تجزیه و تحلیل دادهها برای بررسی صحت و سقم فرضیات هر تحقیق از اهمیت خاصی برخوردار است. امروزه در بیشتر تحقیقاتی که متکی بر اطلاعات جمعآوری شده از موضوع مورد تحقیق میباشد، تجزیه و تحلیل اطلاعات از اصلیترین و مهمترین بخشهای تحقیق محسوب میشود. دادههای خام با استفاده از فنون آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند و پس از پردازش به شکل اطلاعات در اختیار استفادهکنندگان قرار میگیرند.
انواع روشهای تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش، با توجه به نوع تحقیق، مسئله تحقیق، ماهیت فرضیهها، نوع نظریهسازی، ابزار به کار رفته برای جمعآوری اطلاعات و … متفاوت هستند؛ ولی با این وجود میتوان اذعان نمود که این روشها دارای مراحل مشترکی هستند. از این منظر، تجزیه و تحلیل و گزارشنویسی دادههای پژوهش، فرآیندی چند مرحلهای است که طی آن دادههایی که از طریق به کارگیری ابزارهای جمعآوری اطلاعات فراهم آمدهاند؛ خلاصه، کدبندی، دستهبندی و در نهایت پردازش میشوند تا زمینه برقراری انواع تحلیلها و ارتباطها بین این دادهها به منظور آزمون فرضیهها فراهم آید. در واقع تحلیل اطلاعات شامل سه عملیات اصلی میباشد: ابتدا شرح و آمادهسازی دادههای لازم برای آزمون فرضیهها، سپس، تحلیل روابط میان متغیرها و در نهایت مقایسه نتایج مشاهده شده با نتایجی که فرضیهها انتظار داشتند.
بر این اساس در پژوهش حاضر تفسیر و تجزیه و تحلیل دادههای جمعآوری شده از جامعه مورد مطالعه، در قالب آمار تحلیلی و به دو صورت آمار توصیفی و استنباطی انجام گرفته است. به طوری که ابتدا دادههای مربوط به هر یک از متغیرها که از پاسخ پرسشنامههای استفاده شده منتج شده است، در قالب شاخصهای عددی آماری توصیف گردیده و شناخت کافی از پراکندگی و ویژگیهای جمعیتشناختی و توصیف پاسخدهندگان در بخشهای مختلف پژوهش حاصل شده است. در ادامه به بررسی روابط بین متغیرهای موجود در مدل مفهومی پژوهش پرداخته شده است و از طریق الگوهای آماری مناسب، فرضیههای پژوهش مورد آزمون قرار گرفتهاند. گذر از مراحل بالا مستلزم استفاده از روشهای تحلیل آماری مناسب و اطمینان از دقت و صحت این استنباطها است که در طی پژوهش با حساسیت بالایی، رعایت و بازنگری شدهاند .
4-2- تجزیه و تحلیل دادهها
بعد از گردآوری دادهها از نمونه معرف جامعه، نوبت به تحلیل دادهها میرسد. در تجزیه و تحلیل دادهها سه هدف دنبال میشود: توصیف آماری اولیه از دادهها (آگاهی اولیه نسبت به دادهها)، آزمون برازش دادهها و آزمون فرضیههای پژوهش (داناییفرد و همکاران، 1387).
4-2-1- تحلیلهای توصیفی
هدف علم آمار، استنتاج از تعدا زیادی مشاهدات است که از جامعه به دست آمده است؛ بنابراین، اولین سوالی که به ذهن هر پژوهشگر میرسد این است که آیا میتوان این مجموعه بزرگ از مقادیر را توصیف کرد و چگونه میتوان مشاهدات زیاد جامعه را در یک چارچوب مشخص سازماندهی کرد (آذر و مومنی، 1383).
اطلاعات توصیفی پاسخدهندگان به پرسشنامه این پژوهش، از نظر جنسیت، سن،سطح تحصیلات و سابقه خدمت میباشد.
4-2-1-1- جنسیت
نتایج حاصل از تحلیل دادهها نشان از آن دارد که از 199 نفری که در این پژوهش شرکت کردهاند 124 نفر معادل 3/62 درصد از کل نمونه مرد و 75 نفر معادل 7/37 درصد از کل نمونه زن می باشند.
جدول 4-1- توزیع فراوانی و درصد پاسخگویان بر حسب جنسیت
جنس
فراوانی
درصد
زن
75
7/37
مرد
124