ارتباطات میان فردی، مفهوم

2-10 . ویژگی مدلهای ارتباطی موثر
40
آغاز فراگرد ارتباطی با پیام فرست است و همان طور که می دانیم، پیام فرست هرگز در خلاء پیام خود را ارسال نمی دارد. او بر اساس قصد و نیتی، پیام خود را شکل می دهد و آن را قالب پیام، به مقصد ارسال می دارد. فرستنده پیام، براساس محیط فراگیر خود، که حوزه تجربی او را می سازد، محتوای مقصود را در ذهن خود شکل می دهد و پیشاپیش تأثیر آن را در ذهن خود بر روی دریافت کننده پیام، می سنجد و سپس آن را در چارچوب رمزگذاری خود قرار می دهد و به شکل پیام که می تواند گفتاری، نوشتاری و حرکتی یا غیرکلامی باشد به گیرنده پیام ارسال می دارد.
پیام از طریق مجرا به وسیله گیرنده تحویل داده می شود و عمل رمز گشاییصورت می پذیرد و به محض انجام آن، پیام به مقصد رسیده است. اما این به مقصد رسیدن به آن معنی نیست که فراگرد ارتباطی پایان یافته است و دیگر هیچ گونه دشواری خاصی وجود ندارد . به مجرد وصول پیام به مقصد محتوای مشهود، یعنی آنچه باید دریافت شود، شکل می گیرد و بر اثر آن همانگونه که از طریق خطوط دو جانبه مشاهده می شود تأثیر مشهود شکل می گیرد. این، بدین معنی است که گیرنده پیام، با دریافت پیام، اثری می پذیرد که ممکن است با آنچه فرستنده در نظر داشت یکی باشد، که در آن صورت از نظر فرستنده ارتباط به درستی کار خود را انجام داده است و یا ممکن است متفاوت از آنچه مورد نظر فرستنده پیام باشد متجلی شود که در آن صورت عمل ارتباط، بدرستی شکل نگرفته است . می توان گفت که فرمول زیر در این مرحله می تواند راهگشا باشد :
Ecom = MR < 1
MS
در فرمول فوق Ecom به معنی اثر بخشی فراگرد ارتباطی است .
( Effectiveness Of Communication )
MR یعنی، معنی دریافت شده توسط مقصد یا گیرنده پیام ( Meaning Of Reciver )
MS یعنی، معنی فرستاده شده توسط پیام فرست ( Meaning Of Sender )
بهترین شکل ارتباط در این فرمول که ارتباط کامل است آنست که :
MR=1
MS
یعنی، کل آنچه پیام فرست ارسال داشته است به هر طریق، کلامی یا غیرکلامی، مقصد یا گیرنده پیام دریافت کند. در بیشتر وضعیت های ارتباطی، این عدد کوچکتر از یک است. بدین معنی که بخشی از معنی و مفهومی که، مورد نظر فرستنده پیام است، به هر صورت به گیرنده پیام نمی رسد.
رمزگذار، یا وسیله فرستنده، مفهوم مورد نظر فرستنده پیام را در قالب کدهای قابل شناسایی می گذارد و کار انتقال را صورت می دهد. در ارتباطات میان فردی این کار با زبان یا اندام فرستنده پیام، شدنی است .
41
پیام، همان طور که پیشتر نیز اشاره شد، می تواند کلامی یا غیرکلامی باشد. این پیام از طریق گفتار، نوشتار و یا حرکات ( کردار ) فرستنده پیام شکل می گیرد.
مجرا، محملی است که پیام بر آن می نشیند و به سوی مقصد حرکت می کند. در ارتباطات میان فردی این وسیله می تواند فاصله یا زبان باشد .
رمز گشا، یا وسیله گیرنده، مفهوم و پیام منتقل شده توسط فرستنده پیام را در قالب کدهای قابل شناسایی مقصد، در می آورد و پیام را دریافت می دارد. در ارتباطات میان فردی این کار اکثراً با گوش مقصد، شدنی است .
بازخور، پاسخ یا عکس العمل قابل تشخیص مقصد یا گیرنده پیام را نسبت به پیام بازخور می گویند و می تواند مانند تمام پیام ها، گفتاری، نوشتاری و حرکتی باشد. (فرهنگی،1374 :62-61)
42
اختلالات
محتوای مشهود
محتوای مقصود
مقصد