بهترین مجموعه فرهنگ لغات و اصطلاحات کوچه بازاری و عامیانه قسمت 321

زیر و بالا گفتن-دشنام های زشت به کسی دادن
اُق گرفتن-حالت تهوع پیدا کردن

دُنگی-دانگی

بی جا-نامناسب-بی مورد

دستک دمبک درآوردن-پاپوش دوختن-اشکال تراشی کردن
چروک افتادن-چین افتادن-ناصاف شدن

 

جناغ-استخوان جلو سینه ی مرغ

خاک کردن-دفن کردن-در گور نهادن-پشت حریف را در کشتی به زمین رساندن

دهن پاره-بد زبان-بی حیا-کسی که نمی تواند جلوی زبانش را بگیرد

رو دست کسی بلند شدن-از کسی پیشی گرفتن-با کسی رقابت کردن
حاج خانم-عنوان احترام آمیز برای زنان مسلمان سالمند
به تور کسی خوردن-سر راه کسی ظاهر شدن-گیر کسی آمدن

چرک کردن-عفونت کردن زخم

چکشی جواب دادن-محکم و قاطع پاسخ دادن-تند و برخورنده پاسخ دادن

خوردن بلا به جان-اصابت بلا با جان

روی دوش کسی سوار شدن-بر کسی مسلط شدن

پا پتی-پا برهنه

بیخ گیس ماندن- بیخ ریش ماندن
چارقد-روسری زنانه

دَرَ ک-در کوچک-برای نشان دادن بی اعتنایی نسبت به رویدادی بد به کار می رود

پزا-زود پخت شونده

جاجا-آوازی که با آن مرغ را به لانه اش می رانند

از سکه افتادن(ار رونق افتادن، از دست دادن زیبایی)

چوب به آستین کسی کردن-به سختی تنبیه کردن-به سزای عمل رساندن

 

 

 

زانو انداختن شلوار-کش آمدن پارچه ی شلوار در قسمت زانو

دماغ چاقی-احوال پرسی

چراغانی کردن-جشن گرفتن

زه زده-از میدان در رفته-وارفته-بی حال

 
خوش عیار-خوش ذات-خوش جنس

خان خانم ها-محترم ترین خانم ها-بیش تر به دختر بچه گفته می شود

چیز خور شدن-مسموم شدن

آب نکشیده-زشت-بد-نامفهوم

بی معنی- بیخود

بز رو-راه باریک و پرپیچ و خم در کوه و جنگل

د ِ ؟-واقعن ؟-راستی ؟

زنبورک-نوعی تفنگ کوتاه یا توپی کوچک که بر جهاز شتر می گذاشتند

دُوال پا-آدم سمج

 

بچه انداختن-بچه ی نارس بدنیا آوردن

تمام کردن-مردن

خط کش-وسیله ای برای زسم خط
تو دماغی-صدایی که بخشی از آن از بینی برآید

خروس قندی-آب نباتی به شکل خروس

دهان کسی آستر داشتن-قدرت خوردن خوردنی های بسیار داغ و تند را داشتن

چس و فس-اسباب خرده ریزه ی ناقابل-خرت و پرت

خندیدن تو روی کسی-به کسی که بسیار گستاخ است می گویند

 

جِر گرفتن کسی را-اوقات کسی تلخ شدن

به هم زدن-قطع رابطه کردن

جِر گرفتن کسی را-اوقات کسی تلخ شدن

چاقالو-چاق-فربه

داغان-از هم پاشیده-پریشان
آمدن (چیزی) به کسی(تناسب داشتن (چیزی) به کسی)
آجیل دادن-رشوه دادن-حق و حساب دادن

 

از روی معده حرف زدن(بدون تعمق و بدون منظور چیزی گفتن)

زیر نویس-پادداشت پایین صفحه-پا نویس-نوشته ی زیر فیلم

بی سر و ته-بی معنی-بی هوده-بی نظم

اوقات‌تلخی(ترش‌رویی، عصبانیت)

خجالت زده شدن-شرمسار شدن-شرمنده شدن

آفتابه خرج لحیم-بیشتر بودن هزینه‌ی تعمیر چیزی از بهای نو آن

چُلمن-پخمه-کسی که زود گول می خورد
آغا‌پنبه(زن بسیار سفیدرو، عروسک پنبه‌ای)

تخم لق شکستن-فرصت دادن-رو دادن-کسی را به طمع انداختن

(به زبان کودکان) زخم شدن

انگشت‌پیچ-نوعی گز رقیق

تک خال-به ترین در میان هم ردیف های خود
بلد-راهنما-کسی که راه را می شناسد

خاله گردن دراز-شتر-آدم فضول که در هر کاری سرک می کشد

دَم پهن-نوعی انبر دست که نوک پهن دارد

 

