عنوان پایان نامه :

تاثیر فناوری اطلاعات بر ارائه خدمات در شهرداری کاشان

فناوری اطلاعات و نقش آن در ایجاد شهر الکترونیکی

فناوری اطلاعات به عنوان عمده ترین محور تحول و توسعه در جهان امروزی مطرح شده و دستاوردهای ناشی از آن به گونه های مختلف در زندگی مردم تاثیر گذار بوده است. این تحولات واژه هایی مانند: تجارت الکترونیک، بانکداری الکترونیک، شهر الکترونیکی و حتی دولت الکترونیکی را به همراه داشته است. (مهدوی، 1391: 61)

طبق این تغییرات، کشورهایی که از جوامع صنعتی و سنتی خود را به سمت جامعه اطلاعاتی تبدیل کرده اند ملزم هستند راهکارهایی را برای هماهنگ سازی جامعه و شهروندان برای برخورداری از خدماتی که توسط دولت ها ارائه می شوند ایجاد کند.

توسعه الکترونیکی سال های زیادی است که به صورت عملی در بسیاری از کشورهای جهان در حال اجراست که علاوه بر بازگشت سرمایه های هنگفت، موجب صرفه جویی هایی قابل توجه در منابع و ظرفیت‌های مختلف کشورها می شود. (مهدوی، 1391: 61)

بحث ایجاد و پیاده سازی شهر الکترونیک و خدمات رسانی از طریق فناوری اطلاعات از مقوله هایی است که این امکان را برای شهروندان می دهد تا دسترسی به اطلاعات و خدمات دولتی و همچنین زمینه اصلاح کیفیت خدمات و ارائه فرصت های گسترده تر برای مشارکت در فرآیندها و نمادهای مردم سالار یک کشور فراهم سازد.

امروزه اهمیت فناوری اطلاعات به منظور افزایش سرعت و دقت فعالیت های مختلف سازمان ها و در نتیجه بالا بردن بهره وری آنها به روشنی مشخص شده است. مخصوصا سازمان هایی که بخش های مختلف آن در مناطق جغرافیایی پراکنده و دور از یکدیگر قرار گرفته اند و یا موسساتی که موظف به انجام کارهای متنوع و متعدد هستند. بسیاری از مشکلات خود را از طریق فناوری اطلاعات رفع می کنند. (زیاری، 1393: 22)

مطالعات متعددی که در زمینه نقش فناوری بر جوامع شده است نمایان گر این مورد است که توسعه پراکنده در این زمینه عموما به نتیجه دلخواه منتهی نشده و از کیفیت و مطلوبیت مناسبی برخوردار نیست. به این منظور اغلب کشورهای پیشرفته، توسعه فناوری اطلاعات و عمومیت بخشیدن به استفاده از آن توسط مردم را از طریق سیستم های یکپارچه در قالب شهرهای الکترونیکی و دولت الکترونیکی دنبال می کنند.

هر کشور متناسب با موقعیت های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی خود اهداف خاصی را در رابطه با ایجاد شهرهای الکترونیکی مدنظر قرار می دهد. بر این اساس همه شهرهای الکترونیکی اهداف یکسانی ندارند و ممکن است در برخی زمینه ها با یکدیگر متفاوت باشند. ولی در مجموع می توان موارد مشترک فراوانی را در بین آنها یافت.

توسعه اقتصاد پایدار، ارتقاء مدیریت شهری، بهبود بخشیدن به کیفیت خدمات و بالا بردن استانداردهای زندگی شهروندان، آماده کردن شهروندان برای زندگی در جامعه اطلاعاتی و موارد دیگر از اهداف شهرهای الکترونیکی محسوب می گردد. (زیاری، 1393: 30)

 

2-12- شهرداری الکترونیک و ضرورت ایجاد آن

شهرداری الکترونیک، سازمانی است که با بهره گیری از فناوری اطلاعات،  خدمات خود  را  در  حوزه  وظایف  شهرداری  به صورت سریع ،  قابل دسترس و امن به  شهروندان ارائه می کند .خدمات  این  شهرداری به  صورت 24  ساعته  و فارغ  از محدودیت های  زمانی و مکانی در شهر واقعی  است.  در دنیای امروز که هر بیشتر به سمت ماشینی  شدن قدم می گذاریم دیگر روابط چهره به چهره و مستقیم نمی تواند پاسخگوی مشکلات ما باشد در شهرهای امروز ما با افزایش جمعیت ودر نتیجه آن افزایش ترافیک شهری رو به رو هستیم . (دیداری، 1394: 102)

هم چنین روش های بروکتراتیک گذشته و کاغذ بازی های پیشین نمی تواند روشی مناسب در جهت رسیدگی به کارهای اداری شهروندان باشد از این سازمان های مهم نظیر شهرداری ها در شهرهای بزرگ که به نوعی قلب تپنده شهر محسوب می شوند باید دست از روش های پیشین برداشته و وارد دنیای الکترونیک و مجازی شوند.

دنیای که در آن فعالیت ها بسیار سریعتر و مطمئن تر انجام می گیرد و نیازی به تراکم جمعیت در دنیای فیزیکی نیز نیست. باید برای کاهش ترافیک شهری ، هزینه های انجام کار ، برخوردها و ناراحتی های روانی ، فساد اداری و دهها مشکلی که همه روزه درادارات و سازمان های بزرگ با آن روبرو هستیم چاره ای اندیشید وبهترین راه حل ایجاد سازمان های مجازی است که از مشکلات یاد شده می کاهند و حتی به بهبود روند کاری نیز منجر می شوند . (دیداری، 1394: 103)

برای کاهش بسیاری از معضلات شهری از جمله ترافیک، آلودگی‌های زیست محیطی و هزینه‌های سنگین ناشی از ترددهای غیر ضروری شهروندان کشور در آینده‌ای نه چندان دور  باید خدمات شهرداری از طریق شبکه اینترنت و پایگاه‌های الکترونیکی این نهاد دریافت گردند .این اقدام  خود یکی از گام هایی است که در مسیر ایجاد دولت الکترونیک نیز می تواند بسیار موثر باشد. (دیداری، 1394: 103)

 

2-13-مزایای شهرداری الکترونیک

1) فراهم آوردن خدمات با کیفیت و سرعت بالا برای شهروندان:به وجود آوردن یک زیر ساختار مناسب جهت اتصال به اینترنت و شبکه گسترده ارتباطات ،یکی از مزایایی است که توسط شهرهای  الکترونیک بدست میاید .این زیر ساختارها شامل اجزای نرم افزاری و سخت افزاری لازم جهت برقراری ارتباطات وانتقال اطلاعات به صورت الکترونیکی  میباشد. (مستاجران، 1392: 33)

2) فراهم آوردن کانال های آموزشی مختلف و محیط آموزشی مادام العمر: ابزارهای که فناوری اطلاعات در اختیار شهر الکترنیک قرار میدهد امکان آموزش فراگیر را فراهم میسازد .با استفاده ازاین ابزارها میتوان روش های مختلف آموزش را از هر کجا ودر هر زمان برای مخاطبان پیاده سازی نمود بطوریکه برای تحصیل و برگزاری کلاسهای آموزشی دیگر به حضور فیزیکی افراد در کلاس نیازی نیست بلکه کلاسها میتوانند به صورت مجازی و بر روی شبکه اینترنت برگزار شوند . به این ترتیب روستاییان نیز که به دلیل عدم وجود امکانات فیزیکی از بسیاری از خدمات ارائه شده محروم بودند با استفاده از این پدیده امکان استفاده از خدمات شهرهای الکترونیک  منجمله آموزش را خواهند داشت.

3) بهبود کیفیت زندگی مردم: در شهر الکترونیک توزیع خدمات شهری بین شهروندان به صورت مساوی و عادلانه صورت میگیرد.تمامی شهروندان به آموزشهای عمومی دسترسی خواهند داشت. فرصت‌های تجاری و سرمایه گذاری جدید در شهر باعث بهبود اوضاع اقتصادی شهر میگردد و در نهایت تمامی این عوامل باعث بهبود کیفیت زندگی شهروندان میشود. (مستاجران، 1392: 34)

4) ارائه خدمات یک مرحله ای به شهروندان: با ایجاد ساختار مناسب ارتباطات شهری توسط فناوری اطلاعات و همچنین الکترونیکی کردن آنها دیگر نیازی به مراجعه پی درپی مردم به ادارات و سازمانهای مختلف ،جهت انجام کارها وجود نخواهد داشت بلکه تمام فرآیند لازم برای انجام یک کار در شهر به یک فعالیت تقلیل خواهد یافت.

