در باب آسیب های اجتماعی و اخلاقی ناشی از اختلاط بی حد و حصر و آزادی بی قید تعاملات میان زن و مرد نمونه های فراوانی در کشورهای غربی وجود دارد که پایان نامه حاضر مجال آن را ندارد و صرفا مراجعه به آمارهای جرائم و آسیب های اجتماعی و زوال اخلاقی در کشورهای غربی که محدودیتی در ارتباط زن و مرد ندارند، خالی از فایده نخواهد بود (سازمان عفو بین الملل:2009 ؛ شلیت :1389 ؛ ویلسون :1383).
2- عزت و احترام زن
از دیگر اصول و ارزش هایی که دیدگاه اسلام بر روی آن به شدت پافشاری کرده و آن را مورد تاکید قرار داده است همانا حرمت و شان زن مومن و مسلمان علی الخصوص در برابر مردان نامحرم است. اسلام دو جنس زن و مرد را در گوهر انسانى و شرافت، یکى مى داند و از این لحاظ تفاوتى بین ایشان قائل نیست. قرآن تمام انسان ها را بدون در نظر گرفتن جنسیت و نژاد و… داراى کرامت مى داند (قرآن کریم، اسراء:70). اشاره به این اصل مهم و اساسى است، اما در این میان، اکرام و احترام نسبت به زن جایگاه خاص و ممتازى دارد.
دین اسلام برای زنان مسلمان و مومن در برابر مردان نامحرم عزت و احترامی بسیار قائل است و از آموزه های دینی بسیار می توان سراغ گرفت که مردان را به حفظ حرمت زنان مسلمان و رعایت شان و عزت آنان و مراقبت بر رفتار و گفتار خود در برابر آنان امر و توصیه و تاکید می نماید.
خداوند در قرآن خطاب به مردان می فرماید:
«و عَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ»
«و با آنها (زنانتان). به شایستگى رفتار کنید» (قرآن کریم، نساء:19).
«…لاتَضارُوهُنَّ لِتَضیقُوا عَلیهِنَّ..»
«هرگز بر زنانتان ضرر وارد نسازید و آنان را در ضیق و فشار قرار ندهید» (قرآن کریم، طلاق:5).
قال رسول الله(ص) : «ما اَکْرَمَ النِساءَ اِلاّ کَریِم وَ لا اَهانَهُنَّ اِلاّلَئیم»
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «کسى که بهره‌اى از کرامت برده باشد، زنان را احترام و اکرام مى‌کند و به زنان، اهانت نمى‌کند مگر انسان پست» (کنز العمال: ج16، ص371 ؛ نهج الفصاحه: ح1520).
و نیز موارد بسیار دیگری که احترام به زنان و دختران را مورد تاکید قرار می دهد (وسائل الشیعه: ج21، ص362 و 365 ؛ مستدرک الوسائل: ج15، ص118 ؛ الکافی: ج6، ص4 ؛ بحار الانوار: ج68، ص389).
«تکبر در اسلام صفت مذمومی بشمار می رود. اما در فرهنگ اسلام زن باید در برابر مرد نامحرم متکبر باشد و از خضوع و کرنش دوری جوید. زیرا این امر کرامت زن را تضمین می کند» (مقام معظم رهبری،25/9/71).
3- محوریت زن در خانواده
از اصول دیگری که در آموزه های اسلامی می توان برداشت کرد که شارع مقدس بر آن بسیار تاکید داشته این است که خانواده در جامعه اسلامی مبتنی بر محور زن است. خانواده در هر جامعه شامل افراد مشخصی است که به عنوان فعالان این اجتماع کوچک و یا نهاد اجتماعی مطرح هستند. در این نهاد هر کدام از افراد وظایف خانوادگی و اعمال مربوط به خود که مطابق با موقعیت آنها می‌باشد بر عهده دارند، ضمن این که در بسیاری از موارد زندگی با یکدیگر وجه مشترک دارند. در دین مبین اسلام برداشت کلی از مجموع روایات و سیره اهل بیت(ع) بر این است که امور داخل خانه و روشن نگه داشتن چراغ خانواده بر عهده زن خانه است و هیچ امری برای زنان ارزشمندتر و مهمتر از حفظ و نگهداری نهاد خانواده شمرده نشده است.
اگرچه حضور اجتماعی زنان و اشتغال آنان به فعالیت در عرصه عمومی در دین اسلام مجاز شمرده شده است اما باید توجه داشت که جواز یک عمل به معنای رجحان و اولویت آن عمل ناست. یعنی خیلی از رفتارها و تصمیمات در زندگی افراد وجود دارند که هیچ ادله ای مبنی بر حرمت و یا ممنوعیت آنها وجود ندارد و فرد مجاز به انتخاب هر یک از آنها است اما از دیگر سو نیز این جواز نمی تواند علت و دلیلی برای ارجحیت آن عمل و یا تصمیم در زندگی فرد باشد و مقولاتی چون علایق، ارزش ها، مصالح، توانایی و استعداد و مفاهیمی از این قبیل در تعیین اولویت و رجحان این امور مجاز دخالت موثر دارند. مقوله حضور زن در عرصه عمومی نیز از این قبیل احکام است. خداوند در دین اسلام هیچ مانع و حرمتی برای صرف فعالیت اجتماعی و اشتغال زن در نظر نگرفته است اما با عنایت به مقولات متعددی که ذکر شد، توصیه های بسیاری در دین مبین اسلام به چشم می خورد که زن را در درون خانه و مدیریت عرصه خصوصی زندگی خانوادگی بیشتر می پسندد (آذربایجانی،87:1388).
پیامبر گرامى اسلام(ص) از یاران خود پرسید:
در کدام لحظه، زن به خدا نزدیکتر است؟ پاسخ مناسبى مطرح نشد، تا اینکه حضرت زهرا(س) سئوال پدر را شنید و پاسخ داد:
«أَنَّ أَدْنَی مَا تَکُونُ مِنْ رَبِّهَا أَنْ تَلْزَمَ قَعْرَ بَیْتِهَا»
«نزدیکترین لحظه زن به خدا آن است که در درون خانه خود باشد» (بحارالانوار: ج43، ص92 ؛ نوادر راوندى: ص14).
بنا کردن نهاد مقدس خانواده و حفظ و بقای آن وظیفه ای است که مرد و زن می بایست به صورت مشترک در راستای آن تلاش نمایند اما تفاوت در ویژگی ها و استعدادهای آنها نقش خاصی را می طلبد، به همین دلیل سهم آنان در استحکام و استمرار این بنا یکسان نخواهد بود. به عنوان مثال کارکرد تولید مثل در خانواده که از ابتدایی ترین و ضروری ترین ها به شمار می رود از سوی زن و مرد به طور یکسان صورت نمی پذیرد و نقش زن در این فرایند و نیز رشد و تربیت فرزند به مراتب سختتر و پیچیده تر از نقش مرد است. به طوریکه در آیات قرآن نیز این موارد به صراحت ذکر شده و از علل توجه ویژه اسلام به احترام به مادر تلقی می گردد (قرآن کریم، لقمان: 14 و احقاف: 15).