………………………………………………………………………………………………………………………39
تعیین غلظت DNA استخراج شده با روش اسپکترو فتومتری ………………………………………………………………..41
بررسی جایگاه Tru91 (A/T) ……………………………………………………………………………………………………………42
روش های کنترل کیفی ……………………………………………………………………………………………………………………..43
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………………………………………………………………………..45
یافته ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………..46
نتایج بررسی سابقه خانوادگی سرطان پستان در دو گروه بیمار و کنترل ……………………………………………………46
نتایج بررسی رابطه فامیلی پدر و مادر در دو گروه بیمار و کنترل …………………………………………………………….46
نتایج بررسی ارتباط بیماری سرطان پستان با سطح ویتامین D خون افراد? سن? BMI و WHR ………………….47
نتایج بررسی بر روی جایگاه Tru91 (CT) ……………………………………………………………………………………….48
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………….52
مشکلات و محدودیت های مطالعه …………………………………………………………………………………………………….57
پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………………………….57
منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….58
فرم پرسشنامه طرح تحقیقات …………………………………………………………………………………………………………….63
Abstract ………………………………………………………………………………………………………………………………………..64
فهرست اشکال
شکل 1-1ساختمان پستان نرمال …………………………………………………………………………………………………………11
شکل 1-2مقایسه مجاری سالم مبتلا به سرطان غیرتهاجمی و مبتلا به سرطان تهاجمی ………………………………14
شکل 1-3نمایش طرح کلی از اثرات اندوکرین در مقابل اثرات اتوکرین ………………………………………………… 24
شکل 1-4نقش ویتامین D در هوموستازی پستان ……………………………………………………………………………….. 25
شکل 1-5اثر ویتامین D بر سیکل سلولی …………………………………………………………………………………………. 27
شکل 1-6جایگاه ژن VDR …………………………………………………………………………………………………………….. 31
شکل 4-1 عکس برداری توسط دستگاه ترانس لومیناتور……………………………………………………………………… 48
شکل 4-2 باندهای 177 جفت بازی حاصل از PCR قطعه ژنومی ………………………………………………………….49
فهرست جداول
جدول 4-1جدول متغیرها ……………………………………………………………………………………………………………….. 45
جدول 4-2تعداد و درصد زنان بیمار و کنترل برحسب سابقه خانوادگی سرطان پستان ……………………………..46
جدول 4-3تعداد و درصد زنام بیمار و کنترل برحسب نسبت فامیلی پدر و مادر …………………………………….. 46
جدول 4-4میانگین و انحراف معیار سن و مشخصات تن سنجی در دو گروه کنترل و بیمار …………………….. 47
جدول 4-5درصد فراوانی ژنوتیپ TRU91 و مقدار square – chi و Odd Ratio و P آزمون ………………….. 50
خلاصه فارسی
سابقه و هدف :سرطان پستان شایع ترین سرطان در بین زنان است که هزینه‌های سنگینی را به بیمار و جامعه تحمیل می‌کند. بنابراین بررسی فاکتورهایی که ما را در پیش‌آگاهی و تشخیص کمک کند، بسیار ارزنده خواهد بود. از جمله این فاکتورها بررسی‌های ژنتیکی می‌باشد. وپژوهش های زیادی نشانداده اند که سطح ویتامینD رابطه معکوس با میزان ابتلا و پیشرفت بیماری دارد و از آنجا که گیرنده ویتامینDیعنیVDR واسطه اثرات ضدسرطانی ویتامینDمی‌باشد، لذا بررسی پلی‌مورفیسم‌های ژن گیرنده می‌تواند کمک زیادی در شناسایی ارتباط میان این ژن و سرطان پستان بنماید.
مواد و روش ها: در این مطالعه اثر پلی‌مورفیسمTru9I ژن VDR در احتمال بروز بیماری در میان جمعیت زنان مازندرانی بررسی شده و همچنین سطح سرمی ویتامینD در این جمعیت اندازه‌گیری شد.در این مطالعه مورد -شاهدی دو گروه از زنان شامل گروه مبتلا به سرطان پستان و گروه سالم انتخاب شدند واز آنها دو نمونه شامل خون تام (جهت استخراج DNA) و سرم (برای اندازه‌گیری سطح ویتامینD) تهیه شد. ابتدا سطح سرمی ویتامینD با روش کمی لومینسانس اندازه‌گیری شد و سپس قطعات ژنی مربوط به پلی‌مورفیسم Tru9Iبر روی ژن VDR با روش PCR تکثیر شد و ژنوتیپ آن ها تعیین گردید.
نتایج :میانگین سطح سرمی ویتامینD در افراد بیمار587/12 میکروگرم بر دسی لیتر و در افراد کنترل026/20میکروگرم بر دسی لیترتعیین شد وبین سطح سرمی ویتامین D بابیماری ارتباط معنا دار دیده شد (009/0=P). فراوانی الل‌هایUبرای گروه بیمار وسالم65/.وu برای گروه بیمار و سالم است%35/0مقدار P برای الل U، uبرابر 796/.اندازه‌گیری شد.بررسی نسبت شانس نشان داد که احتمال ابتلا به سرطان پستان در افراد با ژنوتیپuu تقریبا14/1برابر می‌باشد.این مطالعه نشان داد که ارتباط بین پلی‌مورفیسمTru9Iبا بروز سرطان پستان معنی‌دار نیست ولی ارتباط کاهش سطح ویتامینD با افزایش احتمال ابتلا به این سرطان کاملاً معنی‌دار است.
کلید واژه ها: مطالعه موردی -شاهدی ,سرطان پستان,پلی مورفیسم ژنTru9I, گیرنده ویتامینD
فصل اول
کلیات
مقدمه :
سرطان چیست:
سرطان بیماری سلول ها است نتیجه تکثیر غیر طبیعی سلول های نئوپلازیا است که منجر به تشکیل توده سلول های غیر طبیعی نئوپلاسم می شود .