5)تقویت رقابت تجاری شهر و ایجاد فرصت های تجاری بیشتر توسط تجارت الکترونیک:الکترونیکی کردن دریافتها و پرداختها ،همچنین آگاهی سریع تجار از فرصت های تجاری موجود در شهر ،محیط تجاری قابل توجهی را در عرصه تجارت بوجود آورده و تقویت خواهد کرد .در اینصورت تجار و مردم شهر میتوانند نسبت به فرصت های تجاری موجود در شهرآگاهی پیدا کنند و در صورت تمایل برای استفاده از آنها به صورت الکترونیکی اقدام کنند. (مستاجران، 1392: 35)

6)ارتباط بهتر سازمانها و ارگان های مختلف شهری:ارتباط سازمانها به صورت الکترونیکی با یکدیگر و تسهیل امر مکاتبات از طریق اینترنت ،توسط زیر ساختارهای ایجاد شده توسط شهر الکترونیک ارتباط یکپارچه ای را بین سازمان های مرتبط با یکدیگر به وجود خواهد آورد .به طوریکه سازمانها میتوانند در سریع ترین زمان ممکن به آخرین اطلاعات راجع به سازمانهای دیگر و تحولات آنها دسترسی داشته باشند.

7)دسترسی 24 ساعته به خدمات شهری: در شهر الکترونیک ارتباطات به صورت الکترونیکی  و به سریع‌ترین روش ممکن امکان پذیر است .در چنین حالتی برقراری ارتباط مداوم شهروندان با شهرداری، سازمانها و بالعکس،مسئولان شهر را در جریان مشکلات و نواقص موجود در سطح شهر قرار خواهد داد .متعاقبا رفع عیوب به سریعترین روش ممکن صورت میگیرد.

8)افزایش مشارکت مردم در اداره ی شهر: در شهر الکترونیک ،امکانات متنوعی در جهت اطلاع از نظرات و پیشنهادات شهروندان در مورد امور شهر وجود دارد. ایجاد حس مارکت ،در نتیجه حق اظهار نظر در مورد شهر و همچنین ارتباط مستقیم با شهردار باعث میشود که شهروندان خود را در قبال شهر و جامعه ای که در آن زندگی میکنند مسئول دانند.

9)کاهش ترافیک شهر با توجه به کاربرد اینترنت در فعالیت های شهری: استفاده از اینترنت درانجام فعالیت های شهری شهروندان باعث میشود که آنها قادر باشند از منزل فعالیت های خود را مدیریت کنند و به مراجعه فیزیکی به سازمانها نیازی نداشته باشند این امر باعث کاهش ترافیک شهری میگردد. (مهدوی، 1391: 81)

10) کاهش آلودگی هوا با کاهش ترافیک شهری: در حال حاضر عده ترین مشکلی که سلامت شهروندان شهرها و اماکن مسکونی و تجاری را تهدید مینماید آلودگی بیش از حد هوا به دلیل استفاده بیرویه از اتوموبیل ها و وسایل حمل و نقل میباشد کاهش ترافیک به وجود آمده در نتیجه افزایش استفاده از اینترنت در انجام فعالیت های شهری باعث کاهش آلودگی هوا خواهد شد .

11) همسو کردن سرمایه گذاری ها با نیازهای شهروندان و شهر: در هر سازمانی مشتری مهمترین مخاطب است و باید به نیازهای او توجه وافر معطوف گردد.درصورتیکه به شهر به عنوان یک سازمان بزرگ بنگریم ، شهروندان که برای این سازمان بزرگ حکم مشتری را دارند باید مورد توجه قرار گیرند .با توجه به این هدف در شهر الکترونیک امکاناتی فراهم میگردد که بر آن اساس آگاهی یافتن از نیازهای شهروندان تسهیل میگردد.

