اگر برای ارزشیابی تکوینی پنج مرحله‌ی اساسی «بازخورد نتایج»، «جمع‌آوری منظم اطلاعات»، «بررسی و تحلیل اطلاعات»، «بازخورد نتایج»، «بهبود امور» را در نظر بگیریم، می‌توانیم دادن بازخورد مداوم به یادگیرندگان و بهبود امور را ثمره‌ی ارزشیابی تکوینی بدانیم. دادن بازخورد به فراگیران بخشی از ارزشیابی تکوینی است که به یادگیرندگان کمک می‌کند تا نسبت به شکافی که میان هدف‌های مطلوب و دانش، علم یا مهارت فعلی آن‌ها وجود دارد آگاهی یابند و آن‌ها را به‌سوی انجام اعمال لازم برای دستیابی به اهداف هدایت کنند (بوستون،2002).
گئورگ و کوان (1998) در کتاب «دست نامه‌ی فنون ارزشیابی تکوینی» روش‌های ارزشیابی تکوینی را در چهار طبقه تقسیم‌بندی کرده‌اند. این طبقات و روش‌ها عبارت‌اند از:
الف) کسب اطلاعات در خصوص تجارب یادگیری بی‌واسطه؛
ب) کسب اطلاعات در خصوص واکنش‌های بی‌واسطه در خلال تجارب یادگیری؛
ج) کسب اطلاعات در زمینه پیامدهای یادگیری؛
د) کسب اطلاعات در زمینه واکنش‌های فراگیران بعد از تجربه (گئورگ و کوان،1998: 87-37).
در ارزشیابی تکوینی که شامل ارزشیابی فرآیندی نیز است، پیشرفت دانشجویان موردبررسی قرار می‌گیرد و نتایج این نوع ارزشیابی ممکن است منجر به ایجاد تغییراتی درروش تدریس معلم بشود. اسکریون (1998) می‌گوید: ارزشیابی تکوینی اساساً در خلال اجرای یک برنامه و یا تولید یک محصول به‌منظور بهبود و توسعه برنامه توسط افراد دست‌اندرکار و غالباً بیش از یک‌بار صورت می‌گیرد (سلیمی زاده،1383: 173).
بلوم در رابطه با استفاده از ارزشیابی تکوینی این مراحل را پیشنهاد می‌دهد:
1) تقسیم درس به واحدهای جداگانه درسی که آموزش آن‌ها طی یک هفته یا دو هفته میسر باشد؛
2) تعیین هدف‌های آموزشی به‌صورت هدف‌های رفتاری معین برای هر واحد یا بخش درسی تعیین‌شده
3) برگزاری آزمون یا ارزشیابی تکوینی در پایان تدریس هر بخش؛
4) تحلیل از نتایج به‌دست‌آمده در میزان پیشرفت تحصیلی هر یک از دانش‌آموزان و تعیین نقاط مثبت و منفی یادگیری؛
5) رفع اشکال و یادگیری دانش‌آموزان و تشویق و ترغیب آن‌ها و هدایت برای استفاده از امکانات؛
6) تحلیل نقاط ضعف و مشکلات روش آموزشی معلم (کوهستانی و همکاران،1380: 122-121).
3-1-13-2) ارزشیابی پایانی (تراکمی)
در ارزشیابی تراکمی، تمامی آموخته‌های دانش‌آموزان در طول دوره آموزشی تعیین می‌شوند و هدف آن نمره دادن به دانش‌آموزان و قضاوت درباره اثربخشی کار معلم و برنامه درسی یا مقایسه برنامه‌های مختلف درسی با یکدیگر است. ازآنجاکه به این نوع ارزشیابی تراکمی و مجموعی می‌گویند که به‌وسیله آن می‌توان یادگیری‌های متراکم یا مجموع یادگیری‌های دانش‌آموزان را در طول یک دوره‌ی آموزشی اندازه‌گیری کرد. این نوع ارزشیابی معمولاً در پایان دوره آموزشی به عمل می‌آید و به همین سبب به آن ارزشیابی پایانی نیز می‌گویند (سیف،1389: 100-99).
در پایان هر دوره آموزشی، لازم است ارزشیابی جامعی از میزان آموخته‌های شاگردان به عمل آید. این نوع ارزشیابی را ارزشیابی پایانی یا ارزشیابی تراکمی می‌گویند که ممکن است در پایان یک‌ترم یا یک سال تحصیلی انجام پذیرد. هدف از ارزشیابی پایانی معمولاً تعیین مقدار آموخته‌های شاگردان در طول یک دوره آموزشی به‌منظور نمره دادن و صدور گواهینامه یا قضاوت درباره اثربخشی کار معلم و برنامه درسی یا مقایسه برنامه‌های مختلف با یکدیگر است. ارزشیابی پایانی برخلاف ارزشیابی تکوینی که تحقق هدف‌های جزئی مطالب آموزشی را ارزیابی می‌کند، معمولاً ناظر به ارزشیابی هدف‌های نهایی آموزشی است؛ بنابراین، از نتایج آن برای اصلاح روش تدریس معلم یا رفع اشکالات یادگیری شاگردان چندان استفاده‌ای نمی‌توان کرد؛ زیرا این نوع ارزشیابی پس از پایان یافتن جریان آموزشی یا دوره‌ی آموزشی صورت می‌گیرد، ولی بااین‌همه از نتایج حاصل از آن می‌توان به‌عنوان تجربه‌ای برای طراحی و اجرای فعالیت‌های آموزشی بعدی استفاده کرد (شعبانی،1387: 343).
کوهستانی (1380) موارد استفاده از ارزشیابی تراکمی را به این صورت بیان می‌کند:
1. تمام آموخته‌های دانش‌آموزان در طول یک دوره آموزشی تعیین می‌شوند؛
2. این نوع ارزشیابی معمولاً در آخر دوره آموزشی به عمل می‌آید اما در طول دوره هم می‌توان انجام داد؛
3. آزمون‌های ارزشیابی تراکمی بسیار جامع و مفصل هستند و نمونه کاملی از محتوای درس و هدف‌های آموزشی را در برمی‌گیرند؛
4. آزمون‌های مورداستفاده در ارزشیابی تراکمی غالباً آزمون‌های هنجاری یا وابسته به ملاک نسبی هستند؛