نظریه سرمایه خلّاق فلوریدا بیان میدارد افراد خلاق موجب قدرتمند شدن شهر و رشد اقتصادی ناحیهای میشوند و این افراد مکانهایی را برای زندگی ترجیح میدهند که دارای ویژگیهای نظیر خلاقیت و نوآوری، متنوع و تسامح باشد.(34 ,Florida, 2005).
بنابراین شهرها برای موفقیت در جهان امروز باید افراد بسیار خلاق را جذب و حفظ کنند. شهر خلاق[1] از مباحث جدید در حوزهی مطالعات شهری توسط جغرافیدانان، اقتصاددانان و جامعهشناسان در رسیدن به جامعهی دانا و توسعه دانایی محور مورد تاکید قرار گرفته شده است. در این راستا شهر به عناوین محل شکلگیری خلّاقیت دانایی، صنایع خلّاق و نوآور و اقتصاد دانایی در یک ترکیبی در نظر گرفته شده است. حال ما برای داشتن شهر خلاق نیازمند بستری مستقیم هستیم تا از طریق آن شهروندان بتوانند شهر خلاق را شکل دهند. فلسفه شهر خلّاق آن است که در هر شهری همیشه ظرفیتی بسیار بیشتر از آنچه ما در وهله اول تصور میکنیم وجود دارد. اگر بتوانیم شرایطی فراهم کنیم که مردم بتوانند براساس تخیّلات بلند پروازانه فکر، برنامهریزی و عمل کنند و فرصتهای توسعه به طور مداوم تکامل یابد میتوانیم به تحقق شهر خلاق نزدیکتر شویم(محمدی، 1389، 21-16).
حرکت به سوی تحقق و ایجاد شهرهای خلّاق راهکار اساسی برای حل این گونه بحرانها میباشد. در این گونه شهرها با تأکید بر نخبگان و متخصصین برنامهریزی شهری، مدیریت شهری، شهرسازان و سایر علوم مربوطه، شهرها تبدیل به مکان جذاب برای مطالعه، محل کار و حفظ نخبگان شهر میگردد و با بهبود کیفیت دانشگاها و مراکز علمی، کیفیت کار، کیفیت زندگی، سطح تحمل و شیوه زندگی میتوان در این مسیر حرکت کرد.(95 ,Healey, 2004). همچنین با به کارگیری این معیارها، ارتباط مستقیم بین امکانات و معیارهای شهری در جذب سرمایههای انسانی خلّاق و سرمایههای اجتماعی در زمینه اقتصاد شهری به وجود میآید به گونهای که با استفاده از این سرمایههای انسانی و اجتماعی خلّاق، میتوانیم رشد و توسعه شهری را پیشبینی کنیم(119 ,Higgins and Morgan, 2000).
فلسفه شهر خلّاق این است که همیشه در یک مکان پتانسیلهای خلّاقی وجود دارد. باید شرایط به گونهای باشد، که مردم فکر کنند برنامهریزی نمایند و در استفاده از فرصتهای به وجود آمده، ابتکار عمل داشته باشند. هم چنین مردم بتوانند مسائل شهری مهار نشدنی را اداره کند. این امر میتواند از اداره افراد بیخانمان تا ایجاد ارزش یا ترقی محیط بصری باشد. فرض شهر خلّاق بر این است که مردم میتوانند شرایط فوقالعادهای را ایجاد کنند. شهر خلّاق باید به زیرساختهای خلّاق نیز دسترسی داشته باشد. زیرساختهای خلّاق محدود به مواردی چون شبکه راهها، فاضلاب، ساختمان و… نیست. بلکه، ترکیبی از سختافزار و نرم افزار است. نرمافزارهای شهر خلّاق شامل نیروی کار ماهر و انعطافپذیر، متفکّران پویا، خالقان آثار و مجریان میباشد. خلّاقیت نه تنها داشتن ایده است بلکه ظرفیّت کاربرد این ایدهها نیز هست. شهر خلّاق، استعدادها را شناسایی، پرورش و جذب میکند و امکان تداوم آن را نیز فراهم میسازد(16 ,2006 ,Landry).
در واقع مفهوم شهر خلّاق را میتوان رویکردی جایگزین برای احیای شهری و تفکری جایگزین برای نگاه به شهر دانست. به عقیده برخی ممکن است اقتصاد و به عقیده برخی دیگر رفاه اجتماعی مهم باشد. اما، باید دانست که نقطه کانونی شهر خلّاق فرهنگ، آموزش، جو یا فضای خلّاقیت است. خلّاقیت در احیا و توسعه مجدد شهری بسیار مهم است. به عبارتی دیگر شهر خلّاق تغییر از تولید کارخانهای به تولید فکری یا خلّاق و دوری از رویکرد دولت محوری به حکمروایی یا همکاری مابین دولت، شرکتها و NGO هاست(60 ,2008 ,Tajudeen).
1.. Creative Class.
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
ارزیابی میزان تحقق¬پذیری مولفه¬های شهر خلّاق (نمونه موردی: شهر بناب)