• فضاهای عمومی

لابی ورودی باید به راحتی برای عموم قابل دسترسی باشد بخش های آن شامل پذیرش ، اطلاعات ، مسئول وام ، تحویل دار و نیز نوشتن چک است و اگر بانک دو طبقه باشد ؛ جهت آسایش مشتریان استفاده از پله برقی توصیه می شود . تحویل دار باید در جایی بنشیند که عموم به آن راحتی دسترسی داشته  و فضای اطراف آن برای سیرکولاسیون افراد ، جای کافی داشته باشد . تحویل داران معمولاً در یک سمت  بانک قرار می گیرند تا  امکان توسعه وجود داشته واستقرار فضایی انعطاف پذیری داشته باشد . مامور وام هر کسی که مستقیماً با مشتریان در تماس است ؛ باید همواره حاضر و در دسترس باشد . میز کشیدن چک ، نباید مانعی در مقابل حرکت مردم و فضای خطی مقابل تحویل دار باشد .

  • امور اداری

در این بخش ، مدیریت حرفه ای  بانک از طریق امور اداری صورت می پذیرد .

  • بخش نگهداری دفاتر

این بخش باید در ارتباط  نزدیک با تحویل دار باشد ؛ چرا که در  آنجا  تمام اطلاعات مورد نیاز مبادله می شود .

  • بخش نگهداری اسناد و مدارک

این بخش نباید با عموم مردم مرتبط باشد  و باید از بخش های دیگر جدا گردد ، اما بهتر است به بخش پردازش گر اطلاعات نسبتاً نزدیک باشد .

  • بخش پردازشگر اطلاعات

این قسمت نیازمند تهویه مطبوع ویژه و کف کاذب جهت قرار گرفتن کابل های برق است .

  • بخش اداری ، پست و دیگر خدمات

اتاق پست معمولاً در نزدیکی بخش نگهداری اسناد و مدارک می باشد.

  • بخش بایگانی

این قسمت باید به بخش اسناد ، امانات و نگهداری دفاتر ، سرویس دهی کرده و قابل دسترسی باشد؛ اما نیازمند ارتباط نزدیک با آنها نیست .

  • خدمات کلی

شامل سرویس بهداشتی ، هال کارکنان ، تجهیزات مکانیکی و تعمیر و نگهداری است .

  • بخش امانات

این قسمت باید شامل جعبه های جهت انبار و نگهداری ایمن اشیای گرانبهای مشتریان باشد .

  • بخش حساب سپرده

این قسمت خدمات اصلی بانک به مردم را بر عهده دارد .

  • سالن کنفرانس

در صورت نیاز بانک به سالن کنفرانس ، این بخش باید حداقل ظرفیت 200 تا 300 صندلی را دارا باشد . این سالن مورد استفاده عموم است . در این بخش باید یک سن نمایش، اتاق پشت سن نمایش، انباری و فضایی چند منظوره باشد تا علاوه بر برگزاری اجلاس ، فضایی برای آموزش کارکنان فراهم نماید .

  • اتاق هیئت رئیسه

معمولاً شامل دفاتری برای رئیس و قائم مقام آن و اعضای هیئت مدیره می باشد . وجود یک اتاق کنفرانس و اتاق جلسات هیئت مدیره ، ضروری است .

  • امور مربوط به سایر ساختمان ها

وظیفه این بخش حفظ  و نگهداری ساختمان ها ، ثبت  گزارش ها و جمع آوری مال الاجاره ساختمان های متعلق به بانک است .

  • بخش حقو قی

این بخش ، امور حقوقی بانک را انجام داده و نیازمند یک اتاق کنفرانس و کتابخانه است .

  • اتاق پست

معمولاً شامل آدرس نگاری، میکروفیلم  و دیگر تجهیزات لازم جهت پست محموله ها می باشد . این قسمت باید در مجاورت بخش خدمات و در ارتباط با بخش پرینت و فروش باشد .
 
