2-3-2 . مهارتهای ارتباطی در سازمان
کیفیت مهارتهای ارتباطی در درون یک سازمان از اهمیت بسزایی برخوردار است. افرادی که از نظر مهارتهای ارتباطی درسطح مناسبی هستند به گروهها کمک می کنند تا درخصوص تصمیم گیریهایشان به گونه ای موفق تر عمل نمایند. به این ترتیب شاهد آن خواهیم بود که این قبیل از افراد پیشرفت چشمگیری نسبت به سایر افراد خواهند داشت و اغلب بیشتر از افرادی که دارای توانایی های محدود می باشند پیشرفت خواهند کرد. (کریتنر، فرهنگی و دیگران،1384: 422-421 )
25
2-4 . تعاریف ارائه شده از مهارتهای ارتباطی
برای مهارت های ارتباطی تعاریف متعددی ارائه شده است ولی تعریف زیر از مهارتهای ارتباطی نسبت به تعاریف دیگر از جامعیت بیشتری برخوردار است.
مهارتهای ارتباطی عبارتست از : توانایی ارسال و دریافت اطلاعات، افکار، احساسات و نگرشها.
شیوه های ارتباط: ارتباط مکاتبه ای ، شفاهی و غیرکلامی سه شیوه ارتباطات در سازمانها هستند، تقریبا ًدر بیشتر موارد، شیوه ها با یکدیگر ترکیب می شوند .
1- گزارشها، دستورالعمل ها و فرمها از جمله شکل های متداول ارتباط مکاتبه ای می باشند . همچنین نامه رسمی و یادداشتهای اداری از متداول ترین نوع مکاتبه‌ای می باشد .
2- ارتباط کلامی گسترده ترین نوع ارتباط سازمانی است.
3- ارتباط غیرکلامی، شامل کلیه ارتباطاتی است که انسانها با یکدیگر برقرار می کنند، ولی جزء ارتباط های مکاتبه ای و کلامی نمی باشد مانند اشاره های چشم، صورت و ابرو. (عباس زادگان، 1379 : 42 )
برای برقراری ارتباط مردم اصولاً به سه روش ارتباطات گفتاری یا کلامی، کتبی و غیرگفتاری (غیر کلامی) تکیه می کنند .
ارتباطات گفتاری و نوشتاری برای رساندن پیام به صورت عمده از ارتباطات گفتاری استفاده می شود. سخن رانی، بحث هایی که به صورت رسمی بین گروه انجام می شود و شایعه‌ های غیررسمی نمونه های شناخته شده ای از ارتباطات گفتاری هستند .
26
عیب اصلی ارتباطات گفتاری ( در سازمان یا جای دیگر ) این است که پیام از چندین نفر عبور می کند هر قدر تعداد افرادی که پیام از آنها عبور می کند بیشتر باشد احتمال تحریف بیشتر است . نامه، بخشنامه و پیام هایی که به صورت زیر نویس مخابره می شود . مجله ها و خبرنامه های سازمان و یا نوشتارهای دیگری که به صورت کتبی یا علائم ارسال می گردد در مجموع ارتباطات نوشتاری را به وجود می آورد. برتری ارتباطات در این است که معمولاً چون کسی بخواهد مطلبی بنویسد (در مقایسه با پیام های گفتاری ) دقت بیشتری به عمل می آورد و پیام دهنده مجبور است ژرفتر بیندیشد. بنابر این پیام های نوشتاری پشتوانه منطقی قوی تری دارند و رساتر و روشنتر می باشند. پیام های نوشتاری دارای کاستی های مهم هستند. این پیام ها وقت گیر است، عیب دیگر این شیوه ارتباطات بازخوردی ننمودن نتیجه یا (نداشتن نتیجه) است. بازخورد نمودن نتیجه مدرکی به دست می دهد که می توان مشخص کند آیا گیرنده پیام مطلب را درک کرده است یا خیر ؟
2-4-1. پیام های غیرگفتاری نه چندان روشن
برخی از پیام ها به صورت گفتاری یا نوشتاری ارسال نمی گردد این را ارتباطات غیرکلامی و نه چندان روشن می نامند . پیام های غیرکلامی دربرگیرنده حرکات اعضاء و اندام بدن است و شامل آهنگ صدا ، اشاره های چشم و ابرو و فاصله ای است که بین دهنده و گیرنده پیام وجود دارد برای ارسال پیام های غیرکلامی مردم به اندام خود حرکت های خاص می دهند.(رابینز،1380: 203-200)
2-5 . تعریف ارتباطات
واژه ارتباط از ریشه لاتین communis به معنای اشتراک گرفته شده است این کلمه در زبان فارسی به صورت مصدر عربی باب افتعال به کار می رود که در لغت به معنای پیوند دادن و ربط دادن به صورت اسم مصدر و به معنای بستگی و پیوند و رابطه کاربرد دارد .پژوهش گران ارتباطات میان واژه ارتباط به معنای communication و واژه ارتباطات به معنایcommunications تفاوت قائل اند. (دادگران، 1376 : 14)
ارتباط عبارت است از فن انتقال اطلاعات و افکار در رفتارهای انسانی از یک شخص به شخص دیگر به طور کلی هر فرد برای ایجاد ارتباط با دیگران و انتقال پیام های خود به آن ها از وسایل گوناگون استفاده می کند. ویلبر شرام براین باور است که ارتباط در واقع هماهنگ شدن فرستنده و گیرنده در رابطه با یک پیام ویژه است . ( شاه محمدی،1385: 22 )
در فرهنگ لغات و بستر ارتباط به معنی رساندن، بخشیدن، انتقال دادن، آگاه ساختن، مکالمه و مراوده داشتن که می تواند از طریق کلمات، حرف، پیامها، کنفرانسها، مکاتبه و دیگر راهها انجام گیرد. در فرهنگ فارسی معین ارتباط به صورت مصدر متعددی به معنای ربط دادن، بستن و به صورت اسم مصدر به معنای بستگی، پیوند، پیوستگی و رابطه معنی کرده است.(محسنیان راد ،1380: 42-41)
27
ارتباطات به گونه ای وسیع و گسترده « تسهیم تجارب » نیز تعریف شده است . نویسندگان دیگری، ارتباطات را فراگرد « تفهیم وتفاهم وتسهیم معنی » درنظر گرفته اند. در این تعریف ارتباطات به عنوان فراگرد به کار گرفته شده است زیرا آن را فعالیتی که با کنش، دگرگونی، مبادله و حرکت سرو کار دارد می دانند .
کلود شفن در کتاب نظریه های ریاضی ارتباط می نویسد : ارتباط عبارتست از تمام روشهایی که از طریق آن ممکن است ذهنی بر ذهن دیگر تأثیر بگذارد. این عمل نه تنها با نوشته یا صحبت کردن بلکه حتی با موسیقی، هنرهای تصویری، تاتو، باله و عملاً تمام رفتارهای انسانی عملی است. ( فرهنگی ، 1382: 8-6 )
برخی کارشناسان دیگر در تعریف خود ارتبا
طات را پاسخ برمحرک، تأثیرگذاری و تأثیر پذیری، انتقال معنی و علائم مشابه تأکید نموده اند که به ذکر چند نمونه از آن می پردازیم .
– « ارتباط عبارتست از فراگرد انتقال یک محرک ( معمولاً علامت بیانی ) از یک فرد (ارتباط گر) به فردی دیگر ( پیام گیر ) به منظور تغییر رفتار او» (کارول هاولند )