سوئد کشور خوشنام سرزمینای سرد شمالی، ده ها ساله که مقصد مهاجرتی، پناهندگی و تحصیلی خاورمیانه ایا به خصوص بعضی از هموطنان بوده و در ۳۰ سال گذشته دهها هزار ایرونی از دانشگاه های پایتخت اسکاندیناوی، علم آموخته شدن. نظر ما درباره سوئد، رنگ زرد و آبی پرچم و دیار یخ و قطب و سرما و شش ماه شب و شش ماه روز و مهد فناوری و علم اندوزی و صبوری و مقصد تحصیل رایگان جهان تا سال ۲۰۱۰ میلادیه.
در واقع، سوئد یکی از افتخارات قاره اروپا هستش.
جایی در نزدیکی قطب که با نزدیک به ۹ میلیون و اندی، با وجود آب و هوای سرد و باورنکردنی در طول سال، مقصد خیلی از مهاجران و محققان و فناوران بوده.
دانشگاه های سوئد از قدیمی ترین دانشگاه های اروپا هستش.
دانشگاه اوپسالا، صدها سال قدمت داشته و در فهرست ۲۰ دانشگاه برتر جهان قرار داره. سوئد رو کشور خلاقیت و صادرات میدونن و برنده هایی چون VOLVO, IKEA, H&M و حتی Skype و Spotify، تنها مشتی نمونه خروار اقتصاد علم بنیان غول فناوری شمال اروپا هستش.
سوئدیا از نعمتی بزرگی چون نفت بی بهره هستن و شاید همین بی بهرهگی دلیل شده تا شما امروزه طوماری از برنده های سرشناس سوئدی رو بتونین در برابر معدود شرکتای سرشناس پادشاهی نروژ نفت خیز لیست کنین. سرزمین یخ و یخبندان و مردمانی سختکوش باسواد و خوش تیپ قاره سبز، در طول تاریخ وایکنیگا، مردمانی صلح طلب بودن و امروز یکی از دست و دل باز ترین کشورای جهان در پرداخت کمک هزینه های تحصیلی و خدمات خیریه به کشورای جورواجور جهان هستش.
نزدیک به صد هزار ایرونی در شهرهای بزرگ این کشور مثل استکهلم، گوتنبرگ و مالمو زندگی میکنن و پایتخت این کشور رو انگار پایتخت فرهنگی ایرانیان در قاره سبز معرفی کنن. چند کیلومتری استکهلم، اوپسالا قرار داره که مقصد دانشجویان دکترا و پسا دکترای ایران و جهان حساب می شه و دانشکده زبانای ایرونی دانشگاه اوپسالا، سالهاست که به تربیت کارشناسان زبون و ادب شیرین پارسی در جهان مشغوله و روابط زیادی با مراکز ادبی و علمی ایران داره.
سوئد دارای ایرانشناسان بسیاریه که از زمان سلطان صاحب قران (ناصرالدین شاه قاجار) و حتی قبل از اون، به ایران سفر کرده و با علم و ادب این مرز و بوم آشنا شدن.
سوئد و به طور کل اسکاندیناوی، فرهنگ و منش و سبک زندگی خاص خود رو داره و اگه شما قصد اروپا گردی تا همین چند وقت دیگه که خیلی هم دور نیس دارین، در فصول تقریبا گرم سال، راهی استکهلم و اسلو شده و با زندگی مردمون این خطه از شمال قاره سبز آشنا شید. عشق سوئدیا به مد و لباس، ورزش، زندگی سبز، پیشرفت پایدار و مسئولیت اجتماعی و مدیریت نوآوری، تعریف سوئد امروزه. با این حال، سوئد امروز با چالشی به نام پناهندگی روبرو شده.
صدها زبون در سوئد صحبت می شه
زبانای کردی، ترکی، عربی، فارسی و سواحیلی از جمله زبانای عادی در سوئد امروز در میان مهاجران هستش.
بعضی از مغازه ها و شرکتای این کشور واسه رابطه با جامعه گسترده مهاجران چند ملیتی در سوئد، به دنبال کارمندانی هستن که به کمترین حد ممکن دو زبون عادی مهاجران تسلط داشته باشن.
در سوئد دست کم به صد و پنجاه زبون صحبت میشه. بنا برگزارش مرکز زبون دراستکهلم که مسئول آموزش زبون های مادری است، درمیون دانش آموزان مدارس استکهلم، ۱۳۲ زبون مادری هست.
این به این معناست که ۳۴۰۰۰ علمآموز دراین شهر به زبانی غیر از سوئدی حرف میزنن. در سوئد تحقیقاتی درمورد تعداد زبونهای مادری شهروندان وجود نداره. دلیل اینم از جمله می تونه مخفی بودن وضعیت و تعلق قومی شهروندان در اطلاعات خصوصی و شخصی اونا باشه. به خاطر همین آماری درمورد ریشهی قومی شهروندان مهاجر هم وجود نداره و تنها اطلاعات دربارهی اونا اینه که درچه کشوری متولد شدهان.