 
 
4-10-حوزه فضاهای فرهنگی تفریحی
4-10-1 سینما
یکی از فضاهای حوزه فرهنگی – تفریحی ، سینما می باشد که با توجه به نیاز افراد و همچنین تعداد تماشاگران ، در مکانی مناسب طراحی می شود . برای تعیین محل مورد نظر ، باید مطالعات زیر انجام شود :

  • مشخصه های جمعیت
  • مشخصه های حمل و نقل
  • ظرفیت بالقوه تماشاچیان
  • رسوم فرهنگی محلی
  • تدارکات موجود( نویفرت، 1381: 479)

در کل ، حداکثر ظرفیت قسمت مخصوص تماشاگران ، به شکل انتخاب  شده و محدودیت های سمعی و بصری بستگی دار د؛ که شاخص آنها،  نوع تولید برنامه اس ت. عوامل دیگر شامل سطوح ، خط دی د، آکوستیک ، تراکم رفت و آمد و نیز اندازه و شکل سکو می باشد . برای هر تماشاچی نشسته باید مساحتی برابر با حداقل 5/0 متر مربع در نظر گرفته شود . این عدد برگرفته از       عرض صندلی × فاصله ردیف( حداقل 45/0 مترمربع برای هر صندلی) به علاوه یک حداقل اضافه 9/0 متر × 5/0 متر یعنی حدوداً 5/0 متر مربع برای هر صندلی است . طول ردیف ها به ازای هر راهرو ، حداکثر16 صندلی می باشد . اگر برای هر 3-4 راهرو یک در خروج جانبی به عرض1 متر در نظر گرفته شود ؛ به ازای هر راهرو 25 صندلی مجاز است . نسبت های قسمت تماشاگران از درک روان شناختی آن ها ، زاویه دید و نیز شرایط یک دید مطلوب از تمام صندلی ها به دست می آیند ؛

  • دید مطلوب بدون حرکت سر اما با حرکت جزئی چشم به مقدار حدود 30 درجه
  • دید مطلوب با حرکت جزئی سر و حر کت جزئی چشم به مقدار  حدود 60  درجه است
  • حداکثر زاویه ادراک بدون حرکت سر ،  حدوداً 110 درجه است ؛ یعنی در این میدان  ، هر چیزی که بین گوشه های چشم به وقوع می پیوندد ؛ درک می شود (نویفرت، 1381، 478).

ارتفاع صندلی ها در قسمت تماشاگران ، از خط دید  به دست می آید . این خطوط برای تمام صندلی های قسمت تماشاگران قابل استفاده است از آن جا که تماشاگران در « تو رفتگی » می نشیند ؛ فقط در ردیف یک در میان نیازمند ارتفاع دید کامل است . جهت ترسیم مقطع کامل از میان سالن نمایش ، در ابتدا باید ارتفاع جلوی صحنه تعیین شود نسبت ارتفاع جلوی صحنه به عرض ، باید 1 به 6 باشد( نسبت طلایی) . پس از ارتفاع جلوی صحنه ، کناره صندلی ها و حجم  قسمت تماشاگران تعیین می شود ، خطوط سقف از نیازهای آکوستیکی به دست می آید( نویفرت، 1381، 479).
در سالن های سینما، اتاق های نمایش را می توان برای چندین جایگاه تماشاچیان ترکیب کرد . اندازه های تصویر ، به فاصله پروژکتور از صحنه نمایش بستگی دارد . کف سالن با شیب حداکثر 10 ٪ با استفاده از پله هایی به ارتفاع 16 سانتی متر و با راهرویی به عرض 20/1 متر تامین می شود . دیوار انتهایی در پشت آخرین ردیف صندلی ها باید جذب کننده صدا باشد تا از بروز پژواک جلوگیری نماید .

