ادراک احساسات
EPER10-EPER19
مدیریت احساسات دیگران
EMO20-EMO27
استفاده از احساسات
EUT28-EUT33
شکل 4-1- مدل در حالت تخمین ضرایب مسیر و بارهای عاملی
متغیرهای پنهان بهنوبه خود به دو نوع متغیرهای درونزا یا جریان گیرنده و متغیرهای برونزا یا جریان دهنده تقسیم میشوند. هر متغیر در سیستم مدل معادلات ساختاری میتواند هم بهعنوان یک متغیر درونزا و هم یک متغیر برونزا در نظر گرفته شود. متغیر درونزا متغیری است که از جانب سایر متغیرهای موجود در مدل تأثیر میپذیرد. در مقابل متغیر برونزا متغیری است که هیچگونه تأثیری از سایر متغیرهای موجود در مدل دریافت نمیکند بلکه خود تأثیر میگذارد.
در شکل شماره (4-1) اعداد و یا ضرایب به دودسته تقسیم میشوند. دستهی اول تحت عنوان معادلات اندازهگیری هستند که روابط بین متغیرهای پنهان (بیضی) و متغیرهای آشکار (مستطیل) را نشان میدهند. این ضرایب را اصطلاحاً بارهای عاملی گویند. دستهی دوم معادلات ساختاری هستند که بیانگر روابط بین متغیرهای پنهان هستند و برای آزمون فرضیات استفاده میشوند. به این ضرایب اصطلاحاً ضرایب مسیر گفته میشود. با توجه به مدل در حالت تخمین ضرایب میتوان بارهای عاملی و ضرایب مسیر را برآورد کرد. مقدار ملاک برای مناسب بودن بارهای عاملی 4/0 است. بر اساس بارهای عاملی، شاخصی که بیشترین بار عاملی را داشته باشد، در اندازهگیری متغیر مربوطه سهم بیشتری دارد و شاخصی که ضرایب کوچکتری داشته باشد سهم کمتری را در اندازهگیری سازه مربوطه ایفا میکند.
اعداد داخل بیضی شاخص ضریب تعیین هستند. ضریب تعیین بررسی میکند چند درصد از واریانس یک متغیر وابسته توسط متغیر (های) مستقل تبیین و توضیح داده میشود؛ بنابراین طبیعی است که این مقدار برای متغیر مستقل مقداری برابر صفر است و برای متغیر وابسته مقدار بیشتر از صفر. هر چه این میزان بیشتر باشد، بنابراین ضریب تأثیر متغیرهای مستقل بر وابسته بیشتر است. بنا بر ضریب تعیین مدل میتوان گفت که متغیرهای هوش هیجانی شامل (مدیریت احساسات خود، ادراک احساسات، مدیریت احساسات دیگران، استفاده از احساسات) رویهمرفته توانستهاند 9/27 درصد از واریانس متغیر سازگاری شغلی را توضیح دهند 1/72 درصد باقیمانده مربوط به خطای پیشبینی است و میتواند شامل دیگر عوامل تأثیرگذار بر متغیر سازگاری شغلی باشد.
پیش از برازش جزئی مدل یا همان آزمون فرضیههای پژوهشی به بررسی برازش کلی مدل مفهومی پرداخته میشود. مدلهای معادلات ساختاری بهطورمعمول ترکیبی از مدلهای اندازهگیری (نشاندهنده زیر مؤلفههای متغیرهای پنهان) و مدلهای ساختاری (نشاندهنده روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته) هستند. نرمافزار SmartPLS برای برازش مدلهای اندازهگیری، شاخصهای میانگین واریانس استخراجشده (AVE) و پایایی مرکب (CR) را ارائه میدهد. مقادیر بیشتر از 5/0 برای میانگین واریانس استخراجشده و بیشتر از 7/0 برای پایایی مرکب بیانگر برازش مناسب مدلهای اندازهگیری است. جدول زیر شاخصهای گزارششده برای هر یک از متغیرهای پنهان موجود در مدل پژوهش را نشان میدهد.
جدول 4-9- میانگین واریانس استخراجشده، پایای مرکب و آلفای کرونباخ
AVE
Composite Reliability
R Square
Cronbachs Alpha
ارزش ایمنی
0.43