کار می کردند. حادثه مهم دیگری که بر صنعت گردشگری اثر گذاشت فن آوری­های نوین بانکی از جمله چک مسافرتی بود که آمریکایی ها ابداع کردند. افزایش درآمدها، افزایش اوقات فراغت و توسعه شبکه های حمل و نقل سریع و ارزان، همگی شرایطی را به وجود آوردند که باعث رشد در بخش گردشگری شد(کاظمی ،1385).

عوامل متعددی به طور مستقیم و غیرمستقیم در تکامل گردشگری نقش داشته است که عبارت اند از:

*پیدایش شهر ها و گسترش شهرنشینی

*بهبود ساختار زیربنایی و موتوریزه شدن جابه جایی

*تدوین قوانین مطلوب کار و افزایش درآمدها

*ارتقاء سطح فرهنگ و بینش اجتماعی

*پیدایش مؤسسات و آژانسهای توریستی

*چاپ و ارایه نشریات، بروشور ها و نقشه های تبلیغاتی

*کشف آثار و اماکن باستانی و طبیعی (رضوانی،1386).

2-16  تاریخچه گردشگری در ایران

ایران با توجه به تمدن کهن خود ، از کشورهای صاحب تجربه و سابقه دار در گردشگری محسوب می شود. این سابقه با توجه به دو عامل اصلی قابل تحلیل و بررسی است:

1.موقعیت جغرافیایی، سیاسی و جذابیت های متنوع و فراوان طبیعی، تاریخی و فرهنگی.

2.ویژگی های اخلاقی و فرهنگی و علاقه ای که ایرانیان به سیر و سفر و مهمان نوازی داشتند (کاظمی، 1385).

آثار به دست آمده در برخی از مناطق باستانی فلات ایران نشان می دهد که از دیر باز، رفت و آمد در میان اقوام پیش از تاریخی که در این فلات می زیسته اند، رایج بوده است .با غلبه اسکندر و جانشینان او بر قلمرو هخامنشیان، ارتباط مداومی بین یونان و مشرق زمین ایجاد شد .در دوره اشکانیان، جاده ها و وسایل حمل و نقل، نظم بیشتری پیدا کردند .در دوران حکومت ساسانیان بر ایران راه ها همانند دوران اشکانیان بود .پس از شکست سپاهیان یزدگرد سوم از مسلمانان، کشور ایران نزدیک به 200 سال تحت تسلط مستقیم اعراب قرار گرفت. در اوایل، به دلیل بحرانی بودن شرایط حاکم، تجارت رونق خود را از دست داد. مدتی بعد جهانگردان مسلمان، که در پی اکتشاف سرزمین های دیگر بودند، توجه شان به ایران کهن جلب شد. در دوران حکومت یک صدساله جانشینان هلاکو، اقدامات اساسی در تأمین امنیت راه های کشور به عمل آمد . از زمان سلطنت شاه عباس اول تا انقراض سلسله صفوی ر ا م ی توان درخشا ن ترین دوره توسعه سیاحت گری در ایران به شمار آورد. در اوایل قرن سیزده قمری ایران به سبب موقعیت جغرافیایی خاص خود، مورد توجه خارجیان قرار گرفت و به همین سبب هیأتهای سیاسی و نظامی و در پی آن ها، مسافران خارجی راه ایران را در پیش گرفتند. در دوره فتح علی شاه بیشتر سفر ها با مقاصد سیاسی و تجاری انجام می گرفت. در این زمان سفر از اروپا به ایران هنوز یکی از مشکل ترین، طولانی ترین و پرهزینه ترین سفرها بود.

در آغاز قرن بیستم میلادی، 2400 کیلومتر راه شوسه در ایران ساخته شده بود که ازشرق به غرب و از شمال به جنوب ادامه داشت. با آغاز قرن چهاردهم شمسی، راه های کاروان رو به تدریج به جاده های شوسه تبدیل شدند و در پی آن تعداد زیادی اتومبیل وارد ایران گردید. در سال 1306 احداث راه آهن سراسری ایران آغاز شد و در سال 1332 شمسی، نخستین هواپیما در آسمان تهران پدیدار گشت (الوانی،1385 ).

صنعت گردشگری در ایران از بیش از نیم قرن پیش با تشکیل اداره ای به نام (امورجانگردی)در سال 1314 در وزارت کشور شکل گرفت. این اداره در سال 1320 جای خود را به ( شورای عالی جهانگردی )داد پس از پیروزی انقلاب اسلامی به جهانگردان در سطح بین المللی به کشور، آفت شدیدی پیدا کرد و علل عمده ی این کاهش شدید پس از انقلاب را باید دگرگونی ارزش های حاکم و عوارض وابسته به آن دانست (زمانی،1379) .

دانلود متن کامل:

پایان نامه درک ریسک خدمات و استراتژی های مدیریت ریسک در آژانسهای های گردشگری استان