دفت، گونه شناسی استراتژی های ساختار را به صورت یک طیف به صورت نمودار زیر ارایه کرده است.
تغییرات سریع و تغییرات اندک و
عدم اطمینان محیطی زیاد عدم اطمینان محیطی کم
بسیار ارگانیک ارگانیک مکانیکی بسیار مکانیکی
نمودار 2-2پیوستار انواع استراتژی ساختار ازدیدگاه دفت تیموری، ابراهیم و آبرومند، جمال (1388)
خلاصه ای از ویژگی های گونه های استراتژی ساختاری دفت به شرح جدول زیرمی باشد:
جدول 6-2- ویژگی های گونه های استراتژی ساختاری (تیموری، ابراهیم و آبرومند، جمال، 1388)
جهت گیری استراتژی ساختار
مشخصات و ویژ گی ها
بسیارمکانیکی رسمیت بالا، تمرکز بالا، تجربه و آموزش کم، کنترل زیاد، ارتباطات مکتوب و عمودی، فقدان تقلید از سازمان رقیب، فعالیت سازمان در جهت امور جاری ، تعداد دوایر اندک و بی نیازی از افراد که هم آهنگ کننده، هدایت فعالیت های آینده سازمان در جهت امور جاری.
مکانیکی
رسمیت متوسط، تمرکز متوسط، آموزش رسمی، کنترل متوسط، ارتباطات مکتوب و کلامی، مقداری برنامه ریزی محدود، تقلید در برخی از اقدام های موفقیت آمیز سازمان ها، وجود تعدادی دوایر سازمانی و مرزبان، نیازمندی به مدیران هم آهنگ کننده بین دوایر سازمان.
ارگانیک
مدیریت مشارکتی، عدم تمرکز گروههای کاری، وجو د تعداد دوایر سازمانی و مرزبانی، تقلید سریع از کارهای موفقیت آمیز دیگران، برنامه ریزی برای فعالیت ها، کنترل متوسط تا زیاد، ارتباطات افقی و کلامی، وجود تعداد محدودی مدیر برای ایجاد همآهنگی بین دوایر سازمانی.
بسیار ارگانیک
مدیریت مشارکتی، رسمیت پایین، غیر متمرکز، وظایف سنگین دوایر مرزبان، تقلید جدی از کارهای موفقیت آمیز دیگران، کنترل کم یا متوسط، ارتباطات افقی، برنامه ریزی های سنگین و پیش بینی های زیادی، آموزش و تجربه، وجود تعدادی دوایر سازمانی با وظایف متمایز، وجود تعدادی از مدیران همآهنگ کننده.
3-2-2- سیر تکامل ساختارهای سازمانی
ادبیات گسترده ای که در زمینه ساختار سازمانی وجود دارد، تاکید متفاوتی بر روابط ساختاری دارند. به عنوان مثال مینتزبرگ ساختار سازمانی را به عنوان روشهای کلی مطرح می کند که در آنها کار به وظایف مختلفی تقسیم می شود و سپس در بین این وظایف هماهنگی لازم ایجاد می شود .این روش تحلیل ساده ای از تقسیم کار و کنترل مدیریتی را منعکس می کند و فقط رابطه وظیفه ای را در سازمان نشان می دهد.
در مطالعات اولیه ای که در زمینه ساختار سازمانی صورت گرفته سه بعد اساسی را برای تشریح انواع مختلف ساختار سازمانی مورد توجه قرار گرفته است. به عنوان مثال رابینز سه بعد رسمیت، تمرکز و پیچیدگی را به عنوان ابعاد مهم ساختاری معرفی می کند، که ترکیبات مختلف این ابعاد ساختارهای متفاوتی را در سازمان ها ایجاد می کند. شاین نیز ساختار سازمان را بر اساس سه بعد سلسله مراتب، وظیفه و شمول تشریح می کند و معتقد است درجات مختلف این ابعاد ساختارهای سازمانی متفاوتی ایجاد می کنند:
بعد سلسله مراتبی مبین سطوح نسبی است که به نوعی شبیه نمودار سازمانی است.