ج: شایستگیهای نتیجهای که بر رفتارهای فراگیران که شواهدی برای اثربخشی تدریس است توجه دارد به اعتقادی تعامل این شایستگیها اساس و باید تدریس معلم درکلاس است.(نیکنامی ،1377)
معمولا معلمان به چهاردسته تقسیم می شوند:
شاگرد محور: از نظراین معلمان محوراصلی همه فعالیتهای تعلیم و تربیت شاگرد است و هدف تعلیم و تربیت پرورش استعدادهای شاگردان است با توجه به این شاگردان در کلاس این معلمان فعال هستند، ستون اصلی یادگیری” یادگیری چگونه آنجام دادن” است و عناصراصلی آن به ترتیب اولویت دانشآموز، مطلب منابع، معلم هستند.
مطلب محور: از نظر این همان موضوع درسی بسیار زیادی دارد بنابراین آنها سعی میکند آن را بدون کم و کاست به دانشآموزان انتقال دهنده. ستون اصلی یادگیری “یادگیری چگونه داشتن است و عناصر اصلی یادگیری به ترتیب الویت دانشآموز، مطلب و منابع و معلم هستند .
خودمحور : این گونه معلمان کلاس درس را براساس سبک رهبری خود که ممکن است وظیفه مداری، رابطه مداری، دستوری، مشاورهای، مشارکتی، و تعویضی، سیستمی و اقتضایی باشد اداره میکنند و در فرایند تدریس نیز بر اساس نظرات و تشخیصی خود عمل میکنند. عناصر اصلی یادگیری و ترتیب اولویت معلم، مطلب، منابع دانشآموزان هستند.
تلفیقی محور: معلمانی که در این گروه قرار میگیرند با نگرش سیستمی به الگوهای تدریس و ستونهای یادگیری مینگرند زیرا معتقدند عدم توجه سیستمی به فرایند تدریس و یادگیری باعث عدم اثربخشی آن میشود آنها به چهار ستون اصلی یادگیری مانند یادگیری چگونه دانستن، یادگیری چگونه با دیگران زیستن و یادگیری چگونه انجام دادن و چهار خانواده الگوهای تدریس، یعنی خانواده های اطلاعات پردازی و فردی، اجتماعی، سیستمهای رفتاری توجه میکند. در واقع آنها معتقدند باید تعامل الگوهای تدریس و ستون های یادگیری تاکید شود.
2-3-6- 2- دانش آموزان : منظوراز این متغیر این است که ویژگیهای دانشآموزان مانند علایق، انگیزش و رشد عاطفی، رشد فرهنگی و…باید شناخته شود. زیرا بدون در نظر گرفتن این ویژگیها نمیتوان تدریس اثربخش انجام داد. تدریس کارآمد و اثر بخشآن است که با تفاوتهای فردی دانشآموزان و ابعاد گوناگون رشد آنان هماهنگ باشد معلمان با در نظر داشتن این واقعیت باید جهت اثرگذاری برفرایند یادگیری فراگیران سیرتکوینی مراحل رشد را به خصوص از نظر سن و محتوای تفکر از دیدگاههای مختلف روانشناسی مورد مطالعه دائم قرار دهند. (مهرداد،1382)
2-3-6-3- ساختار:عبارتند از مجموعه قوانین و مقررات حاکم بر هر سازمان است یکی از عوامل اثرگذار برفرایند تدریس ساختار نظام آموزشی است. اصولا ساختار نظامهای آموزشی سه نوع(متمرکز،نیمه متمرکزغیرمتمرکز ) هستند وجود هر یک از نوع ساختارهای سه گانه میتواند فرایند تدریس معلم راتحت تاثیر قرار دهند
2-3-6- 4- فضاوتجهیزات آموزشی: گرچه معلم آگاه در شرایط محدود هم میتواند به صورت اثربخش تدریس کند. اما وجود فضا و تجهیزات آموزشی مناسب مانند نور حرارت، میز و صندلی، آزمایشگاه، مناسب بودن مکان مدرسه، بهداشت کلاس و مدرسه امکانات ورزشی، و…..موجب بالارفتن تدریس و فراهم شدن زمینه مناسب برای اندیشیدن فراگیران میگردد.
2-3-6- 5- محتوا: محتوا یا موضوع درسی شامل مطالب مفاهیم، اطلاعات و مهارتهای مربوط به یک درس است که قرار است توسط دانشآموزان یاد گرفته شود درواقع محتوا در برگیرنده اهداف آموزشی است. بنابراین در تهیه محتوا باید از گروها، افراد مختلف جامعه مانند معلمان، دانشآموزان مدیران، جامعه شناسان فرهنگ شناسان اسلام شناسان ، اقتصاددانان ، روانشناسان و فیلسوفان تعلیم و تربیت استفاده کرد.
2-3- 7- فرایند یادگیری در روش تدریس فعال.
یادگیری عبارتند از تغییرات تجربه بر اثر یادگیرنده.
یادگیری عبارتند از کسب ساخت جدید از عملیات ذهنی.
چگونه یادگرفتن مهم تر از چه چیزی یاد گرفتن است.
یادگیری تابع تحول کودک است.
یادگیری بر پایه اکتشاف واستقرایی است.
یادگیری کودکان در زمان معین و طبق توالی منظم (باتوجه به تفاوتهای فردی) صورت گیرد.
یادگیری، تعاملی است خلاق که بدون وقفه بین معلم و دانشآموزان و موقعیت آموزشی در جریان است.
یادگیری هم تجربه را تغییر میدهد و هم خود را براساس تجربه تغییرمی دهد.
یادگیری واقعی یعنی فرایند تغییر دادن اداراکات جدید برای همخوان کردن آنها با ساختهای شناختی فعلی از یکسو و تغییر دادن ساختهای شناختی برای همخوان کردن آن با ادراکات جدید.
10-معلم تکالیف یادگیری را به نفع تحول کودک بر می گزیند .
11-اکتساب یادگیرنده در عمق حیطههای عاطفی و رفتار رسوخ کند.
12- آنچه دانشآموز انجام میدهد سبب یادگیری میشود.
13- یادگیرنده منبع اصلی تحول خویشتن است .
14- یادگیرنده بر اثر تاثیر خود برمحیط و واکنش فعال در برابر عمل محیط به پیشرفت دست یابد.
15-هدایت فرایند یادگیری مهم است.