ه عنوان عامل ضد سرطانی معرفی کرد. این مواد، اولین داروها برای پیشرفت در مصارف بالینی برای درمان سرطان بودند. وینبلاستین و وینکرستین در مرحله اول در ترکیب با دیگر داروهای شیمی درمانی برای درمان انواع سرطان از جمله لوسمی، لمفوم، سرطان پیشرفته بیضه، پستان و ریه و تومور کاپوزی به کار میروند(Mohammad Shoeb, 2006) .
کشف پالکیتاکسل از پوست سرخدار اقیانوسی، شاهد دیگری از موفقیت در کشف محصولات دارویی گیاهی است. قسمتهای مختلف از تاکسوس برویفولیا و گونههای تاکسوس بوسیله چندین قبیله بومی آمریکا برای درمان موارد غیر سرطانی به کار رفتند، در حالیکه تاکسوس با کاتا در پزشکی هندوستان برای درمان سرطان به کار میرود. ساختار پالکیتاکسل در 1971 بررسی و به طو بالینی به بازار آمریکا در اوایل دهه نود معرفی شد(Mohammad Shoeb, 2006).
پاکیتاکسل خصوصا در برابر سرطان تخمدان، سرطان پیشرفته پستان، سرطان سلولهای کوچک و غیر کوچک ریه فعال است کمپتوتسین جدا شده از درخت چینی، برای درمان بالینی توسط NCI در دهه هفتاد توسعه یافت اما بدلیل مسمومیت شدید مثانه با افت روبرو شد. توپرستان و ایرینوشان مشتقات نیمه سنتزی کمپتوسین بوده و برای درمان سرطان سلول ریه و تخمدان و سرطانهای کولورکتال به کار میروند(Mohammad Shoeb, 2006).
اپیپدوفیلوتوکسین ایزومرپو دوفیلوتوکسین است که بعنوان عامل فعال ضد تومور از ریشه گونههای پودوفیلوم جدا شده است. اتوپوزید و تنیپوزید دو مشتق نیمه سنتزی اپیپودوفیلوتوکسین میباشند و در درمان لمنوم و سرطانهای برونشیت و بیضه به کار میروند(Mohammad Shoeb, 2006).
هومورینگتونین مشق شده از درخت چینی، عامل دیگر گیاهی در مصارف بالینی است. مخلوط خوشهای هارینگ تونین و هومورینگتونین با موفقیت در چین برای درمان لوسمی حاد و مزمن به کار رفته است. الیپتینیوم مشتق الیپتیسین، مشتق شده از گیاه دارویی فیجیان در فرانسه برای درمان سرطان پستان به کار میرود(Mohammad Shoeb, 2006).
3-18-1عامل ضد سرطانی گیاهی برای توسعه درمان
انواع بی شمار از ترکیبات گیاهی از منابع گیاهی جدا شدهاند. تعدادی از آنها اخیراً در داروهای بالینی یا پیش بالینی به کار رفته یا دردست بررسی بیشتر میباشند. فلاوپیریدول یک فلاون سنتزی برگرفته از گیاه Rohitukine است الکالوئیدی است که از Dysoxylum binectariferum جدا شده است. اخیراً در فاز یک و دو درمان بالینی در برابر تومورهای وسیع الطیف از حمله لوسمی، لمفوم و تومورهای خشک مورد استفاده قرار میگیرد. عامل سنتزی راسکوویتین که برگرفته از محصولات طبیعی اولوموسین است در واقع از گیاه Raphanus sativus برگرفته شد است. Combre-tastatins عامل فعال در برابر سرطانهای ریه، کولون، لوسمی است و انتظار میرود تا این مولکول سیتوتوکسی ترین فیتومولکولی باشد که تاکنون جدا شده است(Mohammad Shoeb, 2006).
دو آلکالوئید جدید، schischkinnin و montamine از دانههای گیاه Centaurea جدا شدند، هر دو آلکالویئد دارای سیتوتوکسی خاص در برابر رده سلول سرطان کولون میباشند خصوصیات ساختاری یگانه این دو آلکالوئید زمیه ای برای تولید ترکیبات با فعالیت ضد سرطان پیشرفته است. هر چند تحقیقات بیشتری برای مصارف آن بعنوان عامل ضد سرطان لازم است(Mohammad Shoeb, 2006).