  • سالن نمایش
  • خط دید هر تماشاگر که از چشم او به زیر پرده وصل می شود ؛ باید حداقل به بالای سر تماشاگری که در ردیف جلوی او نشسته است مماس باشد .
  • مصالح کف راهروها و پله ها باید از مصالح غیر لغزنده و غیرقابل اشتعال استفاده شوند .
  • انتخاب راهروهای سالن نمایش بهتر است به گونه ای باشد که حتی الامکان کمترین سطح از سطوحی که در آنها دید خوب به پرده میسر می شود را اشغال کند .
  • انتهای راهروهای نمایش نباید بسته باشند و همواره باید به یک در خروجی یا فضای باز جلوی سالن و یا یک راهرو دیگر منتهی شوند . راهروهای سالن نمایش می توانند به راهروهای باریک کنار دیوارها نیز ختم شوند.
  • در راهروی بین ردیف های صندلی در سالن نمایش، نباید هیچ گونه اختلاف سطحی وجود داشته باشد.
  • در محل اتصال راهرو بین ردیف های صندلی و راهروی سالن نمایش نباید بله وجود داشته باشد.
  • شیب کف محل قرارگیری صندلی ها در سالن نمایش، راهرو و بین ردیف ها نباید ، از80 ٪ بیشتر گردد.

در سالن های نمایش تعدادی محل پیش بینی شده برای صندلی چرخ دار صندلی طبق جدول زیر درنظر گرفته شود همچنین محل قرارگیری صندلی های چرخ دار باید در نزدیکترین فاصله نسبت به در ورودی سالن نمایش قرار داشته باشد تا معلولین بتوانند از در ورودی از سالن نمایش به عنوان خروجی نیز استفاده نمایند .

  • در سالن های نمایش مورد استفاده برای معلولین سوار بر صندلی چرخ دار، نباید هیچ گونه پله ای در مسیر دسترسی به محل استقرار صندلی های چرخ دار وجود داشته باشد .
  • عرض راهروهایی که مسیر خروجی جمعیت را در سالن نمایش تشکیل می دهند ؛ باید در هر نقطه ، حداقل برابر عرض لازم برای تعداد جمعیتی باشد که برای خروج از سالن نمایش از آن عبور می نمایند .
  • در سینماهایی که مورد استفاده معلولین هم واقع می شوند ؛ حداقل در قسمتی از سالن که برای رفت و آمد معلولین در نظر گرفته شده است ؛ باید راهروها به صورت شیبدار بوده و در آنها پله ای وجود نداشته باشد.
  • راهروهای سالن نمایش نمی توانند درعرض خود شیب داشته باشند و باید کاملاً افقی باشند .
  • عرض در یا درهای ورودی ، باید حداقل برابر با نصف مجموع درهای خروجی لازم برای سالن نمایش باشد.
  • خروجی های سالن نمایش ، نباید هیچ گاه نزدیک هم قرار گیرنده ؛ بلکه حتی الامکان باید در دو طرف سالن واقع شوند .
  • حداقل فاصله دو در خروجی (محور تا محور) 5 متر است .
یکی دیگر از مطالب سایت :
پیمایش ارزش های جهانی، جامعه مدنی در ایران

در مراکز تجاری با مساحت ناخالص استیجاری بین 9300 تا 18600 مترمربع(100000 تا 300000 فوت مربع) ، سینماهایی تا 450 صندلی و در مراکزی با مساحت ناخالص استیجاری بیش از 18600 مترمربع(200000فوت مربع) ، سینماهایی تا 750 صندلی پاسخ گو می باشد .

  • سالن انتظار

چنانچه سینمایی دارای چند سالن نمایش باشد ؛ سالن انتظار بنا به صلاح دید طراح و احداث کننده  سینما می تواند به صورت واحد در یک بخش ساختمان و یا تقسیم شده در چند بخش از ساختمان استقرار یابد.

