تکه ای از متن پایان نامه :

آن بمدت پنج روز (از 11 تا 15 تیرماه) جشن «مدیوشم گاه» می باشد و در این پنجه گاهنبار، آفرینش آب را جشن می‌گیرند. مطابق بندهشن (25: 3)، انقلاب تابستانی در مدیوشم گاه (11 تیرماه) رخ می‌دهد و از آن به بعد تا مدیاریم گاه، که انقلاب زمستانی می باشد، «روز کاهد و شب افزاید».

3) پدیشهه: نام این گاه برگرفته از معادل اوستایی آن یعنی paitiš.hahiia- به معنی «گردآوری غله» می باشد. بر طبق بندهشن (1-الف: 22) فصل پدیشهه، از 16 تیرماه تا 25 شهریور می باشد و پس از آن بمدت پنج روز (از 26 تا 30 شهریورماه) جشن پدیشهه گاه می باشد و در این پنجه گاهنبار، آفرینش زمین را جشن می‌گیرند. پدیشهه گاه، زمان اعتدال پاییزی می باشد و در این هنگام روز با شب برابر می‌گردد.

4) ایاسریم: نام این گاه برگرفته از معادل اوستایی آن یعنی aiiāϑrima- به معنی «بازگشت به خانه» و مقصود از آن کوچ زمستانی به گرمسیر و شروع پائیز می باشد. بر طبق بندهشن (1-الف: 23) فصل ایاسریم، از 1 تا 25 مهرماه می باشد و پس از آن بمدت پنج روز (از 26 تا 30 مهرماه) جشن ایاسریم گاه می باشد و در این پنجه گاهنبار، آفرینش گیاه را جشن می‌گیرند.

5) مدیاریم: نام این گاه برگرفته از معادل اوستایی آن یعنی maiδiiāiriia- به معنی «میانۀ سال» می باشد. بر طبق بندهشن (1-الف: 24) فصل مدیاریم، از 1 آبان تا 15 دیماه یعنی بین تابستان دینی و زمستان دینی، و به عبارتی از «میانۀ سال دینی» آغاز می‌گردد و پس از آن در «میانۀ زمستان دینی» بمدت پنج روز (از 16 تا 20 دیماه) جشن مدیاریم گاه می باشد و در این پنجه گاهنبار، آفرینش گوسفند را جشن می‌گیرند. مطابق بندهشن (25: 3)، انقلاب زمستانی در مدیاریم گاه (20 دیماه) رخ می‌دهد و از آن به بعد تا مدیوشم گاه، که انقلاب تابستانی می باشد، «شب کاهد و روز افزاید».

6) همسپهمدیم: : نام این گاه برگرفته از معادل اوستایی آن یعنی hamaspaϑmaēdaiia- به معنی «حرکت همه سپاه» می باشد. بر طبق بندهشن  (1-الف: 25) فصل همسپهدیم، از 21 دیماه تا 30 اسفند می باشد و پس از آن بمدت پنج روز (از 31 تا 35 اسفند) جشن همسپهدیم می باشد و در ترکیبات:

xwaršēd gardišn [hwlšyt’ gltšn’] «گردش خورشید [بدور زمین]»

spihr ō gardišn ud xwaršēd ud māh ō rawišn ēstād

«سپهر شروع به گردش [بدور زمین] و خورشید و ماه شروع به حرکت کردند»

gardišn ī māh «گردش ماه [بدور زمین]»

ānōh kē star ī Sadwēs gardišn azabar gabrān rad

«آنجا که گردشِ ستارۀ سدویس بر فراز آن می باشد، ردِ پستی هاست». توضیح اینکه ستاره سدویس سپاهبد جنوب می باشد و در اینجا مقصود این می باشد که «پست ترین ناحیه دنیا، جنوب می باشد».

• §§

garōdmān [glwtmˀn’ | AV. garō-dəmāna- | P grdmˀn]

(تنجیم: تقسیمات آسمان)

* گَرَزمان به معنی «بهشت، عرش»: پایه پنجم آسمان، خورشیدپایه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

توضیحات: گرزمان همان پایه پنجم آسمان می باشد و نامهای دیگر آن عبارتند از: سپهر خورشید تیزاسب: خورشید-پایه؛ انغر روشن: انغران. این واژه لفظاً به معنی «ستایش گاه، خانۀ سرود» بوده و در فارسی نو به «آسمان، فلک الافلاک، بهشت» اشاره دارد (دهخدا). (برای توضیحات بیشتر رک. pāyag)

ریشه شناسی: این واژه معادل واژه اوستایی garōdəmāna- به معنی «خانۀ عشق، فردوس» می‌باشد و مرکب می باشد از: garō- «ستایش» + dəmāna- (در اوستای متقدم) یا nmāna- (در اوستای متأخر)

واژه‌نامه نجومی و تنجیمی بندهشن‌

برای دیدن تکه های بیشتری از این پایان نامه و دانلود فایل پایان نامه با فرمت ورد ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل با فرمت ورد می توانید به لینک پایین صفحه مراجعه نمایید:

تکه ای از متن پایان نامه :

بکار رفته می باشد. بسط زبانشناختی این واژه و نزدیکی آن با واژۀ اوستایی gātauu-, gāϑauu- به معنی «جای، جایگاه، تخت، سریر پادشاهی» (بارتولومه، 1904: 517) موجب شده می باشد تا این واژه دارای معناهای مختلفی مانند «کرسی، عرش، فلک، آسمان» گردد. برای توضیحات بیشتر رجوع گردد به مقاله دوبلوا (1995: 61-65)، تحت عنوان «گاه و تخت در فارسی»: صورت هند و ایرانی آغازین: *gaH-tHa- (لوبوتسکی، 2009: 44)؛ سانسکریت: gâthá- (مونیرویلیامز، 1960: 352؛ مایرهوفر، 1992: 484)؛ اوستایی: gāϑā- «سرود، نیایش؛ بطور خاص، اوستای متقدم، پنج کتاب گاهان» (بارتولومه، 1904: 517-519)؛ فارسی میانه: gāh (مکنزی، 1373: 76؛ نیبرگ، 1974: 76؛ دوبلوا، 1995: 61-65)؛ پازند: gāh (نیبرگ، 1974: 80)؛ فارسی نو: گاه؛ معادل عربی: وقت، زمان، بهره، قسمت؛ مکان، کرسی، عرش.

ترکیبات:

gāh ī rōz, ayaranąmča asnyanam «نیایشهای روزانه، یعنی سی روزه و پنجگاهی»

šaš gāh ī gāhānbār «شش گاه گاهنبار، شش جشن پنج روزۀ گاهنبار»

gāhānīg «گاهانی: مربوط به گاهان»

panǰ gāh ī gāhānīg «پنج گاه گاهانی، پنجه دزدیده»

Mēx ī gāh «ستارۀ میخِ گاه، میخ فلک، ستارۀ قطبی، ستارۀ گاه»

gāh ī Amahrāspandān «گاه امشاسپندان»

bāmdād gāh «بامداد گاه، هنگام بامداد».

• §§

gāh ī Amahrā̆spandān [gˀs y ˀmhrsp̄ndˀn’]

(تنجیم: تقسیمات آسمان)

* گاه امشاسپندان: گاه اَبَرگران، پایۀ ششم آسمان

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

توضیحات: با در نظر گرفتن کلیه بندهای بندهشن که در آن از امشاسپندان سخن رفته می باشد، به این نتیجه می‌رسیم که امشاسپندان، عبارتند از همه پدیده ها و موجودات مینوی نیک سرشت و ریشه شناسی: ترکیب amahraspandān gāh  مرکب از amahraspandān به معنی «نامیرایانِ پاک» و gāh به معنی «گاه، جایگاه، پایه» می‌باشد (رک. gāh). مطالعه واژه amahraspand در زیر آمده می باشد: هند و ایرانی آغازین: *Ha-marta-suHan-ta- (لوبوتسکی، 2009: 3، 65، 106)؛ سانسکریت: svanta- «نیک، خوش-یمن» + á-marta «نامیرا» (مونیرویلیامز، 1960: 1280، 80)؛ اوستایی: aməša-spəṇta- (بارتولومه، 1904: 145)؛ spənta- (مایرهوفر، 1996: 678)؛ فارسی باستان: جزء اول این ترکیب برگرفته از پیشوند منفی ساز a- + mar- «مردن» (کنت، 1953: 216) + پسوند صفت ساز –ta می‌باشد؛ فارسی میانه: amahre/ē/āspandān (دورکین-مایسترارنست، 2004: 228)؛ a-mahrà-spendān (انکلساریا، 1956: 34)؛ amahrispandān (بهار، 1345: 352-353)؛ از amahraspand (نیبرگ، 1974: 14؛ دوبلوا، 2006: 107)؛ amahraspand «بی مرگ مقدس» (مکنزی، 1373: 36؛ بهار، 1345: 51)؛ فارسی میانه ترفانی: amahrāspandān (بویس، 1977: 10-11)؛ فارسی میانه کتیبه ای: amahrspandān (ژینیو، 1977: 15)؛ فارسی میانه مانوی:  [ˀmhrspndˀn] کنایه از «پنج عنصر نور» (نیبرگ، 1974: 14)؛ [(ˀ)mhrˀspnd] (مکنزی، 1373: 36)؛ پازند: amešāspand (نیبرگ، 1974: 14)؛ فارسی نو: امشاسپند؛ اَ «پیشوند منفی ساز» + مُرده + اسپند «پاک»؛ معادل انگلیسی: immortal purities/divinities  .

واژه‌نامه نجومی و تنجیمی بندهشن‌

برای دیدن تکه های بیشتری از این پایان نامه و دانلود فایل پایان نامه با فرمت ورد ، خرید و دانلود آنی فایل متن کامل با فرمت ورد می توانید به لینک پایین صفحه مراجعه نمایید: