به منظور استفاده از درخت تصمیم، اولین مرحله تعیین هدف میباشد. از آنجا که هدف مسئله انتخاب روش، در درجه اول تعیین مناسبترین روش و در درجه بعد رتبهبندی سایر روشها میباشد، پس گره۱ انتخاب میشود. در گره۱ میبایست میزان جبرانی بودن را تعیین کرد. با توجه به مشخصههای مسئله انتخاب میتوان پذیرفت که این مسئله نسبتاً جبرانی است. لذا به گره ۱٫۲ میرویم. از آنجا که بیان مقادیر عملکردی تنها به طریق رتبهبندی گزینهها در مشخصهها امکانپذیر است از گره ۱٫۲ به گره ۱٫۲٫۲ و سپس به گره ۱٫۲٫۲٫۲ میرویم. این گره، گره پایانی میباشد. مطابق جدول ۴-۷ در این گره دو روش PROMETHEE-II و تخصیص خطی موجود میباشد. یعنی استفاده از هر یک از این دو روش برای حل مسئله انتخاب معتبر خواهد بود. لازم به ذکر است که روش PROMETHEE پیشنهاد شده در این گره، مربوط به حالتی خاص از تابع ارجحیت در این روش میباشد. این تابع ارجحیت در شکل ۴-۸ نشان داده شده است. روش PROMETHEE تنها در این حالت است که میتواند دادههای عملکردی از نوع ترتیبی(رتبهای) را مورد استفاده قرار دهد. در این حالت اگر در یک مشخصه گزینهای از گزینه دیگر بهتر بود میزان ارجحیت آن در رابطه برتریدهی، برابر یک و در غیراینصورت برابر صفر خواهد بود. به همین دلیل این نوع تابع ارجحیت میتواند برای دادههای ترتیبی بکار رود.
شکل ۴-۸٫ نوعی از تابع ارجحیت در PROMETHEE
با رجوع به جدول ۴-۶ مشاهده میشود که دو روش PROMETHEE-II و تخصیص خطی در معیارهای غیرالزامی نیز یکسان هستند. اما با توجه به اینکه استفاده از تابع ارجحیت فوق کار با روش PROMETHEE را ساده میکند، استفاده از روش PROMETHEE-II برای حل مسئله انتخاب توصیه میشود. چرا که از مزیت سادهتر بودن نسبت به روش تخصیص خطی برخوردار بوده و همچنین در سایر معیارهای غیرالزامی نیز عملکرد یکسانی با روش تخصیص خطی دارد.
روش وزندهی معیارها
روشهای متعددی جهت وزندهی به مشخصههای یک مسئله وجود دارد که از مشهورترین آنها میتوان به روشهای وزندهی از طریق امتیازدهی، وزندهی از طریق رتبهبندی، و مقایسات زوجی اشاره کرد[۴۹]. در روش وزندهی از طریق امتیازدهی میبایست به اهمیت هر یک از مشخصهها امتیازی را نسبت داد. در روش مقایسات زوجی میبایست مقدار اهمیت مشخصهها را نسبت به یکدیگر بیان نمود. در روش وزندهی از طریق رتبهبندی کافی است معیارها را از لحاظ میزان اهمیت مرتب نمود. از آنجا که در مسئله انتخاب مناسبترین روش، بیان میزان اهمیت معیارها، چه به صورت مستقیم و چه به صورت مقایسهای، امری مشکل است، در این تحقیق وزندهی معیارهای مسئله از طریق رتبهبندی انجام پذیرفته است. در این روش پس از رتبهبندی معیارها از لحاظ اهمیت(به صورت نزولی)، وزن معیارها از رابطه زیر بدست میآید:
(۴-۲) |
که در آن n تعداد معیارها، j رتبه اختصاصی به معیار، و wj وزن معیاری است که در رتبه j-ام قرار گرفته است.
همانطور که اشاره شد، رتبهبندی معیارها بر اساس میزان اهمیت آنها صورت میپذیرد. برای تعیین میزان اهمیت معیارها، توجه به پاسخهای کاربر پیرامون پرسشهای اشاره شده در جدول ۴-۸ ضروری است. به عنوان مثال اگر پاسخ کاربر به پرسش شماره ۱۰، “خیر” باشد، میزان اهمیت معیار “نیاز به ارتباط با DM” کاهش مییابد. نتایج رتبهبندی این معیارها با توجه به حالات مختلف پاسخگویی کاربران به پرسشهای مربوطه در جدول ۴-۱۰ نشان داده شده است. همانگونه که در این جدول مشاهده میشود اهمیت برخی از معیارهای این جدول مستقل از پاسخهای کاربر میباشد، همانند معیارهای “دانش کاربر” و “تغییرات مطلوبیت”. همچنین برخی از معیارها مانند معیارهای”مدیریت مسائل چندبعدی” و “قابلیت توجیه نتایج” زمانی درنظر گرفته میشود که پاسخ کاربر به پرسش مرتبط با آنها “بله” باشد.
جدول ۴-۱۰٫ رتبهبندی معیارها از لحاظ اهمیت
معیار | نیاز به ارتباط با DM | درنظرگرفتن مقادیر کیفی | مدیریت مسائل چندبعدی | قابلیت توجیه نتایج | تغییرات مطلوبیت | پیچیدگی محاسباتی | بررسی ناسازگاری | دانش کاربر | تجربه قبلی |
برای دانلود متن کامل این فایل به سایت torsa.ir مراجعه نمایید. |