ارزش افزوده اقتصادی از دیدگاه مدیریت مالی، ارزش افزوده اقتصادی از دیدگاه حسابداری

روشهای محاسبه ارزش افزوده اقتصادی از دیدگاه حسابداری
به طور کلی 5 روش جهت محاسبه ارزش افزوده اقتصادی تحت مفاهیم مبانی حسابداری وجود دارد که در ذیل به آنها اشاره میگردد.
روش تفریق
روش جمع
روش پایین به بالا (CR)
روش بهای تمام شده کالای فروش رفته
روش حسابهای ملی (همان منبع، 1383).
2-6-3-4- ارزش افزوده اقتصادی از دیدگاه مدیریت مالی
در حقیقت EVA بدان مفهوم که در مدیریت مالی مطرح است، زائیده تفکر وعملکرد فرانکو مولدیانی و مرتن اچ. میلر میباشد.
مفهوم جدید EVAمشتمل بر نحوه جدیدی از محاسبه ارزش افزوده میباشد که متفاوت از روشهای مورد نظر در حسابداری از جمله روش تفریق یا جمع است. در این مفهوم، ارزش افزوده اقتصادی، سود خالص عملیاتی بعد از کسر مالیات و هزینه سرمایه میباشد. سرمایه نیز شامل وجه نقد، موجودی کالا، حسابهای دریافتنی(سرمایه در گردش)، تجهیزات و اموال غیر منقول دیگر می باشد. هزینه سرمایه نیز همان نرخ بازده مورد انتظار سهامداران و وام دهندگان(اعتبار دهندگان) واحد تجاری میباشد. زمانیکه درآمدهای واحد تجاری از هزینههای عملیاتی وتامین مالی بیشتر باشد، واحد تجاری برای سهامداران خود ثروت ایجاد کرده است. لذا:
EVA هزینه سرمایه – مالیات – سود خالص عملیاتی=
اگر نرخ بازده سرمایه r از تقسیم سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات بر مبلغ سرمایه بدست آید، آنگاه EVA را میتوان به شرح زیر محاسبه کرد(همان منبع، 1383).
EVA=(r-c)*capital
در ادبیات مربوط به ارزیابی عملکرد، نزدیکترین مفهومی که میتوان برای EVA یافت، مفهوم سود باقیمانده (RI) میباشد. علت مطرح شدن این مفهوم به تاکید مدیران بر آگاهی بخشهای تحت پوشش از اهمیت هزینه سرمایه برمیگردد. RI یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی عملکرد بخشهای تحت پوشش میباشد که نشان دهنده باقیمانده سود پس از کسر هزینه سرمایه میباشد و به صورت زیر محاسبه میشود:
داراییها * (هزینه سرمایه – نرخ بازده)= RI
در تحلیل ارزش افزوده اقتصادی، سود مورد بحث با سود حسابداری که در صورتهای مالی شرکت نشان داده میشود، کاملاً متفاوت است. در سود حسابداری، هیچگونه هزینهای برای تأمین مالی از طریق صاحبان سهام که یکی از معیارهای مهم تصمیمگیری است در نظر گرفته نمیشود. در سود حسابداری فقط معاملات و عملیاتی که در صورتهای مالی قابل اندازه گیری به ریال باشد، نشان داده میشود. علاوه بر این در تعیین سود حسابداری، با رعایت مفهوم محافـظه کاری و دید گذشـته نگر وضعـیت مالی و وضعیت عملـکـرد گذشــته شـرکـت نشان داده میشود؛ در حالی که در سود اقتصادی به انتظارات مربوط به آینده توجه اساسی خواهد شد. همچنین در سود حسابداری به داراییهای نامشهود و همچنین به سرمایههای فکری موجود در یک شرکت که در فرآیند خلق ارزش دخیل هستند، هیچ توجهی نمیشود.
2-6-3-5- نحوه محاسبه ارزش افزوده اقتصادی
ارزش افزوده اقتصادی عبارت است از سود عملیاتی پس از کسر مالیات منهای هزینه سرمایه و منابع مالی بکار گرفته شده و یا به عبارت دیگر، مابهالتفاوت نرخ بازده سرمایهگذاری و نرخ هزینه سرمایه به کار گرفته شده ضربدر سرمایه(استوارت، 1991).
,
که در فرمولهای محاسباتی بالا عناصر زیر وجود دارند:
R= نرخ بازده سرمایه
CAPITAL =یک تعریف خاص از سرمایه