بررسی کاربردی کردن ایده، تحلیل تجاری کالا و اقدام برای توسعه :
در این مرحله به نکات بازاریابی توجه می شود. بخش حیاتی فرآیند تجاری سازی و دلیل موفقیت یا عدم موفقیت بسیاری از تحقیقات توجه یا عدم توجه به این مورد است زیرا بازاریابی تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده، مهمترین عامل برای کمک به مدیران در اخذ تصمیمات درست است.
می توان گفت: یکی از ارکان فرآیند تجاری سازی بازاریابی فناوری است. بازاریابی فناوری از نوع بازاریابی تعاملی است، بدین معنی که کیفیت فناوری تا حد زیادی به کیفیت تعامل فروشنده و خریدار بستگی دارد.
در این مرحله قبل از تولید با بررسی های آماری باید پی ببریم که مناسب ترین میزان تولید در نخستین مرحله چه تعداد است. در این مرحله قبل از تولید انبوه، با استفاده از بررسی های آماری از تولید بهینه در مرحله نخست، نقطه سر به سر و سود تقریبی مطلع می شویم.
عواملی که در این قسمت مورد بررسی قرار می گیرد عبارتند از: پتانسیل بازار، شبکه مناسب ارتباط با مشتری، خط مشی بازارایابی، شناسایی بازار هدف، عکس العمل مصرف کنندگان، راه های کاهش هزینه تولید، تعامل با بازار، وضعیت رقابت در بازار، قدرت چانه زنی مشتریان، میزان تهیه از سوی کالاهای جایگزین، موانع تازه واردان.
2-2- 4-4 تولید آزمایشی و انجام تست معتبرسازی :
مرحله بعد تست بازارسنجی است که در آن یک مدل کالا تهیه و نحوه استفاده از آن مورد بررسی واقع می شود تا قبل از تولید انبوه نقاط ضعف کالا اصلاح شود. برای اطلاع از نظر مشتریان بالقوه می توان کالا را در کشورهایی که حقوق مالکیت معنوی و حق کپی رایت در آنها رعایت می شود به نمایش گذاشت و در صورت نیاز تعدیلات لازم را در ارتباط با آن کالا به عمل آورد. پس از طی مراحل مذکور تعداد محدودی کالا بصورت آزمایشی تولید و به بازار ارائه خواهد شد تا مشخص شود مقبولیت کالا در بین مشتریان به چه صورت خواهد بود.
2-2- 4-5 اقدام برای تجاری سازی با توجه به جنبه های فنی و اجرایی :
پس از تست بازارسنجی باید جنبه های فنی و اجرایی مورد بررسی قرار بگیرد. در این مرحله اعتبار مورد نیاز برای تجاری سازی یافته های تحقیق باید مورد بررسی قرار گیرد.
این مرحله شامل فعالیت هایی از قبیل: شناسایی مشخصات فنی و عملکرد محصول، اعتبار سنجی قابلیت های فنی و عملکرد محصول، اعتبار سنجی قابلیت های فنی، ارزیابی بازار و طرح تجاری می باشد. این مرحله به علت وجود عدم اطمینان فنی و بازار معمولاً با ریسک تجاری بالایی همراه است و غالباً به دره مرگ مرسوم است. چنین ریسکی نیازمند منابع زیادی است و سرمایه گذاران خصوصی حاضر به تقبل چنین ریسکی نیستند. همچنین برآورد اعتبار مورد نیاز برای تجاری سازی و موارد تبلیغاتی در این مرحله قرار می گیرد.
2-2- 4-6 تجاری شدن،تولید صنعتی و ورود به بازار :
صرف نظر از اینکه ایده ی خلق شده تا چه حد معتبر خواهد بود، این اختراعات به ندرت به طور اتوماتیک وارد بازار می شوند. برخی از محصولات جدید و تکنولوژی ها در این مرحله به علت عوامل غیرقابل کنترل بازار، با شکست روبرو می شوند.
برخی دیگر نیز با این تصور که دارای تقاضای دولتی هستند، توسعه می یابند ولی به علت نبود خریدار یا عدم قابلیت عرضه در بازار، با شکست مواجه می شوند. اغلب سرمایه داران ریسک پذیر در این مرحله سرمایه گذاری می کنند. ایجاد شبکه های توزیع برای عرضه کالا، تماس با عمده فروشان و خرده فروشان در این مرحله قرار می گیرد. ایجاد شبکه های توزیع برای عرضه کالا و اجرای یک برنامه تبلیغی موثر برای معرفی کالای جدید به خریداران بالقوه نیز در این مرحله صورت می گیرد.