محصولات طبیعی کشف شده از گیاهان دارویی نقش مهمی در درمان سرطان دارند. از 35 داروی پرفروش در سال 2000 در سراسر دنیا، 14 ترکیب را فرآوردههای طبیعی یا مشتقاتشان تشکیل میدهند. دو فرآورده گیاهی برگرفته از محصولات طبیعی موسوم به paclitaxel و camptothecin تخمین زده میشود که تقریباً یک سوم بازار دارویی ضد سرطان جهان را که معادل 3 میلیارد دلار از 9 میلیارد دلار کل فروش دارویی در سال 2002 را در بر میگیرد. بیش از 27000 گیاه برتر بر این سیاره موجودند. اما تنها تعداد کمی از آن به صورت فیتوشیمیایی مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین پیش بینی میشود که گیاهان بتوانند ترکیبات فعال گیاهی بالقوهای را برای توسعه راهبرد جدید برای مبارزه با بیماریهای سرطانی فراهم نمایند(Mohammad Shoeb, 2006).
19-1گیاه شناسی
1-19-1رده بندی گیاهی Ammi visnaga L. :
Kingdom: Plantae (Plants)
Subkingdom: Tracheobionta (Vascular plants)
Superdivision: Spermatophyta (Seed palnts)
Division: Magnoliphyta (Flowering plants)
Class: Magnolipsida
Subclass: Rosidae
Order: Apiales
Family: Apiaceae (caroot family)
Genus: Ammi L.
Species: Ammi visnaga L.
Daucus carotte گیاهی است از خانواده umbelliferae با نام علمیAmmi visnaga میباشد که در کتب طب سنتی آن را نوعی هویج به نام “جزر شیطانی” میخوانند (Durate,J. 1977).
2-19-1اسامی گیاه در زبانهای مختلف:
Arabic: Khillah – Khelal
Khilla Baladi
Gazar Sheitani
Berber: Tabellaout
English: Tooth pick, Bishop’s weed
French: Herbe aux cure-dents
German: Zahnstocherkrau
3-19-1مشخصات
Ammi visnagaگیاهی است علفی، یکساله، زمستانه و بلندی آن کمی کمتر از یک متر است، برگهای آن با بریدگیهای زیاد که به صورت نخ درآمده است.گلهای آن سفید و چتری است. میوه آن بیضی شکل با اثر خفیفی از رنگ بنفش و مایل به خرمایی، معطر و طعم آن تلخ و کمی تند است.
(Durate,J. 1977).
4-19-1بوم شناسی:
گیاه Ammi visnaga در زمینهای زراعی و قابل کشت و در میان محصولات زراعی، در اراضی ماسهای سواحل دریاها و حاشیه جنگلها، در کانال ها و در مناطق بکر و هرس نشده میروید. به طور کلی این گیاه در مناطق شمالی دلتا رشد میکند.( Durate,J. 1977)
5-19-1توزیع گیاه:
منطقهای: در ایران در شمال ایران در گیلان، رستم آباد، رودبار، منجیل و در جنوب ایران در بوشهر و شهبازان و در ارتفاع 800 متر کشوردیده میشود.
جهانی: آمریکای شمالی، آرژانتین، شیلی، مکزیک، اروپا، منطقهی معتدل غرب آسیا.
6-19-1ترکیبات شیمیایی گیاه Ammi visnaga :
1. Furanochromones: شامل خلین، ویسناژین و گلوکوزیدهای آنها
2. Furanocoumarins: گزانتوتوکسین، آمیدین، ایمپراتورین و برگاپتین
3. فلاونوئیدها: شامل کوئرستین و ایزورامنتین
4. سولفات و کامپفرول
5. ترپن ها: carvone، terpinen_4_ol، terpineol و اکسیدهای لینالول
6. 12 تا 18% oil
7. 14% پروتئین
از نظر ترکیبات شیمیایی گیاه Ammi visnagaدارای مواد فعال به نام visnammin و هم چنین visnagin (ویستاژین) میباشد که در مورد آنژین و ناراحتیهای سینه و تشنج اثر مفید دارند.از میوه گیاه یکfuranocoumarin و ایزوپیرپینلین جدا شده است.
visnagin
گلوکوزید Khellin که مخدر است و از میوه گیاه به دست میآید، برای معالجه آسم برونشی و رفع نارساییهای شرایین قلب کاربرد دارد( Durate,J. 1977).
khellin
7-19-1اقدامات دارویی:
داروی بدست آمده از عصاره گیاه Ammi visnaga به عنوان ضد اسپاسم به خصوص در عضلات برونش، دستگاه گوارش، مجاری صفراوی و عروق کرونراثر گذار است.
Visnadin گشاد کننده عروق کرونر بوده و مورد استفاده درمان آنژین صدری قرار می گیرد.
اثرات این دارو در سیاه سرفه نیز نشان داده شده است. خلین در درمان ویتیلیگو و پسودوریازیس نقش دارد ( Durate,J. 1977).
