عنوان کامل پایان نامه کارشناسی ارشد :واژهنامه نجومی و تنجیمی بندهشن
تکه ای از متن پایان نامه :
(نجوم)
* برآمدن: طلوع کردن، بالا آمدن
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ریشه شناسی: فعل مرکب abar-āmadan تشکیل شده می باشد از: حرف اضافه abar + فعل āmadan که در زیر به مطالعه اجزاء آن پرداخته میگردد:
ریشه شناسی جزء اول: abar [QDM< A qdm; ˀp̄l | M ˀbr, N bar] «بر، اَبَر، بالا؛ برتر، بالاتر»: هند و ایرانی آغازین: *(H)upari (لوبوتسکی، 2009: 115)؛ سانسکریت: upári (مایرهوفر، 1992: 221)؛ اوستایی: upairi قید و حرف اضافه (بارتولومه، 1904: 394)؛ فارسی باستان: upariy (کنت، 1953: 176)؛ فارسی میانه: abar (بهار، 1345: 19؛ مکنزی، 1373: 27-28)؛ فارسی میانه اشکانی ترفانی: abar (دورکین-مایسترارنست، 2004: 12؛ بویس، 1977: 6)؛ فارسی میانه کتیبه ای: abar (ژینیو، 1972: 33)؛ پازند: awar (نیبرگ، 1974: 22)؛ فارسی نو: بر ؛ انگلیسی: over ، super ؛ آلمانی: über .
ریشه شناسی جزء دوم: āmadan, āy- [YATWN-tn’ < A yˀtwn, √ˀth | M ˀmdn, ˀˀ] «آمدن»: توضیحات: ماده ماضی این فعل در پهلوی āmad- و ماده مضارع آن āy- می باشد؛ هند و ایرانی آغازین: *gam- ؛ *ǰam- «آمدن» (لوبوتسکی، 2009: 43؛ چئونگ، 2007: 98)؛ *ay- (لوبوتسکی، 2009: 16)؛ سانسکریت: gam- (مایرهوفر، 1992: 465؛ پوکورنی، 1959: 463-465)؛ از ریشه ضعیف i- (مونیرویلیامز، 1960: 163)؛ ay- (مایرهوفر، 1992: 102)؛ اوستایی: (ā-+aii-) (بارتولومه، 1904: 147-150)؛ (ā-+gam-) (بارتولومه، 1904: 493-497)؛ فارسی باستان: (ā- + gam-) «آمدن» (کنت، 1953: 183)؛ (ā-+ay-) «آمدن» (کنت، 1953: 169)؛ فارسی میانه: āmadan, āy- (بهار، 1345: 53؛ مکنزی، 1373: 36)؛ فارسی میانه ترفانی: āy- ، āmad- (هنینگ، 1977: 167)؛ فارسی میانه اشکانی ترفانی: āɣad- ، āmad- (گیلن، 1966: 47)؛ فارسی میانه کتیبه ای: āmad- ؛ āy- (ژینیو، 1972: 37)؛ پهلوی اشکانی کتیبه ای: āɣad- ؛ ās- (ژینیو، 1972: 48)؛ پازند: āmadan ؛ āy- (نیبرگ، 1974: 15)؛ فارسی نو: آمدن؛ آی ؛ انگلیسی: come .
11-12) نام منزل قمری مربوطه را Avra و ستاره همنام آنرا Avrak خواندهاند؛ زنر (1938: 311) آنرا به صورت aβrak ؛ بهزادی (1368: 5) و انکلساریا (1956: 31) آنرا به صورت Azara ثبت کردهاند. مکنزی (1964: 514پ21) در پانوشت مقاله خود به طور گذرا به تلفظ Abarag نیز به عنوان یکی از احتمالات اشاره کرده می باشد. هنینگ (1942: 235) آنرا بی هیچ توضیحی Aparak خوانده می باشد.