12) تسریع در برطرف شدن و مشکلات ایجاد شده و ارتباط مستقیم مسئولین شهری با شهروندان: ارتباط مستقیم شهروندان با شهردار و مسئولین شهر باعث میشود که مشکلات شهری هر چه سریعتر به گوش مسئولین برسد و آنها اقدام کنند. (مهدوی، 1391: 81)

13) صرفه جویی در وقت و انرژی: با افزایش استفاده از اینترنت در انجام الکترونیکی کارها،مصرف دو عامل وقت و انرژی تا حد زیادی تقلیل خواهد یافت .به این صورت که شهروندان میتوانند تنها از طریق یک پنجره روی صفحه نمایشگر رایانه خود اغلب کارهای روزانه خود را انجام بدهند و بجز فشار دادن چند کلید یا موشواره رایانه خود لازم نیست کار دیگری انجام دهند .از سوی دیگر با ایجاد فراقت در زندگی امکان حضور در دامان طبیعت انجام مسافرتهای پژوهشی و تفریحی و… به وجود خواهد آمد.

14) جلوگیری از سرمایه گذاری بیشتر روی روشهای قدیمی اداره شهر: سرمایه گذاریهای آتی شهر بر مبنای زیرساختارهای نوین صورت بگیرد و از سرمایه گذاری بیشتر برروی روشهای قدیمی خودداری شود. در این صورت صرفه جویی قابل ملاحضه ای در تخصیص منابع مالی صورت میگیرد.

15) ایجاد زیر ساختار لازم برای توسعه های آتی شهر: پس از اینکه سیستم کارت اعتباری در شهر راه اندازی گردید دیگر ضرورتی ندارد برای  پروزه های بعدی سرمایه گذاری دوباره ای انجام داد بلکه توسعه آینده شهر الکترونیک را میتوان بر مبنای زیر ساختارهای قبلی انجام داد. (مهدوی، 1391: 82)

16) کاهش فساد اداری: انجام  امور اداری به صورت الکترونیک از اختلالات و اغتشاشاتی که در ادارات وجود دارد تا حد زیادی خواهد کاست .سیستم های کنترلی پیشرفته ای که با بهره گیری از فناوری اطلاعات  قابل اعمال میباشند که از بروز بسیاری از سوء استفاده ها جلوگیری خواهند کرد.

17) افزایش نظم در فعالیت های شهر با استفاده از سیستم اطلاعاتی جامع: تعریف دقیق فعالیت های شهری براساس فناوری های نوین موجب افزایش نظم در فرایند های اجرای میگردد. به این ترتیب که با ایجاد یک سیستم اطلاعاتی مشخص با چهارچوب و وظایف  معین مشکلات و چالش های موجود در کار تا حد زیادی برطرف میگردد.

18) افزایش سطح آگاهی عموم: افزایش آگاهی مردم از اوضاع شهر و همچنین ارتباط تنگاتنگ آنان با مسئولان شهر الکترونیک باعث بهبود سطح آگاهی مردم از اوضاع واحوال زندگی خود میگردد. (مهدوی، 1391: 83)

19) درآمد ثابت شهری با بوجود آمدن یک سیستم با ثبات و جامع در گردش پول: ایجاد سیستم های پرداخت مالیات ،جرائم و قبوض به صورت برخط باعث میشود که تاخیرات ایجاد شده در پرداخت ها (که عمدتا به دلیل عدم فرصت زمانی کافی برای مردم صورت میگیرد)کاهش یابد و در نتیجه زمینه ایجاد یک در آمد باثبات برای شهر فراهم شود.

20) نشر فرهنگ و عقاید: اشاعه و گسترش اطلاعات موجود پیرامون رسومات و شیوه زندگی مردم شهرها و غیره بر روی شبکه اینترنت باعث نر فرهنگ و عقاید مردم هر خواهد گشت و مردم دیگر نقاط جهان با فرهنگ، عقاید و رسومات شهر آشنا خواهند شد.

21) مدیریت و نظارت واحد شهری: با استقرار سیستم های یکپارچه در شهر از فعالیت های موازی،بی نظمی و اختلالات جلوگیری میشود و تمام فعالیت ها تحت نظارت یک مدیریت واحد صورت میگیرد .اکثر مشکلاتی که مادر حال حاضر در زمینه انجام امور اداری خود با آن مواجه هستیم نتیجه یکپارچه نبودن و یا به عبارت دیگر پراکنده بودن پروسه های اداری میباشد. (مهدوی، 1391: 84)