پیاده رو-دو سوی خیابان یا کوچه که محل گذر پیادگان است

ترش ابرو-عبوس

 

در لاک خود فرو رفتن-کاری به کار دیگران نداشتن

 
خارج از حد-بیش از اندازه

 
رگ خواب-نقطه ی ضعف-راه تسلط بر کسی

چیز فهم-عاقل و فهمیده

حرف گوش کردن-حرف شنوی داشتن

چرخی-کبوتری که در آسمان معلق می زند-کسی که روی چرخ و گاری چیزی می فروشد

دکان و دستگاه به هم زدن-سر و سامان یافتن-قدرت و ثروت پیدا کردن

جوجه مشدی-تازه کار و نا آشنا با آداب و رموز مشدی گری

به یک چوب راندن-همه را به یک چشم نگاه کردن

خیس گذاشتن-در آب ریختن آرد برای تهیه ی خمیر

روشن کردن چراغ اول-نخستین پولی که معرکه گیران از تماشاچیان می گیرند

 

از صدقۀ سرِ-از عنایت و لطفِ

خیره-بی شرم-پر رو

ریز بینی-نکته سنجی-دقت

ازدست‌رفته-عاشق

برق از چشم کسی پراندن-سخت ترسانیدن

آب تاختن(پیشاب کردن)

دماغ خشکی-بی مغزی-دیوانگی

خروار-کنایه از مقدار زیاد

آفتاب کردن-برای خشک کردن جلو آفتاب گذاشتن

افسارگسیخته(سرکش)

پا دری-فرشی که پای در می اندازند-سنگی که کنار در می گذارند تا باد در را حرکت ندهد

پا سوخته ی کسی شدن-عاشق کسی شدن-زیان بردن به علت دوستی با کسی

حال نداشتن-مریض بودن-بی حال بودن

جفتک پراندن-لگد زدن-بد رفتاری کردن-مخالفت کردن

چم-رگ خواب-عادت مخصوص هر کسی

تک پران-زن نانجیب

زار-کوتاه شده ی زایر
چاخان کردن-دروغ گغتن-چُسی آمدن

جا انداختن-به سر جای خود آوردن

از یک قماش بودن-سر و ته یک کرباس بودن

 
دامنگیر کسی شدن چیزی-گرفتار شدن کسی به چیزی

روده دراز-پر حرف-وراج

 

رژیم گرفتن-رژیم داشتن

 

تنبان درآر-بی حیا-دریده

پر اشتها-کسی که متمایل به خوردن زیاد است

رو افتادن-علنی شدن-آشکار شدن

 

چشم سفید-گستاخ-حرف نشنو-پر رو

پیشکی-جلوتر-از پیش-به طور مساعده

چرخ زدن-گردش کردن-به عنوان تفریح یا تماشا حرکت کردن
ابرو آمدن-عشوه ریختن-غمزه کردن

چیز دار-ثروتمند

آبکی-بی‌ارزش-از روی بی‌علاقگی
خوش صحبت-شیرین زبان-خوش کلام

چراغانی کردن-جشن گرفتن

رویخی-فرنی-نوعی دسر که از نشاسته و شکر درست می کنند

تو پوزی خوردن-تو دهنی خوردن-دمغ شدن-نا امید شدن
پنج دری-اتاقی که پنج در دارد

چاله چوله-جای پر از گودال-زمین ناهموار

تو پوزی زدن-تو دهنی زدن-با سخن تندکسی را نا امید کردن

ته دل کسی مالش رفتن-احساس ضعف یا ترس کردن-حالتی شبیه به گرسنگی داشتن
چپ رو-تند رو
پُز دادن-خودنمایی بی جا کردن-فیس آمدن
چاییده-سرما خورده-زکام گرفته

چُغُل-سخن چین

داغ به دل کسی گذاشتن-کسی را عزادار کردن
چوب لای چرخ گذاشتن-سنگ پیش پا انداختن-ایجاد مانع کردن

پا گرد-محل چرخیدن پله ها

دست من و دامن تو-دستم به دامنت

از دهان در رفتن-پریدن حرفی از دهان-بدون پیش‌بینی سخن راندن

چاشنی-آن چه که برای به تر کردن مزه ی غذا در آن می ریزند-آن چه که برای منفجر شدن در چیزی کار می گذارند
جای پا-اثر-نشانه-رد

خفگی-حالت فشردگی گلو و تنگی نفس

در هم و بر هم-آشفته-پریشان-آمیخته

تاب-طنابی که از دو سو بر درخت یا دو ستون می بندند و در میان آن می نشینند
خوردن چیزی به چیزی-جور بودن چیزی با چیزی

دنده نهادن-قبول کردن-رغبت کردن

تو دماغی-صدایی که بخشی از آن از بینی برآید
برادر زاده-فرزند برادر

آکِله-جذام-زن سلیطه

حق بردن-رشوه بردن-از راه حق و حساب گرفتن-درآمدی منظم داشتن

بش باد-حقش باشد-هنگامی که کسی به دشمنان دین لعنت بفرستد-شنوندگان این جمله را می گویند.

