ماهیت حقوقی فرزند خواندگی

وقتی از ماهیت حق.قی بحث می شود منظور ذات تشکیل دهنده آن موضوع می باشد، اینکه عمل حقوقی عقد است یا ایقاع و یا واقعه حقوقی است؟ یا نهادی مستقل است که به منظور حمایت از کودکان تاسیس شده است؟

ماده 1 قانون حمایت از کودکان بی سرپرست مقرر داشته است: هر زن و شوهر مقیم ایران می توانند، با توافق یکدیگر طفلی را با تصویب دادگاه طبق مقررات این قانون سرپرستی نمایند. طبق این ماده زن و شوهر با توافق و تمایل یکدیگر طفلی را می پذیرند. پس قبول سرپرستی نه تحمیل از سوی قانونگذار است و یا نه امری طبیعی و خارج از اراده است تا آن را واقعه حقوقی بدانیم.

برخی[1] فرزندخواندگی را سازمان ویژه ای دانسته اند که، هیچگونه اثر حقوقی برای توافق زن و شوهر پذیرنده با خانواده یا طفل قائل نشده و فقط رای دادگاه را منشاء اثر حقوقی تلقی نموده اند. همچنین با توجه به مواد قانون حمایت از کودکان بی سرپرست رضایت فرزند خوانده شرط برقراری این رابطه نیست و فرزند نمی تواند قصد انشا کند یا از اراده ی کامل برخوردار نیست فرض عقد و قراردادی بودن آن نیز منتفی به نظر می رسد. همچنین فرض ایقاع بودن نیز قابل دفاع نمی باشد زیرا ایقاع برای گسیختن و قطع رابطه است نه ایجاد رابطه. بنابراین، این نتیجه بدست می آید که رابطه ایجاد شده، نه عقد است و نه ایقاع، بلکه تاسیس و نهادی است که شزایطی برای تامین منافع مادی و معنوی طفل تحت سرپرستی ایجاد شده و متقاضیان می توانند تقاضای خود را مطرح و دادگاه پس از بررسی صلاحیت مالی و اخلاقی آنها و مصلحت طفل نیز ایجاب نماید، حکم سرپرستی طفل را مناد به پیروی از نظر دکتر امامی باید گفت قبول فرزندخواندگی تقبل تعهدی است که دادگاه می تواندبا توجه به موقعیت خاص این نهاد، تقاضا را تائید یا رد کند.[2] به نظر می رسد فرزندخواندگی در ایران نوعی قرارداد است که یک طرف دادگاه از طرف طفل بدون سرپرست و طرف دیگر متقاضیان سرپرستی می باشد.

[1]دکتر کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق خانواده، نشر میزان، چاپ3، 1382، شماره 380، صفحه 448.

[2]دکتر امامی، اسدالله،مقاله وضع حقوقی فرزندخواندگی در ایران،روزنامه ماوی، شماره 534، 26/2/85.

دانلود متن کامل از لینک زیر :