عنوان کامل پایان نامه کارشناسی ارشد :وقف پول و اوراق بهادار از منظر فقه و حقوق موضوعه
تکه ای از متن پایان نامه :
– تحبیس الاصل و اطلاق المنفعه[1]
3- تحبیس الاصل و تسبیل الثمره [2]
شیخ ابو جعفر طوسی در کتاب المبسوط وقف را مطابق بند 1 تعریف کرده اند . تحبیس از ریشه حبس به معنای زندانی کردن و در قید آوردن می باشد زیرا با وقف شدن ملک ، آزادی نقل و انتقال از آن گرفته می گردد . تسبیل ، در راه خدا آزاد گذاردن می باشد زیرا منافع وقف برای موقوف علیهم مباح و آزاد می باشد تا از آن انتفاع ببرند . پس تعریف وقف طبق گفته شیخ طوسی نگاه داشتن اصل ملک و آزاد گذاردن منافع می باشد و مخصوصا کلمه تسبیل را به کاربرده . تا روشن گردد که وقف از صدقات جاریه می باشد .
شهید اول ، محمد بن مکی عاملی در کتاب الدروس وقف را رسما به صدقه جاریه تعریف نموده و می گوید : ” الوقف و هو الصدقه الجاریه و ثمرتها : تحبیس الاصل و اطلاق المنفعه “[3] بیشتر فقها ، پس از شیخ طوسی ، عبارت “تسبیل ” را نپسندیده اند و آن را به « اطلاق » تبدیل نموده اند . چنان که در گفتار شهید اول مشاهده گردید . محقق حلی در شرایع الاسلام در تعریف وقف چنین می گوید : “الوقف عقد ثمرته تحبیس الاصل و اطلاق المنفعه “[4] در پی او علامه حلی در کتاب قواعد نیز همین تعریف محقق را آورده . اما شهید اول در لمعه با اسقاط کلمه «عقد» وقف را چنین تعریف کرده می باشد :
الوقف و هو تحبیس الاصل و اطلاق المنفعه .[5] یعنی وقف عبارت می باشد از حبس کردن اصل عین و آزاد گذاشتن منفعت آن. فقهای معاصر مثل مرحوم سید اصفهانی در وسیله النجاه و[1] حلی ، محقق ،نجم الدین،جعفربن حسن،شرایع الاسلام فی مسائل الحلال والحرام ،موسسه اسماعیلیان،قم،1408 هجری قمری، ج 2 ، ص 211 ،
[2] خوئی ،ابوالقاسم، منهاج الصالحین ،العبادات والمعاملات ،مکتبه اللطفی ،تهران،1393 هجری قمری ،ج 2 ص 259
[3] عاملی، محمد بن مکی،شهید اول ، الدروس ،الشرعیه فی فقه الامامیه،دفتر نشر اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،قم،1417 هجری قمری ،جلد2، ص 228
[4] حلی، محقق ، همان ،
[5] عاملی ،محمد بن مکی ، شهید اول ، لمعه دمشقیه ،نشر دارالفکر،قم،پاییز1380 ،جلد اول ، صفحه 194
