روایی محتوا . روایی محتوا نوعی اعتبار است که معمولاً برای بررسی اجزای تشکیلدهندهی یک ابزار بهکاربرده میشود و به ما اطمینان میدهد که ابزار مورد نظربه تعداد کافی پرشهای مناسب برای اندازهگیری مفهوم مورد سنجش در بردارد. هر قدر عناصر مقیاس گستردهتر و قلمرو مفهوم مورد سنجش را بیشتر در برگیرند، محتوا بیشتر خواهد بود. برای اطمینان از روایی محتوا، باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سوالهای تشکیلدهندهی ابزار معرف قسمتهای محتوای انتخابشده باشد، بنابراین روایی محتوا ویژگی ساختاری ابزار است که همزمان با تدوین آزمون در آن تنیده میشود. روایی محتوای یک آزمون معمولاً توسط افرادی متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین میشود. از این رو روایی محتوا به قضاوت داوران بستگی دارد (سرمد، ۱۳۷۶) . در تحقیق پیش رو جهت افزایش روایی محتوا پس از تعیین مصادیق هر مؤلفه از طریق مطالعه مقالات و کتب تخصصی مرتبط از نظر اساتید دانشگاهی و متخصصین و صاحبنظران در حوزه صنعت نفت و گاز کمک گرفتهشده است. نهایتاً جهت حصول روایی بهتر پرسشنامه تهیهشده با پرسشنامههای معتبر و مورد استفاده در مقالات گذشته مقایسه و تغییراتی در آن اعمال گردید.
روایی سازه . بر این امر دلالت دارد که نتایج به دست آمده از کاربرد سنجهها تا چه اندازه با نظریههایی که آزمون بر اساس آن طراحیشده، سازگاری دارد، یکی از روشهای معتبر علمی برای مطالعه ساختار داخلی مجموعهای از شاخصها اندازهگیری روایی سازه، روش تحلیل عاملی تابیدی است که به برآورد بار عاملی و روابط بین مجموعهای از شاخصها و عوامل میپردازد. بار عاملی، معرف همبستگی شاخص با عامل مربوطه است و مانند هرگونه همبستگی دیگر تفسیر میشود. براساس این، هرچه بار یک شاخص در یک عامل بزرگ تر باشد، در تفسیر آن عامل باید وزن بیشتری به آن شاخص داده شود (پاول به ترجمه علیئی و میرسندسی، ۱۳۸۱) پرسشنامه این تحقیق دارای ۳۵ سؤال است که ۶ عامل کلی را مورد سنجش قرار میدهند. نتایج انجام تحلیل عاملی تابیدی در فصل چهارم ارائه خواهد شد.
قابلیت اعتماد (پایایی) پرسشنامه
در این تحقیق برای تعیین پایایی ابزار اندازهگیری از روش آلفای کرونباخ استفادهشده است، این روش که از شایعترین روشهای تعیین پایایی آزمون است بر همبستگی درونی ابزار اندازهگیری تاکید دارد. جدول ۳-2 مقادیر آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق را نشان میدهد.
به منظور سنجش قابلیت اعتبار ابزار سنجش، پرسشنامه طراحیشده بین ۲۳ نفر از اعضای جامعه تحقیق توزیع شد و پس از جمعآوری تجزیه و تحلیل شد، ضریب آلفای محاسبهشده برای مجموعه سوالات (۸۵۶/۰) حاکی از پایایی مطلوب پرسشنامه طراحیشده است.
ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای تحقیق
متغیرهای تحقیق تعداد سوالات ضریب آلفای کرونباخ
یادگیری نحوه مدیریت شراکتهای راهبردی ۴ ۸۸۱/۰
یادگیری نحوه همکاری باهم پیمانان استراتژیک ۶ ۸۸۹/۰
کسب دانش از هم پیمانان استراتژیک ۴ ۸۲۲/۰
نوآوری در اجرای پروژه ۵ ۹۳۰/۰
عملکرد پروژه ۸ ۹۲۷/۰
انتقال ضمنی دانش ۴ ۸۲۲/۰
انتقال صریح دانش ۴ ۸۱۴/۰
جمع ۳۵ ۸۵۶/۰
منبع: یافتههای تحقیق
متغیرهای تحقیق
در این مدل تحقیق سه متغیر (۱) یادگیری نحوه مدیریت شراکتهای راهبردی (۲) یادگیری نحوه همکاری باهم پیمانان استراتژیک و (۳) کسب دانش از هم پیمانان استراتژیک به عنوان متغیرهای مستقل و متغیرهای نوآوری در اجرای پروژه و عملکرد پروژه به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفتهشدهاند.
متغیرهای این تحقیق در جدول ۳-3 بر اساس نوع، مقیاس و طیف سنجش معرفیشدهاند.