باید مرزهای آزادی را باز شناسیم . در محدوده آن عمل کنیم و تا آنجا که ممکن است اغماض مبنای سیاست ارتباطی ما باشد. تصور دوستی را بکنید که همواره از مرزهای محدود خود تجاوز می کند و انتظار تداوم ارتباطش را نیز دارد. اگر قرار باشد همیشه دوستمان، همسرمان، یا حتی همکارانمان را مورد طعن و استهزا قرار دهیم و از آن خود لذت بریم به یقین دوست، همسر یا همکار خوب نیستیم زیرا به حریم دیگری تجاوز کرده ایم. پس یکی از اصول آموزش ارتباط، شناخت مرزهای آزادی است. احترام به حریم دیگران تا آنجا که ممکن است، گذشت به هنگام خطای احتمالی طرفهای درگیر در ارتباط است. ( همان : 10-8 )
2-8 . مهارتهای ارتباطی ، چه وظیفه ای بر عهده دارند
در فراگرد ارتباطات ما وظایفی را به عهده داریم که می باید به آن عمل کرده و هدفی را جامه عمل بپوشانیم. وظیفه اساسی مهارتهای ارتباطی، دگرگونی و سازش با دیگران است . حال سوأل عمده این است که ما از ارتباطات چه نوع دگرگونی را توقع داریم و چگونه ؟ و مهارتهای ارتباطی چه وظیفه ای دارد ؟ ( فرهنگی ، 1382: 33)
2-8-1 . وظیفه پیوستگی
یکی از وظایف افراد در ارتباطات استقرار، ابقا و دگرگونی روابط اجتماعی است. بسیاری از ما از این رو به مهارتهای ارتباطی روی می آوریم تا به دیگران بپیوندیم و خود را با دگرگونی‌هایی که از آن حادث می شود سازگار کنیم. این وظیفه عموماً بیانگر وجود یا عدم وجود جاذبه، نزدیکی، تشابه و اشتراک بین مردم است. در واقع مهارتهای ارتباطی موجب ایجاد افزایش و یا برعکس موجب از بین رفتن و یا کاهش پیوستگی میان طرفین ارتباط یا اشخاص می شود.
2-8-2 . وظیفه اطلاعاتی و استدراکی
دانشمندان ارتباطات یکی از مهم ترین وظایف مهارتهای ارتباطی را وظیفه اطلاعاتی و استدراکی می دانند که موجب افزایش استدراک از طرف مقابل فراگرد ارتباطات یا افزایش اطلاعات می گردد . یکی از کارهایی را که ارتباطات می کند فرستادن و دریافت پیام و یا به عبارتی اطلاعات است که به نوبه خود می تواند موجب تفهیم و تفاهم برحسب آنکه آیا پیام به درستی ارسال و دریافت شده است. اگر ارتباطات را فراگرد ارسال و دریافت پیامهای نوشتاری و گفتاری و غیرکلامی ( یا حرکتی ) بدانیم که به منظور انتقال معنی و مفهوم از فردی به فرد دیگر و یا تأثیر و تأثر بر روی دیگران با نفوذ در آنها به کار می رود ، در آن صورت ، ما بدین خاطر با دیگران ارتباط برقرار می کنیم که تغییری در اطلاعات آنها بوجود آوریم و یا خود را با آنها سازش داده و یا آنها را به سوی انطباق با خویشتن بکشیم . (همان :34 )
36
2-8-3 . وظیفه تاثیر گذاری
یکی از وظایف مهم مهارتهای ارتباطی تأثیرگذاری بر دیگران یا نفوذ در آنهاست. ارتباطات همواره از سوی فرستنده پیام در پی مقصود و منظوری برقرار می شود. یکی از رایج ترین و شایع‌ترین منظورها برای انجام ارتباط تغییر نگرشها، باورها، ارزشها و یا رفتار، اشخاص دیگر است. هر روز دهها و صدها بار با چنین منظوری با دیگران ارتباط برقرار کرده و سعی می کنیم دگرگونی های دلخواه را در آنها ایجاد کنیم. به همین ترتیب هر روز دیگران چنین کاری را با ما می کنند. آنها کالای مورد نظر خود را به ما می فروشند، ایدئولوژی مورد نظر خود را برای ما موجه جلوه می دهند و مارا به سوی آن می کشاند و در نهایت ما را بر آن می دارند که به دنبال منافع آنها حرکت کرده ، به نفع آنها حتی به خشونت متوسل شویم. پس ما می کوشیم که از طریق مهارتهای ارتباطی بر دیگران اثر بگذاریم و یا با تأثیری که آنها برما می گذارند خود را سازش دهیم .
2-8-4 . تصمیم گیری
یکی از عمده ترین پیامدهای فراگرد ارتباطی ، رسیدن به یک تصمیم ویژه است . اغلب ما از آن روی با دیگران ارتباط برقرار می کنیم تا به ما کمک کنند که بتوانیم به تصمیم درست تر و بهتری در موردی خاص دسترسی پیدا کنیم و یا بتوانیم رفتار خود را هماهنگ با آن موضوع خاص کرده و به تنظیم آن مبادرت ورزیم در بقیه موارد ارتباطات به ما کمک می کند که تصمیماتی را که بر ما اثر دارند درک کرده و خود را با آنها سازش دهیم .
2-8-5 . وظیفه تصدیق
وظیفه نهایی ارتباطات در برگیرنده پذیرش مداوم یا غیرمداوم یک تفکر، باور، رفتار محصول، تصمیم و غیره است. از طریق مهارت های ارتباطی سعی در منطقی کردن تداوم یا توجیه در گسستگی برخی از دگرگونیها که قبلاً مورد پذیرش ما قرار گرفته اند می کنیم. از این رو یکی از پیامدهای اساسی فراگرد ارتباطی تصدیق و یا عدم تصدیق تغییرات گذشته است. ( همان ، 36-33)
37
2-9 . الگوی فرایند اداراکی ارتباطات
برقراری ارتباط کار ساده و پیش پا افتاده ای نیست . در واقع همواره باید به یاد داشته باشیم که فرایند برقراری ارتباط به نوعی با ارتباطات ناموفق عجین شده است . محققان به بررسی ارتباطات در قالب نوعی از فرایند اطلاعات اجتماعی پرداخته اند که در آن گیرندگان از طریق اطلاعات پردازش شده به طور قابل درکی به تفسیر پیامها می پردازند. این دیدگاه منجر به گسترش الگوی اداراکی ارتباطات گردیده و ارتباط را همچون فرآیندی نشان می دهد که در آن گیرندگان، مفاهیم را در ذهنشان پردازش می کنند. اکنون عوامل موجود در الگوی فرآیند اداراکی را با توجه به شکل (1 ) مورد بررسی قرار می دهیم. (کریتنر، فرهنگی و دیگران ،1384: 420)
فرستنده
اختلالات
رمزگشایی گیرنده
انتقال باواسطه
پیام
رمزگذاری
گیرنده
پیام