پایان نامه درمورد نقش پلیس:ساختارپلیس

: ساختارپلیس
دراصطلاح اداری – حقوقی، پلیس را به اداری[1]و پلیس قضایی[2]تقسیم می کنند. پلیس اداری یا تأمینی، عهده دار پیشگیری از ارتکاب جرائم و جلوگیری ازبی نظمی و اغتشاش در سطح شهرهاست و مداخله پلیس قضایی اصولاً به مرحله پس از، وقوع جرم اختصاص دارد.[3]
مبنای تقسیم بندی پلیس، به پلیس اداری و پلیس قضایی، ماهیت اقدامات پلیس در جامعه است.پلیس اداری بخشی از سازمان پلیس هر کشور است که انجام وظایف مربوط به برقراری نظم و جلوگیری از وقوع جرم و بی نظمی در جامعه را بر عهده دارد.
پلیس قضایی به معنی سازمانی است که وظایف مربوط به کشف جرم وجمع آوری دلایل و دستگیری مجرمان را بر عهده دارد.در واقع، وظایف پلیس قضایی پس از وقوع جرم شروع می شود.البته گاهی عملیات پلیس قضایی و پلیس اداری بایکدیگر مرز مشترک دارند.[4]
 
بند اول : پلیس اداری و قضایی
الف : پلیس اداری  
پلیس اداری در دو مفهوم به کار برده می شود.یک مفهوم آن که کلی تر است، به معنی هر نوع نظارت و مداخله ای است که دولت از طریق وضع آیین نامه ها و مقررات برای حفظ نظم عمومی و فعالیت افراد در جامعه به عمل می آورد.[5]
مفهوم جزئی تر پلیس اداری به معنی بخشی از سازمان پلیس هر کشور است که انجام وظایف مربوط به برقراری و حفظ نظم و جلوگیری از وقوع جرم و بی نظمی در جامعه را بر عهده دارد.[6]
از پلیس اداری به عنوان پلیس انتظامی یا پلیس پیشگیری یا پلیس احتیاطی هم نام برده شده است.تمام مساعی پلیس اداری صرف پیشگیری از وقوع جرم می شود و در واقع با شروع جرم، وظایف پلیس اداری خاتمه یافته تلقی شده و پلیس قضایی وارد صحنه می شود.پلیس اداری دارای وظایفی است.
وظایف پلیس اداری، عرفا به وظایفی اطلاق می‏شود که بیشتر جنبه خدماتی دارد؛ مثلاً اموری چون صدور گذرنامه، گواهینامه رانندگی، پروانه اماکن عمومی و… لیکن چنین به نظر می‏رسد که پیشگیری از وقوع جرم، قسمت عمده وظایف پلیس اداری را تشکیل دهد.
پلیس در همه کشورهای جهان، دارای دو وظیفه عمده«اداری» و «قضایی» است.چنانچه این دو وظیفه را صددرصد وظایف بدانیم، اگر هشتاد درصد آن را برای وظیفه پلیس اداری منظور نماییم، کلمه‏ای به اغراق نگفته‏ایم و شاید حق مطلب، بیش از این باشد؛ زیرا اگر پلیس، وظیفه اداری را به نحو احسن انجام دهد، ندرتا به امور پلیس قضایی مشغول خواهد شد.علت تقدم وظیفه پلیس اداری، این است که تمامی تلاش مأموران انتظامی باید صرف انتظام امور جامعه و پیشگیری از وقوع جرم شود وشعار«پیشگیری بهتر ازدرمان است»،نه‏تنهادرامورپزشکی،بلکه دربرقراری امنیت نیز مصداق دارد.
یک ضابطِ وظیفه‏شناس، با تسلّط و احاطه بر حوزه استحفاظی مربوط که مسلما با شناخت کامل شرایط جغرافیایی، انسانی، اجتماعی و اقتصادی، میسّر است، می‏تواند مانع بروز بسیاری از جرایم متداول گردد. یک مأمور باهوش انتظامی ، به محض ورود عنصری خطاکار، اقدامات لازم را برای کنترل وی به کار می بندد و با تذکرات و هشدارهای لازم، اهالی منطقه را به وجود امنیتی کامل امیدوار می‏سازد.
یک فرمانده ی پاسگاه خوش‏فکر ، می‏تواند از بروز نزاع های دسته‏جمعی ، سرقت ، کلاهبرداری ، قتل و….
جلوگیری کند و این مهم انجام نمی‏شود، مگر این که او به صورت فردی متحرک، جست‏وجوگر و پویا، همواره نقاط حساس منطقه استحفاظی را در کنترل داشته باشد. حتی اگر وسایل نقلیه هم در اختیارش نباشد، با حضور متناوب در مناطق حساس و از بین بردن زمینه‏های وقوع جرم، ضریب امنیتی جامعه را بالا ببرد. اهمیت پلیس اداری، از آن جا آشکار می‏شود که پس از وقوع جرم، هر اندازه که در دستگیری مجرم تسریع شود و به دستگاه عدالت تسلیم گردد، خواه‏ناخواه، امنیت دچار تزلزل می‏شود و تا آثار وقوع جرم از ذهن مردم پاک شود، مدت زیادی طول خواهد کشید. متأسفانه مردم نیز در شاخ و برگ دادن به حوادث، مؤثرند و در بعضی مواقع، با اغراق و گزافه‏گویی، به وحشت عمومی افزوده، امور جاری را مختل می‏سازند وچه‏بسا در این رهگذر، عده‏ای که همواره منتظر چنین وقایعی هستند، با تهدید مردم به تکرار این حوادث، به سوء استفاده بپردازند.
 
1 Administrative Police. 
                                                                                                                                                                                                                                                            2 Judiciary Police. 
 
³ آشوری ، محمد، جایگزین های زندان یامجازات های بینابینی،  تهران  ،نشر گرایش،  1385،ص 137.
⁴ محمدنسل،غلامرضا،پلیس و سیاست پیشگیری از جرم، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا، 1387،ص 112.
⁵ شاکری،ابوالحسن،قوه قضاییه و پیشگیری از وقوع جرم،مجموعه مقالات پیشگیری از وقوع جرم مازندران ،1382، صص 24 – 25.                                                         
¹ انصاری، ولی اله ، حقوق تحقیقات جنایی(مطالعات تطبیقی) ، تهران,  سمت, چ اول ، 1380، صص 24 – 25.
 
 
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
بررسی نقش پلیس در پیشگیری از جرم