مدل معادلات ساختاری (SEM) یک تحلیل چند متغیری بسیار نیرومند از خانواده رگرسیون چند متغیری و به بیان دیگر بسط مدل خطی کلی (GLM ) است که به محقق امکان می‌دهد مجموعه‌ای از معادلات رگرسیون را به طور همزمان مورد آزمون قرار دهد (هومن، ۱۳۸۴) . تحلیل مدل معادلات ساختاری را می‌توان توسط دو تکنیک انجام داد:
تحلیل ساختاری کوواریانس یا روابط خطی ساختاری (LISERL)
حداقل مربعات جزئی (PLS)
تحلیل ساختاری کوواریانس تکنیک لیزرل آمیزه دو تحلیل است:
تحلیل عاملی تابیدی (مدل اندازه‌گیری (
تحلیل مسیر -تعمیم تحلیل رگرسیون (مدل ساختاری (
یک مدل معادلات ساختاری از دو مؤلفه تشکیل شده است: (۱) مدل ساختاری که ساختار علی خاصی را بین متغیرهای مکنون فرض می‌کند (۲) مدل اندازه‌گیری که روابطی را بین متغیرهای مکنون و شاخص‌های اندازه‌گیری مربوط به آن (متغیرهای آشکار) تعریف می‌کند (آذر، ۱۳۸).
در هنگام تحلیل مدل‌های ساختاری باید توجه نمود که ارزیابی بخش اندازه‌گیری مدل مقدم بر بخش ساختاری آن است.
ارزیابی مدل اندازه‌گیری
برای برآورد مدل اندازه‌گیری بر روی تحلیل عامل تابیدی که بخشی از الگوهای اندازه‌گیری است تمرکز می‌کنیم. این الگو در مورد نحوه سنجش متغیرهای مکنون توسط متغیرهای مشاهده‌شده بحث می‌کند و در واقع ساختار عاملی فرضیه‌هایی است که برای همبستگی‌های مشاهده‌شده به حساب می‌آید. در تحلیل عاملی تابیدی مدلی ساخته می‌شود که در آن فرض می‌گردد داده‌های تجربی بر پایه چند پارامتر، توصیف یا محاسبه می‌گردند. این مدل مبتنی بر اطلاعات قبلی درباره ساختار داده‌ها است، ساختاری که در قالب یک تئوری، فرضیه و یا دانش حاصل از مطالعات پیشین به دست آمده است (سرمد و همکاران،۱۳۸۱).
در حقیقت هدف این بخش تعیین اعتبار یا روایی اندازه‌گیری‌های مورد استفاده است و محقق در این قسمت از کیفیت اندازه‌گیری‌های صورت گرفته اطمینان حاصل می‌کند، برای این منظور ابتدا به بررسی میزان و سطح معنی‌داری مسیرهای بین هر یک از متغیرهای نهفته با شاخص‌های مربوط به آن پرداخته خواهد شد، به عنوان مثال چنانچه بخواهیم متغیر آشکار (X) اندازه‌گیری معتبری برای متغیر نهفته (ξ) باشد، در این صورت مسیر ارتباط مستقیم بین X و ξ باید قابل‌قبول باشد (تفاوت معنی‌داری با صفر داشته باشد). این رابطه مستقیم به وسیله بار عاملی λ در معادله زیر محاسبه می‌شود (کلانتری، ۱۳۸۸).
در این رابطه:
λ : بار عاملی متغیر نهفته ξ
δ: خطای اندازه‌گیری
علاوه بر اندازه‌گیری اعتماد و پایایی تک‌تک شاخص‌ها، پایایی ترکیبی نیز برای هر متغیر نهفته محاسبه می‌شود، که این کار به کمک فرمول زیر انجام می‌گیرد (باگزی و یه ، ۱۹۸۸ به نقل از کلانتری، ۱۳۸۸) :
در این رابطه:
cρ: پایایی ترکیبی