8-19-1خواص و کاربرد
گیاه Ammi visnagaو میوه آن مدر و بادشکن و اشتها آور است و برای معالجه ناراحتیهای سینه و آنژین و آسم و رفع نارساییهای شرایین قلب اثر مفید دارد و در رفع دردهای قاعدگی موثر است. غرغره دم کرده 50 گرم میوه گیاه Ammi visnaga در هزار گرم آب جوش در موارد کرم خوردگی دندانها مفید است. در استعمال داخلی معمولا از دم کرده 50-40 گرم گیاه در هزار گرم آب جوش استفاده میشود که 3-2 فنجان در شبانه روز میخورند.
ویستاژین از عصاره میوههای Ammi visnaga گرفته شده است. میوه یااجزای فعال جداشده برای درمان آنژینا پکتوریس، بدلیل فعالیت جانبی و اثر گشادکنندگی شریان آن بکار میرود. درآئورت به طورمجزا ویسناژین ودیگر مواد فعال مربوطه دراین میوهها مانند خلین مانع فشردگی ماهیچه وریدی شده احتمالا با جانشینی درچندین جایگاه +2 ca فعالیت را کاهش میدهد. درچندین گذارش بیان شده که ویساژین فشارخون را کم کرده وفشردگی رگهای خون مانع فشار کلسیم درسلول میگردد(Min soo Kwon, 2010).
9-19-1 خله شیطانی (گونه ای دیگر از این جنس)
گونه دیگری که آن هم در ایران میروید در کتب طب سنتی با نام عربی آن “خله شیطانی”آمده است، به فرانسوی Ammi commun و به انگلیسی Bishop weed گویند. گیاهی است از خانواده umbelliferae و نام علمی آن Ammi majus L. میباشد.
گیاهی است علفی یکساله بلندی آن در حدود یک متر .بوته آن شبیه بوته آن شبیه بوته هویج با برگهای بریده نخی می باشد. این گیاه نیز میوهاش بیشتر مصرف دارویی در طب سنتی دارد و در بوشهر، دالکی، آبادان، شهبازان و کشور در ارتفاع 800 متری دیده میشود.
10-19-1خواص و کاربرد
میوه گیاه مدرو بادشکن است برای رفع سو هاضمه مفید میباشد. از دم کرده میوه گیاه به مقدار 40 گزم میوه در هزار گرم آب جوش استفاده میشود که 3-2 فنجان در روز میخورند برای رفع نفخ و تقویت عمومی و ازدیاد ترشح ادرار نافع است
شهد میوه Ammi majus شامل میوه رسیده خشکیده Ammi majus میباشد که ازمصرنشات گرفته ودرسراسراروپا، منطقه مدیترانه وغرب آسیا گسترش یافته وحال درهندوستان کشت میشود. کاربرد گستردهای برای درمان اختلالات پوستی مانند سوریاسیس و ویتلیگودارد. بعنوان عامل القای قاعدگی برای تنظیم قاعدگی بکارمیرود و بعنوان دارو برای درمان جذام، سنگ کلیه و عفونت آلات تناسلی کاربرد دارد. چندین آزمایش بالینی به ارزیابی کارایی اندکسانتوتوکسین شهد میوه Ammi majus برای درمان سوریاس و ویتیلیگو و تغییر رنگ ناشی از کمبود رنگدانه به کار میرود(Yasser abdelaal salim, Nabil Hassan Ouf. 2012).
کاربرد محصولات طبیعی در تولید داروعمل باستانی و معروفی است. گیاهان دارویی مصرفی با کاربرد گسترده در رشته پزشکی سنتی برای درمان انواع بیماری از جمله بیماریهای عفونی و محصولات شناخته دارویی و عامل ضد ویروسی از تولید کننگان معروف میباشند. Ammi majus در بیماریهای حساسیت به نور، چندبینی، سرطان پیشرفته سلول سنگفرشی، حساسیت معروف به گزانتوتوکسین و در کودکان زیر 12 سال به کار میرود. مصرف میوه همچنین در حاملگی، شیردهی، سل، بیماریهای کبد و کلیه، عفونت HIV و دیگر بیماریهای ایمنی منع شده است(Yasser abdelaal salim, Nabil Hassan Ouf 2012).
20-1روشهای عصاره گیری (استخراج)
گیاهان دارویی حاوی ترکیبات ثانویه وسیعی هستند که اغلب دارای فعالیت زیستی مهمی هستند و از آنجاییکه عصاره های گیاهی به طور وسیعی در صنایع دارویی، غذایی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرند، فنآوریهای عصاره گیری مورد ارزیابی قرار گرفته تا بتوانند این ترکیبات فعال را از منابع گیاهی استخراج نماید.
آماده سازی فرآوردههای گیاهی، شامل له کردن، یا پودرکردن مواد گیاهی، استفاده از عصارهها، تنتور (عصاره الکلی) یا اسیدهای چرب گیاهان به روش عصاره گیری، تخلیص، شکستن، تغلیظ و یا دیگر روشهای بیولوژیک یا فیزیکی تولید میشوند. هم چنین شامل