در سالای ۱۷۰۰ کلمات خیلی از زبون فرانسه وام گرفته شد مانند fåtölj وglass (مبل و بستنی) در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۵۰۰ از زبون آلمانی واژههای زیادی وام گرفته شد و قبل از اونم مثل کشورای دیگه اروپایی از زبونهای عربی و فارسی، واژههای زیادی وارد زبون اونا شد، مانند شکر، اسفناج و زرافه giraff که امروزه با احتمال خیلی کم میتوان فکرکرد که که ازعربی وارد زبون سوئدی شدهان. اما مسلط ترین زبون که حالا بیشترین واژهها از اون وام گرفته میشن، زبون انگلیسیست. با این که امروز در سوئد بزرگترین زبون مهاجران، عربی، فارسی و ترکی است، اما حالا واژههای کمتری ازاین زبونها وام گرفته میشه.
بعضی از کلماتی که وارد فرهنگ کلمه آکادمی سوئد شدهان، کلماتی هستن که از رسانهها و جریانهای خبری گرفته شدهان. کلماتی مانند سنی و شیعه در دهه های گذشته و کلمهی جهاد که تقریبا جدیده و دشواراست فهمیده شه که باید با en استفاده شه یا ett و یا جمع اون چه میشه. مثلا جمع آووکادو چه میشه. اون به واژه هایی هم اشاره میکنه که به وسیله جوونها وارد زبون سوئدی شده مانند حبیبی که عربی است.
زبون سوئدی در جهان زبون کوچیکی است. تنها حدود ده میلیون نفر به این زبون حرف میزنند و درمیون صد زبون بزرگ دنیا، حدودا در ردیف ۹۰ جای داره.
با در نظر گرفتن وجود صدها زبون درسوئد این سوال مطرح می شه که خطرمرگ زبون سوئدی وجود نداره؟ خیلی از زبون شناسا اینجور امکانی رو قبول نمی کنن. تنها دلیلی که میتونه باعث مرگ زبون سوئدی شه اینه که مردم سوئد، فرزندان خود رو با این زبون پرورش ندن و به زبون دیگری با اونا حرف بزنن. این تنها راه نابودی یه زبانه که دیگه مورد استفاده قرار نگیره.
سوئدیا چیجوری مردمانی هستن؟
مثل روسا که با سرما و یخبندان دست و پنجه نرم میکنن و بدنی قوی دارن و کمی اخمو به نظر می رسن، سوئدیا هم در نگاه اول اینجور تصوری از اونا تو ذهن ایجاد می شه.
مخصوصا که شنیده ایم سوئدیا مردمانی نژاد پرست هستن. اما در واقع اینجور تصور نژاد پرستی و برخورد یخ و خشک از طرف سوئدا، در جامعه سوئد گسترده نیس و این رو مسافران سوئد و آدمایی که در این کشور زندگی کردن خوب درک کردن. فرهنگ کار مشارکتی و خرد جمعی در سوئد خیلی زیاده و حضور چند تن از دختران ایرونی در مجلس سوئد و یه پسر جوون ایرونی (شکرآبی) در هیات دولت سوئد، خود روشن کننده این واقعیته که سوئدیا خیلی هم نژاد پرست نیستن.
کتاب Svensk mentalitet نوشته Åke Daun که محمدرضا با ارزش به فارسی ترجمه کرده و انتشارات آلفابت ماکسیما در استکهلم اونو با عنوان «تصور سوئدی» چاپ و منتشرکرده، کوششیه واسه جواب به این سوال که در واقع سوئدیا چیجوری مردمانی هستن. این کتاب، پژوهشیه در ذهنیات، اخلاق و عادات سوئدیا به عنوان یه ملت. کتاب مجموعه ایه از تحقیق خود نویسنده هم اینکه بررسی اون از نوشته هایی که محققان دیگه درمورد سوئدیا انجام دادن.
Åke Daun پیشنهادی رو از یه ژورنالیست انگلیسی دریافت می کنه که می خواسته فرق سوئدیا رو با مردم کشورای دیگه بدونه. Åke فکرمی کنه که اون کسیه که باید دراین باره بنویسه و اینطوری ازآن زمان، این وظیفه رو واسه خود تعیین می کنه که به این سوال جواب دهد. اون استاد قوم شناسیه و چند سال در دانشگاه های جور واجور تدریس کرده.
اون درپاسخ به این که خود، سوئدیا رو چیجوری تعریف می کنه ازهمسرش که ارمنیه نقل می کنه که میگه اون خیلی سوئدیه یعنی ساکت و خاموشه، خودجوش نیس، واسه هر حرفی باید ازقبل فکر کنه، هیچ وقت عصبانی نمی شه و آدم با گرمایی نیس.
واسه هرکاری هم باید ازقبل برنامه ریزی کنه.
مترجم کتاب تصور سوئدی، محمدرضا با ارزش از دانشجویان اکه دان بوده که حالا در آمریکا زندگی می کنه.
اکه دان علاوه بر اون، ایرانیای دیگری رو هم می شناخته س. اون عقیده داره که بیشترین چیزی که از ایرانیا تو ذهن داره اینه که تحصیل کرده و دارای قابلیتای زیادی هستن.
فرصتای تحصیل رایگان با بورسیه تحصیلی در مقطع ارشد و دکترا دانشگاه های سوئد رو در بخش دانشگاهی ما دنبال کنین. واسه آشنایی با فرصتای تحصیلی سوئد به studyinsweden.se یا KTH.se مراجعه کنین. فرصتای کاری این کشور هم در job.se در دسترسه. سفارت سوئد واسه دریافت روادید گردشگری سفر به سوئد، بایست درخواست وقت خود رو از راه سایت این سفارت در خیابون اقدسیه تهران درخواست کرده و هزینه رو از راه اداره مهاجرت سوئد پرداخت کنین.