مفهوم سرطان یعنی رشد کنترل شده ایی که منجر به ایجاد حالتی می گردد که در آن زمان چرخه سلولی سلول های سرطانی کوتاه تر از همان سلول ها در حالت طبیعی است .
سرطان وقتی ایجاد می گردد که ژن ها درون یک سلول طبیعی دچار جهش شوند جهش به طور تصادفی یا در اثر عوامل جهش زا ایجاد می شود که برخی از مواد شیمیایی واشعه های مضر از جمله جهش زاها هستند.
سلول های سرطانی نیز در یک عضو اجتماعی از سلول ها را به وجود می آورند که متاسفانه به صورت یک اجتماع سلولی مخرب یا تومور بدخیم در می آید که ما اصطلاحا به آن غده سرطانی می گوییم واین غده های سرطانی در هر جایی از بدن که به وجود آیند از جنس همان سلول های بافت مخصوصی است که سرطانی شده و اجتماعی از سلول های مخرب وسرطانی را به وجود می آورد .
بیماری نئو پلاستیک به علت عدم پاسخ دهی سلول های سرطانی به مکانیزم های کنترلی حاکم بر رفتار طبیعی بدن و خروج ازحالت هموستاز بدن در تکثیر ,تزاید,تمایزوغشا سلولی تغییراتی ایجاد می شود که منجر به نئوپلاسم می شود(میرمالک وهمکاران, 1388).
سرطان پستان:
سرطان پستان بیماری شایعی است، بطوری که %10 کل انواع سرطان ها را در جمعیت زنان ومردان تشکیل می دهد و دومین سرطان شایع پس از سرطان ریه می باشد(بارتو وهمکاران1,2000).سرطان پستان شایع ترین سرطان دربین زنان بوده بطوری که%22 کل انواع سرطان را در زنان شامل می شود وپنجمین عامل مرگ ومیر ناشی از سرطان در میان زنان ایرانی گزارش شده است (میرمالک و همکاران, 1388)سرطان سینه بیماری است که در سلول های بدخیم از بافت سینه منشا گرفته به طور نامنظم و فزاینده ایی تکثیر می یابند و بدون اینکه موجب عکس العمل تدافعی و تهاجمی در سیستم ایمنی بدن شوند از سیستم ایمنی و دفاعی عبور می کنند. سرطان سینه معمولابه صورت یک توده بدنی درد وسفتی در قسمت فوقانی و خارجی سینه شروع می شود و سرطان ممکن است به غدد لنفاوی ناحیه گودی زیر بغل و بعد از ان در سرتاسر بدن گسترش یابد(اسبومه وهمکاران,2002 )2. وضعیت جغرافیایی,وضعیت زندگی ,سن ازدواج وچاقی از جمله عوامل محیطی مستعد کننده ی ابتلا به سرطان سینه به شمار می روند(اسوز وهمکاران,2005)3.
بیان مساله:
سرطان پستان بیماری شایعی است، به طوری که 10 ?کل انواع سرطان ها را در جمعیت زنان ومردان تشکیل می دهد و دومین سرطان شایع ساز سرطان ریه می باشد(واینیو,2001 )4سرطان پستان شایع ترین سرطان در بین زنان بوده به طوری که22 ? کل انواع سرطان را در زنان شامل می شود(پورکین وهمکاران, 2003 ,)5.سرطان پستان جزء ژنتیکی قوی دارد،به طوری که خطر بروز سرطان پستان برای خانمی
?
با یک ویا بیش از یک خویشاوند درجه یک مبتلا به این سرطان،به ترتیب سه و ده برابر می باشد(نوسبایوم وهمکاران, 2001 1;اندرسون و همکاران 2005 2).بر اساس منبع دیگری خطر بروز سرطان پستان برای زنان تا سن80سالگی در صورت نداشتن هیچ خویشاوند درجه یک مبتلا به این سرطان7.8? و برای زنان بایک و یا دو خویشاوند درجه یک مبتلا به ترتیب13?و21?خواهد بود(پورکین وهمکاران ,2003) .با توجه به مشکلات مختلف اجتماعی،اقتصادی و . . . ناشی از فرکانس بالای سرطان پستان در انسان، می توان به لزوم انجام تحقیقات در مورد علل بروز آن پی برد. بر اساس تحقیقات مختلف انجام شده ، تاثیر ویتامینDوگیرندهاش(VDR) برعملکرد چرخه سلولی تا حدودی نشان داده شده است.فرم فعال ویتامینD یعنی 1,25(OH)2D3 تنظیم کننده بالقوه ای در کنترل رشد و تمایز سلولی بوده و شواهد اخیر نشان می دهند که در مرگ سلولی،تهاجم توموری و رگ زایی نیز نقش دارد،به نحوی که میتوان گفت که در تنظیم بروز و پیشرفت سرطان نقش دارد. مسیر کلاسیک سنتز 1,25(OH)2D3 شامل هیدروکسیلاسیون موقعیت های25و 1ویتامینD3جذب شده از طریق روده و یا ساخته شده در پوست،به ترتیب در کبد و کلیه است.اما اخیراً کنترل متابولیسم موضعی1,25(OH)2D3در بافت ها توسط هیدروکسیلازهای بافتی به خصوص آنزیم کاتابولیزه کننده اصلی یعنی24- هیدروکسیلاز مورد توجه است.مسیر کلاسیک سیگنالینگ1,25(OH)2D3 باواسطهVDRکه نوعی فاکتور نسخه برداری برای ژن های هدف1,25(OH)2D3 است، صورت می گیرد. اثرا