شاخصهای رفتاری جوانمردی سازمانی

زمان اسلام وتمدن اسلامی

اسلام از شروع محوریت کار و تجارت رو مطرح کرد. تصور پیروزی اسلام بر قریش بدون در نظر گرفتن نقش اساسی تجارت در تقویت موقعیت مسلمونا در مکه نشدنی بود. دشمنان در اون زمان تجارت و راه‌های تجارت رو کنترل کرده و اسلام رو تهدیدی در برابر خود می دونستن. حضرت محمد(ص) نه فقط با خدایان اون‌ها بلکه با پایه قدرتشون به جنگ پرداخت. یعنی انحصار تجارت در عرب و مناطق دور و بر اون، پس از شکست قریش به دست پیامبر، کار و تجارت به عنوان جزء اصلی ایمون به خدا معرفی شد. در بحران سیاسی، اقتصادی و اجتماعی که پس از حمله مغول در قرن هفتم هجری واسه بیشتر از دو قرن گریبانگیر ایران شد، چیزی که می‌تونست بر تجدید زندگی اقتصادی کشور و کاهش فشار بر اقشار فرودست کمک کنه، رشد تولید و مبادلات تجاری بود. مطمئنا وجود قوانین و معیارهای اخلاقی و تعهد به آداب فعالیت‌های حرفه‌ای راه بهبود شرایط اقتصادی رو صاف می‌کرد. اینجور به نظر می‌رسد که باید اهل فتوت رو پیشگامان معرفی و گسترش اخلاق حرفه‌ای در اون زمان دونست. توجه اهل فتوت به امور اجتماعی با نگاهی جدی به گسترش جایگاه کار و تولید در جامعه همراه بود (کاظم بیگی،1386).

پیوند نزدیک دینی به ویژه در شکل دیوانی اون، با نظام سیاسی از یه سو و زمینه مناسب فعالیت‌های دینی از طرف علما در دوره صفویه، دلیل ایجاد و ظهور شکل تازه ای از ساختار دینی ایران گردید که طی اون جنبه های جورواجور ساختار دینی، شکوفایی تازه ای یافت. به دنبال مجموعه تلاش‌های این دولت، یه ساختار قوی دینی اثنی عشری، شکل گرفت. این نوع حکومت ماهیتا نمی‌تونست به مسائل اخلاقی بی توجه باشه. نهادها و سازمان‌های زیادی، مسئولیت نظارت و رسیدگی به امور اخلاقی و فرهنگی و دینی جامعه رو رو دوش داشتن. عده خیلی از طبقات جور واجور جامعه، از کارگزاران رده بالای حکومت تا پیشه وران ساده، به خاطر بی تعهدی به مسائل اخلاقی جامعه مجازات و تنبیه شدن. در دوره صفویه، در دفاع از حقوق شهروندان، از طرف شاهان و دربار، بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های زیادی صادر شده. هم‌اینجور از طرف علمای بزرگ، رساله‌ها و کتاب‌های زیادی تحت عناوینی چون: ” خراجیه ” و ” صلاه الجمعه “، ” امر به معروف و نهی از منکر ” و چیزای دیگه ای به جز اینا نوشته شده. آخرسر سقوط اخلاقی حکومتگران، درباریان و طبقات عام جامعه، نقش به سزایی در سقوط امپراتوری با عظمت صفوی، اجرا کرد (عابدینی،1386).

2-3-2-1- شاخصهای رفتاری جوانمردی سازمانی

هر عیار و جوانمرد مجبور بود در یکی از کسب‌ها و صنعت‌ها تخصص داشته باشه تا با به کار گیری آن تخصص بتونه زندگی روزمره خود رو جلو ببره.اونا در کار و پیشه هم باید آداب و اخلاق خاص رو رعایت می‌کردن که بعدا با نام «فتوت‌نامه‌های حرفه‌ای» مثل «فتوت‌نامه آهنگران» تهیه شدن، در این فتوت‌نامه‌ها علاوه بر تفسیر و تأویل عرفانی عملیات ویژه اون حرفه، مجموعه‌ای از اصول اخلاقی هم پیشنهاد و گسترش می شد، اصولی که می‌توان بیان نوین اونا رو در «منشورهای اخلاق حرفه‌ای»در سازمان‌های امروزی دید(خاکی،1393).

جدول 2-1- شاخص‌های رفتاری واسه جوانمردی سازمانی

منبع:خاکی،1393