  • کیفیت فضای داخلی سالن انتظار در کارایی سینما بسیار حائز اهمیت بوده و وجه مشخصه هر سینما به حساب می آید . بنابراین سالن انتظار سینما باید به گونه ای باشد که تماشاگران را به خود جلب کرده و سبب راحتی آنها گردد .
  • در محاسبه سالن انتظار ، سطح بوفه و رستوران ، غرفه ، آب نما ، مجسمه ، بستر گل کاری شده و به طور کلی عناصری که سطح را اشغال می کنند و اجازه ایستادن به تماشاچی را نمی دهند؛ نباید مورد محاسبه قرار گیرند. راهروهایی که راه به سالن نمایش دا رند؛ به شرطی جزء سالن انتظا ر به حساب می آیند که عرض آنها کمتر از 4 متر نباشد. هر سالن انتظار علاوه بر ورودی سینما که در مواقع اضطراری به عنوان یک خروجی تلفی می شود؛ باید دارای یک در خروجی اضطراری باشد. این خروجی اضطراری با ید در ورودی سینما فاصله داشته و مستقیماً به فضای باز مرتبط باشد( مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، نشریه ش 245، 1381؛ 38).
  • اتاق پروژکتور
  • دیوارها ، کف و اسقف اتاق پروژکتور باید قابلیت 2 ساعت مقاومت در مقابل آتش را داشته باشد. مصالح به کار رفته در اتاق پروژکتور جهت نازک کاری و آکوستیک نباید قابل احتراق باشد. کف اتاق پروژکتور برای انتقال کابل های برق و صدا باید دو جداره بوده و کف پوش آن در مقابل برق عایق باشد( مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن – نشریه ش 245، 1381:44).
  • ورودی سینما
  • ورودی سینما باید نسبت به معبر مجاور عقب نشسته و فضای پیش ورودی را جهت ازدحام تماشاچیان و تشکیل صف خرید  بلیط سینما فراهم آورد . این فضای پیش ورودی باید دارای سقف یا سایبانی باشد که تماشاچیان از شرایط بد آب و هوایی در امان بمانند .
  • برای استفاده معلولین از ورودی سینما باید در محل اختلاف سطح بین خیابان و ورودی ، یک  سطح شیب دار به عرض حداقل 2/1 متر و به شیب حداکثر8 ٪ تعبیه شود (مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، نشریه ش 245،45:1381).
  • گیشه بلیط فروشی
  • در هر سینما باید حداقل یک مکان فروش بلیط( گیشه) وجود داشته باشد. چنانچه مجموعه دارای ظرفیت زیاد ، بالکن و یا سالن های متعدد نمایش باشد ؛ تعدد گیشه توصیه می گردد .
  • گیشه در سینما نقش یک مرکز ثقل را برعهده دارد ؛ بنابراین باید در نقطه ای واقع شود که از دید کافی به فضای خارج از سینما برخوردار گردد . به علاوه باید دسترسی از بخش مدیریت یا ورودی به گیشه به راحتی میسر باشد .

بهتر است سطح گیشه برای کار یک نفر، از 3 متر مربع کمتر نباشد (مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن- نشریه ش 245 ، 1381 ، 47).

  • انبار و اتاق تأسیسات
  • هر سینما به فضاهایی برای انبار کردن وسایل و ملزومات خود نیازمند است . انبارهای سینما شامل انبار تجهیزات فنی، انبار فیلم و وسایل نظافت می باشد .
  • اتاق های مرکزی تأسیسات حرارتی ، برودتی ، اتاق های برق ، برق اضطراری و منبع مواد سوختی باید از فضاهای تجمع افراد در سینما مانند سالن انتظار ، سالن نمایش و رستوران ، فاصله داشته باشد .
  • ارتباط اتاق های تأسیسات با هوای آزاد ضروری است .
  • فضاهای ارتباطی

