معلم : هنرمندی است که هنر آموختن را دارد(آیزنر،1994، ص 155).
دانش آموز : افرادی که باتوجه به شرایط وتوانایی درونی وخارجی تحت هنرآموزش قرار میگیرد.(آیزنر،1994، ص 155).
محتوا : چیزی که جوهره و موضوع درس را تشکیل می دهد(جان کولمن،1967، ص11).
روش های یاددهی – یادگیری6 : نظام مرتبی که به کمک آن، معلم عوامل تربیت رابرای اثر نهادن برانسانهابه خدمت می گیرد تا تغییرات یا نتایجی را ایجاد کند(جان کولمن،1967، ص6).
روش های یاددهی_ یادگیری : جان دیویی: مجموعه تدابیر آموزشی که معلم به کار می بندد تا اهداف مشخص را در قالب محتوای معین شده، یا معین نشده در ذهن دانش آموز نهادینه گردد.
زمان : ساعاتی در برنامه درسی درکلاس وخارج ازآن در اختیار معلم و دانش آموز است وامکان ایجاد فرآیند یاددهی-یادگیری درآن محقق می گردد(تابا،1962به نقل از مهرمحمدی).
فضا : مکان هایی که تحت عنوان کلاس و آزمایشگاه و یا خارج از آن در اختیار معلم و دانش آموز است وامکان ایجاد فرآیند یاددهی-یادگیری درآن محقق می گردد (تابا،1962به نقل از مهرمحمدی).
روش های ارزشیابی : سیف: فرآیند جمع آوری اطلاعات ازآموخته های دانش آموز و قضاوت در مورد حدود آن آموخته ها.یا تعیین میزان دستیابی دانش آموز به هدفهای رفتاری.
تعاریف عملیاتی متغیرها
برنامه درسی قصد شده: به برنامه درسی اطلاق می شود که توسط دفتر برنامه ریزی و تالیف کتب درسی تحت عنوان کتاب درسی علوم تجربی سال سوم راهنمایی تهیه و تدوین شده است و به همراه کتاب راهنمایی معلم جهت تدریس در اختیار معلم درس علوم تجربی قرار می گیرد.
برنامه درسی اجرا شده: میانگین حاصل از پاسخ به گویه های مقیاس های معلم و مدیرو دانش آموز و میانگین دو مرحله آزمون پیشرفت تحصیلی در طول سال و پاسخ به 20 سوال آزمون تشریحی.
برنامه درسی آموخته شده:نمره حاصل ازپاسخ به 20سؤال تشریحی محقق ساخته بر اساس اهداف برنامه درسی قصد شده درپایان سال تحصیلی.
هدف: اهدافی که در کتاب راهنمای معلم سال سوم راهنمایی تحت عنوان اهداف دانشی، نگرشی و مهارتی مشخص شده و تمام فعالیت های آموزشی در سازمان مدارس ناحیه 2 شیراز برای نیل به آنها صورت می گیرد.با شمارش اهداف مشخص شده در هر فصل کتاب به دست می آید.جدول های 2-1 تا2-12 معرف اهداف هستند.
معلم :دبیران رشته علوم تجربی سال سوم راهنمایی درمدارس راهنمایی آموزش و پرورش ناحیه2 شیراز در سال تحصیلی88-1387 مشغول به هستند. خصوصیات آنها از پاسخ به گویه های زیر به دست می آید.
گویه های معرف تعریف عملیاتی زیر مقیاس معلم
پاسخگویان گویه ها
دبیر 2تا9
مدیر 2تا9
دانش آموز 4-5-9تا12
دانش آموز: دانش آموزان سال سوم راهنمایی مشغول به تحصیل در مدارس راهنمایی آموزش و پرورش ناحیه 2 شیراز درسال تحصیلی 88-1378ونظرات وی از میانگین گویه های زیر به دست می آید.
گویه های معرف تعریف عملیاتی زیر مقیاس دانش آموز