ویژگیهای مشترک بین مواد مخدرو روان گردان
در عصر ما که انواع صناعی مواد مخدر و روان گردان در سطح وسیع و متنوعی تولید و در اشکال گوناگون و نامهای تجاری متعدد به بازارهای زیر زمینی عرضه میشود شناخت، کشف و کنترل این مواد برای دست اندرکاران مبارزه با قاچاق مواد مخدر و روان گردان مشکل شده است. طبق گفتۀ یکی از متخصصان (شاکیت) امروزه در بازارهای زیرزمینی آمریکا بیش از 250 نوع مواد مخدر و روان گردان خرید و فروش میشود که به طور مرتب در حال افزایش است.[1]
تحقیقات نشان میدهد که، مواد مخدر و روان گردان ویژگیهایی دارند که آنها را از ترکیبات دارویی دیگر (که تأثیرات فیزیولوژیکی مشابهی ندارند) متمایز میکند:[2]
اول ـ اغلب این مواد که توسط انسانها مورد سوء مصرف واقع میشوند موادی هستند که در آزمایشگاه ها توسط حیوانات نیز مورد خود اجرائی قرار میگیرند و میتوان گفت مواد شیمیایی که به وسیلۀ انسانها مصرف نمیشوند، به طور مشابه، توسط حیوانات آزمایشگاهی نیز از طریق خود اجرایی، مورد مصرف قرار نمیگیرند.
دوم ـ تقریباً کلیۀ مواد مورد سوء مصرف که تاکنون مورد مطالعه قرار گرفتهاند، موجب تحریک مکانیسم پاداش مغزی میشوند و یا سطح آستانۀ پاداش[3] را در نظام دوپامین مغز میانی، کاهش میدهند.
سوم ـ تمام این مواد، نرخ پایۀ شلیک[4] یا آزاد سازی نظامهای انتقال دهنده را در مدارهای پاداش مغزی افزایش میدهند.[5]
چهارم ـ مادۀ مخدر یا روان گردان که از طریق دستگاه گردش خون از سد «خون مغز»[6] عبور میکند و به مغز میرسد باعث بروز تغییراتی در خُلق، ادراک یا عملکرد مغز میشود، در حالی که برخی داروها و مواد دیگر نمیتوانند از این سد عبور کنند.
فقط مواد و داروهای محلول در چربی میتوانند از سدِّ «خون مغز» عبور کنند. طیف این مواد و داروها از برخی داروهای طبی و تجویزی تا الکل، محرکهایی همچون کوکائین و حلالهای شایع مثل بنزین را شامل میشود.[7]
پنجم ـ کلیۀ مواد مخدر و روان گردان تحت تأثیر چهار عامل قرار دارند:
الف ـ مسیر کاربرد، ب ـ توانایی مغز، ج ـ نحوهای که ماده با گیرندههای موجود در مغز کنش متقابل میکند، دـ مادۀ روان گردان با چه سرعتی بی اثر میشود.
وجوه افتراق آنها، نحوهی استعمال، مسیرهای متفاوت، نشانگان و برخی زیانهای گوناگونی است که بر مصرف کننده وارد میآورند.
تمام انواع مواد مخدر و روان گردان، در برخی از زیانهای جسمی، روانی، فرهنگی، خانوادگی، اجتماعی و اقتصادی دارای اثرات سوء مشابهی هستند.[8]
متن کامل پایان نامه با فرمت ورد (docx ):
<img class="alignnone size-full wp-image-2713 alignright" src="http://refquiz.ir/wp-content/uploads/2018/10/عغفعفغ.png" alt="بررسی حقوقی جرم اعتیاد با توجه به قانون اصلاحی قانون مبارزه با مواد مخدر سال 1389″ width=”300″ height=”200″ />
در هر حال باید توجه داشت که به طور کلی آثار هر نوع مادۀ مخدر و روان گردان بستگی دارد به:
الف ـ مقدار مصرف،
ب ـ تجربۀ قبلی فرد مصرف کنندۀ ماده،
ج ـ حالت مصرف،
دـ شرایط مصرف، از قبیل : مکان، ثبات روحی و روانی مصرف کننده، حضور افراد دیگر، مصرف هم زمان مواد مخدر و روان گردان با الکل و سایر موادی که مورد سوء مصرف وافع میشوند.[9]
[1] ـپیکهارت، هارل، کلیدهای پیشگیری و مقابله با اعتیاد در نوجوان و جوان، ترجمه: هومان، مسعود، چاپ هشتم، انتشارات صابرین، سال 1380، ص 21.
[2]- اسعدی، سیدحسن، منبع پیشین، صص27و26.
[3] ـ Reward Threshold
[4] ـ Basal Rate of Firing
[5] ـ مک داول، دیویدام، اسپیتز، هنری آی، اعتیاد از اصول تا عمل ، ترجمه: گل پرور، محسن و دیگران، انتشارات کانون گسترش علوم، سال 1380، ص22.
[6] ـ Blood Brain Barrier
[7]- اسعدی، سید حسن، منبع پیشین، ص 27.
[8]-همان.
[9] ـ آبادینسکی، هوارد، مواد مخدر نگاهی اجمالی ، ترجمه: کریمی، جلیل، چاپ اول، انتشارات جامعه و فرهنگ، سال 1384، ص88 .