مسیرهای خروج سینما نباید با مسیرهای ورودی تماشاگران تداخل پیدا کنند(مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن – نشریه ش 245 ، 1381 : 51) .
4-10-2- رستوران
وجود رستوران و کافه تریا در مرکز خرید، باعث جذب بیشتر مردم به داخل مجموعه خواهد شد ؛ لذا محل قرارگیر آن باید در جایی باشد که غیر از سرویس دادن به مرکز خرید ، با فضای بیرون مجموعه نیز ارتباط خوبی داشته باشد. بوفه ، مخصوص ارائه اغذیه سرد و گرم و رستوران برای ارائه انواع اغذیه گرم( یا هر دو نوع غذای سرد و گرم) می باشد (مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، نشریه ش 245، 1381؛ 63 : 64)
قبل از تصمیم گیری در مورد جزئیات برنامه ریزی و طراحی دقیق  وکامل رستوران ، آشنایی با جنبه های مختلف عملیات و فعالیت های مربوط به سرویس غذایی، نظیر نحوه فروش، تهیه صورت غذاها و تکنیک های مختلف آ‌ماده  سازی غذا الزامی است. مواردی که باید در طراحی یک رستوران به آن توجه داشت عبارتند از:

  • چگونگی ورود به رستوران
  • نوسانات تقاضا
  • ساعات کار
  • نحوه سرویس دهی
  • ویژگی های انواع مشتریان
  • نوع اغذیه
  • روش آماده سازی غذا
  • چگونگی پرداخت صورت حساب
  • اصول طراحی رستوران

در طراحی رستوران  باید به جای گیری عملکردهای وابسته به آن توجه فراوان داشت . قرارگیری نامناسب آشپزخانه و یا سرویس های بهدا شتی باعث به وجود آمدن فضاهایی غیرقابل استفاده می گردد. همچنین گردش فعالیت ها باید به درستی طراحی شود تا از ازدحام و شلوغی جلوگیری گردد. رستوران باید چند دسترسی مستقیم به بیرون داشته باشد تا در مواقع ضروری مورد استفاده قرار گیرند؛ مانند ورودی جداگانه آشپزخانه و انباری و ورودی جداگانه پذیرایی . توصیه می گردد در صورت امکان. فضاهای نیمه بازی در اطراف پذیرایی و سالن های صرف غذا در نظر گرفته شود تا در مواقع لزوم مورد استفاده قرار گیرند.
به طور کلی رستوران شامل دو قسمت اصلی است:

  • آشپزخانه
  • سالن رستوران

در طراحی بوفه و رستوران باید به نکات زیر توجه نمود:

  • در رستوران غذا باید به صورت نشسته صرف شود؛ بنابراین رستوران باید مجهز به میز و صندلی باشد.وجود میز و صندلی برای بوفه الزامی نیست .
  • آشپزخانه رستوران باید دارای فضایی مجزا ازرستوران باشد .
  • بوفه و رستوران باید برای ملزومات خود دارای انبار باشند .
  • قسمت آماده سازی غذا و شستشوی ظروف باید به نحو مطلوبی از سالن اصلی جدا گردد تا سرو صدای آن به سالن منتقل نشود و فعالیت درون آن نیز دور از دید مراجعین باشد .
  • فضای مربوط به تحویل و جمع آوری ظروف کثیف باید از محل عرضه یا ورودی سالن، جدا باشد .
  • نصب یک کپسول خاموش کننده آتش در کنار ورودی آشپزخانه رستوران الزامی است .
یکی دیگر از مطالب سایت :
منابع تحقیق دربارهنرخ موثر مالیات

(مرکز تحقیقات ساختمان و  مسکن – نشریه ش 245 ، 1381 : 63 – 64).
همچنین توجه به اصول زیر در طراحی رستوران توصیه می گردد :

  • پیش بینی سرسرای وروی برای رستوران
  • تعبیه مکانی برای استقرار صندوق دار در کنار ورودی رستوران.
  • چیدن صندلی ها به گونه ای که توجه استفاده کنندگان به نقطه دلخواهی مثلاً به غذاها و یا به محوطه طبیعی اطراف جلب شود .
  • استفاده از جدا کننده ها و اختلاف سطح ، به گونه ای که فضاهای دوستانه و تقریباً خصوصی ایجاد گردد .
  • در نظر گرفتن محلی برای پخت و پز در معرض دید عموم، جهت جلب مشتری
  • استفاده از میزهای قابل جفت نمودن برای پذیرایی از میهمانان بیشتر
  • جدا کردن صندلی ها از بخش های عبوری، خدمات رسانی ، بوفه و پذیرایی
  • توجه به نحوه صف بستن مشتریان در جلوی پیشخوان.
  • ایجاد نورپردازی کافی در آشپزخانه