بخش اعظم فناوری ها از سازمان های تحقیقاتی شروع می شود. پس از عبور از سازمان های دریافت کننده فناوری نتایج آنها به صحنه بازار وارد می شود. از این رو بر نقش سازمان های دریافت کننده فناوری در فرآیند تجاری سازی بسیار تایید می کنند.
2- 2-4-7 ارزیابی دستاوردها و انجام اصلاحات :
این مرحله شامل انجام تعهدات خدمات پشتیبانی از پیش تعیین شده و خاتمه فعالیت می باشد.
این مرحله که پس از بهره برداری تجاری صورت می گیرد را می توان خدمات پس از فروش نیز نامید.
در این محله در مورد فرآیند پیش بینی شده و نتایج حاصل از آن ارزیابی صورت می گیرد. حمایت و پشتیبانی فنی مستمر محصولات بعد از فروش بر اساس نتایج بهره برداری به منظور اطمینان از کیفیت و قابلیت محصولات و رفع مشکلات احتمالی آن و ایجاد تغییرات در فناوری به منظور بهینه سازی مراحل مختلف تولید محصول و پیش بینی تحولات آتی بازارهای فناوری و محصول و ارائه نسخه جدید فناوری و دریافت بازخورد از مشتری نیز در این مرحله قرار می گیرد.
2- 2- 5 انواع روش های تجاری سازی:
موسایی و دیگران در پژوهش های خود به این نتیجه رسیده اند که: از جمله تصمیمات اساسی در فرآیند تولید نحوه سرمایه گذاری است. به جرات می توان گفت که سرمایه گذاری های مستقل به خصوص در مورد محصولات از جنس فناوری ، دارای ریسک بسیار زیادی است. بدین صورت در حال حاضر تمهیدات بسیاری در سازمان ها برای پیدا کردن شرکای تجاری صورت گرفته است.
در زیر به تعدادی از روش های تجاری سازی اشاره شده است:
- فروش حق اختراع(پتنت):
پتنت سندی است که از طرف موسسات دولتی هر کشور صادر، و به دارنده آن، انحصار استفاده از اختراع ثبت شده را به مدت 20 سال در آن کشور می دهد. قوانین ثبت اختراع به صورت ملی است و فقط در کشور مربوطه اعتبار دارد و نظام ثبت بین المللی وجود ندارد، البته در این میان معاهدات بین المللی وجود دارند که روند ثبت اختراع را برای شهروندان کشورهای امضا کننده آن قرار داد در سایر کشورها تسهیل می کند.
با توجه به پیشگامی اقتصاد دانش بنیان نسبت به سایر اقتصادها در عصر امروز، مبادلات دارایی های فکری یکی از مهمترین مبادلات تجاری محسوب می شود و ارزش افزوده بسیاری را برای دارندگان آن فراهم می نمایند. با توجه به اینکه تجاری سازی یک اختراع و ایده هزینه بر است و بسیاری از افراد قادر به تحمل این هزینه ها نیستند، فروش حق اختراع می تواند یکی از روش هایی باشد که به وسیله آن مخترعین و سرمایه گذاران بتوانند با یکدیگر همکاری نمایند.
- حق امتیاز(لیسانس):
قراردادهای لیسانس یک روش تجاری سازی فناوری در مورد کالا یا فرآیند فناوری، طرح ها یا مهارت های بازاریابی توسط قرارداد است. این روش شامل یک حق امتیاز به عنوان سهم از فروش یا یک روند دو جانبه از امتیازات و دانش و تعهدی برای التزام توسط هر دو طرف برای نگهداری تعهدات در طول یک بازه زمانی مشخص می باشد(Lowe &Taylor,1998).
حق امتیاز نیز یکی دیگر از راه کارهایی است که برای حل مسائل مادی در امر تجاری سازی می تواند از آن سود برد.
- شرکت انشعابی:
شرکت جدیدی است که جهت بهره برداری تجاری از دانش، فناوری یا نتایج تحقیقات توسعه یافته در دانشگاه ایجاد می شود(Pirnay & et al,2003:360). در تحقیق دیگری بیان می شود شرکت انشعابی دانشگاهی شرکت جدیدی است که جهت بهره برداری از دارایی فکری ایجاد شده در یک موسسه دانشگاهی تاسیس می شود(Shane,2004).
بعضی از شرکت ها نیز از سرمایه گذاری مشترک،خدمات مهندسی و یا فروش و انتقال فناوری برای کاهش ریسک تجاری سازی محصولات خود استفاده می کنند.