و نهایتا یک منبع میبایست فاقد جانشینهای مناسب باشد تا بتواند عاملی برای مزیت رقابتی محسوب گردد. بر اساس بحث رایت و همکارانش ( 1992) کسی میتواند به راحتی، شرکتی را به عنوان یک شرکت الگو و موفق بسازد و مطرح نماید که دارای افرادی با بالاترین تواناییها و شایستگیها باشند. در واقع این افراد سازمان می باشند که مزیت رقابتی پایدار سازمان را شکل دادهاند. هر چند ممکن است شرکت های رقیب، با به کارگیری تکنولوژی های برتر، سطوح بالاتر عملکردی را نشان دهند،: اما چنانچه آن تکنولوژی توسط شرکت نیز خریداری و به کار گرفته شود، مجدداً منابع انسانی به عنوان مزیت رقابتی شرکت عمل خواهد نمود.
«تئوری مبتنی بر منابع شرکت»، واجد قابلیت های بالقوه فراوانی برای به کارگیری در حوزه مدیریت استراتژیک منابع انسانی میباشد و اخیراً کانون توجه بسیاری از نظریات و پژوهشهای این حوزه قرار گرفته است (وایت و مکماهان، 1992). تمرکز تئوری بر تحلیل داخلی شرکت، مسیرهای بسیار مهمی را برای محققان مدیریت استراتژیک منابع انسانی گشوده است تا بتوانند شیوههایی که شرکتها میتوانند تلاش نمایند تا از منابع انسانی خود به عنوان عاملی برای کسب مزیت رقابتی بهره جویند را مطالعه و آزمون نمایند. بنابراین نظیر تجزیه و تحلیل مطلوبیت ارزش کارکنان (بودرو و برگر، 1985) و نیز رویکرد مککلوی (1983) به شایستگیهای متمایز شرکت، که ناشی از مهارتهای اعضای سازمان است، این تئوری نیز چارچوبی را فراهم میآورد تا بتوان به منابع انسانی به عنوان ذخیره و مخزنی از مهارتها نگریست که میتواند عاملی برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار باشد.
علاوه بر این در نگرشی استراتژیک، «رویکرد مبتنی بر منابع» چارچوبی را برای ارزیابی ذخیره منابع انسانی (از نظر مهارتها و شایستگیها) فراهم میآورد که آیا قادر است در جهت نیازها و اهداف استراتژیک سازمان رفتار نماید؟ و اجرای استراتژی سازمان را تسهیل نماید؟ نتیجه منطقی و مهمی که از رویکرد مبتنی بر منابع، می توان استنتاج نمود این است که “استراتژیها به گونهای جهانشمول قابلیت اجرا و به کارگیری اثربخش را ندارند و به اقتضای کیفیت منابع انسانی ضروری برای آنها، به گونهای متفاوت به اجرا درمیآیند” ( رایت و مک ماهان ، 1992 ).
2-7- دیدگاه رفتاری
یکی از مدلهای بنیادین و پرکاربرد در ادبیات مدیریت استراتژیک منابع انسانی، «رویکرد رفتاری» است (جکسون، شولر و ریورد، 1989؛ شومر، 1991؛ شولر، و جکسون، 1385). «رویکرد رفتاری» مبتنی بر «تئوری اقتضائی» است (فیشر، 1989). این تئوری (همانطور که در شکل 2-2 مشاهده میشود) بر رفتارهای کارکنان به عنوان عامل میانجی بین «استراتژی سازمان» و «عملکرد شرکت» تمرکز و تأکید مینماید.
شکل 2-2: دیدگاه تئوری نقش برای درک اقدامات مدیریت منابع انسانی در سازمان
ویژگی های سازمان
اطلاعات نقش
اطلاعات نقش
رفتارهای نقش واقعی
اقدامات
منابع انسانی
رفتارهای نقش مورد نیاز
(فیشر 1989)(شولر و جکسون 1989،شومر1991)
ویژگی های سازمان
اطلاعات نقش
اطلاعات نقش
رفتارهای نقش واقعی
اقدامات
منابع انسانی
رفتارهای نقش مورد نیاز