فضاهای مورد استفاده در رستوران  به شرح زیر است:

  • فضای لازم سالن غذاخوری، به ازای هر نفر 5/1 مترمربع
  • فضای لازم آشپزخانه، به ازای هر نفر 5/0 مترمربع
  • عرض مناسب میزغذاخوری، 70- 85 سانتی متر
  • حداقل طول مناسب برای میز غذاخوری ، 65- 80 سانتی متر
  • حداقل عرض گذرگاه بین میزها در چیدمان محوری( از نظر جای گیری)،165سانتی متر
  • حداقل عرض گذرگاه بین میزها در چیدمان محوری( از نظر سرویس دهی)،180 سانتی متر
  • حداقل عرض گذرگاه بین میزها در چیدمان قطری ( از نظر جای گیری،) 50 سانتی متر
  • حداقل عرض گذرگاه بین میزها در چیدمان قطری( از نظر سرویس دهی)،100 سانتی متر.
  • حداقل فاصله میز از دیوار، 100 سانتی متر

سایر فضاهای مربوط به آشپزخانه عبارتند از:

  • بار انداز
  • فضای ورود و توزیع بار و مواد اولیه
  • فضایی برا ی تخلیه و انتقال زباله
  • ورودی و کارت زنی کارکنان
  • انبار
  • جهت انبار آذوقه خشک مانند برنج و حبوبات
  • انبار سردخانه ای برای آذوقه( انبار صفر – انبار زیرصفر)
  • انبار نوشیدنی ها
  • انبار وسایل( چینی آلات، میز و صندلی و…)
  • فضاهای آماده سازی
  • آماده سازی اولیه
  • پاک کردن و شستن مواد اولیه
  • خرد کردن مواد
  • جداسازی مواد برای غذاهای مختلف
  • فضای پخت و پز
  • محوطه پختن غذا
  • قسمت سرخ کردن و کباب کردن
  • تهیه و آماده سازی غذاهای سرد
  • تهیه پیش غذا و دسر
  • پخت و پز سریع
  • فضای سرو غذا و انتقال به سلف سرویس
  • سلف سرویس و پیشخوان
  • نوشیدنی ها و پیش غذاها
  • سوپ ها و غذاهای سبک
  • غذاهای گرم
  • فضای نگهداری ظروف
  • صندوق
  • فضای شستشو
  • جمع آوری ظروف کثیف
  • شست و شو و خشک کردن ظروف
  • انبار ظروف
  • جمع آوری و انبار زباله
  • دفتر مدیر آشپزخانه

رختکن و سرویس ها ( توالت و دوش ، رختکن و اتاق نظافت، انبار لوازم)
آشپزخانه با متعلقات آن تقریباً 40 ٪ سطح ناخالص رستوران را تشکیل می دهد . در فضای آشپزخانه ، ‌تقسیم فضاها بدین شکل است :

  • 20 ٪ محل شست وشو و پخت و پز
  • 35 ٪ فضای لازم برای انبار مواد غذایی
  • 45 ٪ فضای لازم برای انبار مواد غذایی
  • 45 ٪ فضای لازم برای فعالیت های آماده سازی غذا

ظرفیت آشپزخانه به تعداد صندلی های مشتریان، توقعات مشتریان (نوع، کمیت و کیفیت غذا) و نسبت مواد خامی که باید به صورت تازه آماده شوند (در تقابل با غذای آماده) و تناوب تغییر مشتریان در تمام  روز یا در اوقات شلوغی بستگی دارد . در رستوران های غذاهای سریع، در حدود سه مرتبه جابه جایی مشتری در ساعت را می توان انتظار داشت .در رستوران های متعارف، این تغییر فقط حدود 2 مرتبه خواهد بود. در رستوران های با کیفیت خاص و رستوران های شبانه ، متوسط ماندن مشتری 3/1 تا 2 ساعت است (نویفرت، 1386: 46) .
قسمت سرو غذا برای یک آشپزخانه رستوران با یک پیشخوان ، بهتر است بین قسمت آماده سازی و اتاق غذاخوری قرارگیرد. جدا بودن قسمت دیگ شورها و ظروف شورها از اهمیت بالایی برخوردار است . باید یک یا دو  سینک آب کشی با سطوح زهکش ، سطوح ذخیره و طبقاتی برای دیگ شورها وجود  داشته باشند . کف آشپزخانه باید از جنسی باشد که به آسانی تمیز گردد ؛ سر خورنده نباشد و در مقابل آب ، روغن ، چربی ، حرارت و مواد الکلی و اسیدی مقاومت داشته باشد . سقف آشپزخانه باید تا حدودی سروصدا را به خود  بگیرد  وتا اندازه ای از سرمای بیرون عایق شده باشد ؛ که بخار آب به صورت قطره آب در نیاید . درهای آشپزخانه باید دولنگه باشد . عرض درها باید به اندازه کافی زیاد باشد که بیرون بردن لوازم و مواد غذایی از آن ‌آسانی صورت گیرد ( نویفرت، 1386: 455) .
باید توجه شود که گردش هو ا در آشپزخانه به گونه ای باشد که هیچ بویی به فضای غذاخوری نرسد. برای این امر می توان از  تهویه طبیعی یا مصنوعی استفاده کرد. آشپزخانه باید در جوار غذاخوری باشد. لازم است که برای پرسنل آشپزخانه ، اتاق هایی به منظور تعویض لباس، یک دستشویی و توالت در نظر گرفته شود (نویفرت، 1386 : 461).
پهنای محل چیدن سرویس غذاخوری ، با توجه به عواملی از جمله نوع چیدن و میزان دسترسی شخص به آن محاسبه می گردد . هنگام  صرف غذا ، آشفتگی محسوسی روی میز مشاهده می شود که دارای حداقل پهنای برابر 6/35  – 61 سانتی متر (14- 24 اینچ) و حداکثر عرض 2/76 سانتی متر(30 اینچ) می باشد . برای آن که فرد بتواند به راحتی غذا بخورد؛ نیازمند میزی است که تقریباً 60 سانتی متر عرض و 40 سانتی متر عمق داشته باشد. این مورد، میان کسانی که در مجاورت هم غذا می خورند؛ فاصله کافی ایجاد می کند. اگر چه گاهی فاصله 20 سانتی متر فضای اضافه در مرکز برای ظروف مطلوب است؛ اما مجموع عرض 80- 85 سانتی متر برای میز غذا مناسب می باشد. میزهای گرد یا میزهای شش یا هشت ضلعی با قطر 90-120  سانتی متر ب رای 4 نفر ایده آل هستند و می تواند یک یا دو نفر دیگر را باشند. میزهای گرد به مساحت بیشتری نیازمند هستند(نوبفرت، 1386 : 355).
دانلود متن کامل پایان نامه مقطع ارشد معماری : طراحی مجتمع تجاریتفریحی با رویکرد طبیعت گرایی با تاکید بر سازواره های طبیعی
افراد هنگام صحبت کردن با یکدیگر، با توجه به شرایط فرهنگی و اخلاقی خود، دست ها را به اطراف حرکت می دهند ؛ به طوری که یک میز با پهنای 61 سانتی متر (24 اینچ) پاسخ گوی آن می باشد . یک میز با طول 2/76- 6/101 سانتی متر(30-40 اینچ) دارای مناسب ترین اندازه برای 2 نفر است ( پانرو، 1386: 216) .