اَجق وَجق-چیزی با رنگ‌های تند و زننده-دارای ترکیب ناهماهنگ

خوش انصاف-با انصاف-منصف

درد گرفتن دل از اسهال

برای هفت پشت کسی کافی بودن-از تحمل کسی خارج بودن-بسیار زیاد بودن
برخوردن به کسی ،-به نطر کسی ناپسند آمدن-به کسی گران آمدن-احساس اهانت کردن-با کسی دیدار کردن
حُجره-دفتر کار در بازار و تیمچه

دو لُپی خوردن-دو لُپه خوردن-هم از آخور خوردن-هم از توبره
خوش ریخت-دارای هیکل برازنده

جوش جوانی-جوشی که بر صورت یا کمر جوان ها می زند-جوش غرور

خاطر جمع-مطمئن

دَرَ ک-در کوچک-برای نشان دادن بی اعتنایی نسبت به رویدادی بد به کار می رود

دیمی-کشت که از آب باران آبیاری شود-بدون برنامه و حساب-بی هدف

دخانیات-کشیدنی ها مانند توتون و تنباکو و مانند آن ها

زیر سر کسی بلند بودن-فریفته شدن به وعده های به تر-کسی که روزگار ناداری خود را فراموش کرده است

 

 
پا افتادن-اتفاق افتادن-پیش آمدن

آتش‌پا(فرز و چالاک، بی قرار)

دل کسی را خون کردن-کسی را سخت رنجاندن

 

راست رفتن-مستقیم رفتن-بدون دردسر رفتن

پا خورشی-وسایل لازم برای پخت خورش

چسی درکن-آدم پر مدعا

اروای ننه‌ات-ارواح بابات

تخته پاک کن-چیزی که با آن تخته سیاه را در کلاس پاک می کنند

در آستین داشتن-حاضر و آماده داشتن

دست به سیاه و سفید نزدن-به هیچ گونه کاری نپرداختن-ابدن کاری نکردن

خر کسی رفتن-دارای اهمیت و اعتبار بودن

دول-آلت مردی به زبان کودکان

داداشی-برادر در زبان کودکان

دست برداشتن-صرف نظر کردن-چشم پوشی کردن-به حال خود رها کردن

حساب کردن-پرداختن خرج

 

پوشال-چیزهای سبک-میان تهی و بی ارزش

 
رویخی-فرنی-نوعی دسر که از نشاسته و شکر درست می کنند

ریسمان را طناب کردن-یک کلاغ چهل کلاغ کردن-اغراق کردن

دوا درمان-مداوا-معالجه

چُسک-دمپایی-کفش سبک و راحت

خدا داده-دیم کاری

بو دادن-بوی بد دادن-مشکوک بودن
چاروادار-کسی که چهار پا را کرایه می دهد-آدم بی اصل و بی تربیت
پاشویه کردن-شستن پای بیمار با آب گرم نمکدار برای پایین آورد تب

دو زاری-سکه ی دو ریالی

بار آوردن-تربیت کردن-ایجاد کردن-تولید کردن-نتیجه دادن-سبب شدن

بَر و بیابان-دشت و صحرا

به کسی رفتن-به کسی شباهت داشتن

به تخته زدن-در مقام تعریف و چشم نخوردن کسی بکار می برند

آسمان غرمبه-صدای رعد-تندر

دست انداز-ناهمواری راه و جاده

چم-رگ خواب-عادت مخصوص هر کسی

رو راست-پوست کنده-آشکارا-صریح-بدون ابهام

بیرون زدن-ناگهان از جایی بیرون رفتن
دشت کردن-فروختن اولین جنس-نخستین بار پول گرفتن
 

چراغ چشمک زن-چراغی که خاموش و روشن می شود

زخم و زیلی-خونین و مالین-پر زخم
چراغ چشمک زن-چراغی که خاموش و روشن می شود

خط کشیدن دور چیزی-چیزی را کنار نهادن-دست کشیدن از چیزی

زورکی-از روی بی میلی-تصنعی

ازخودراضی-متکبر-خود پسند

تریاک خوردن-خود را با تریاک مسموم کردن

ربغ رحمت را سر کشیدن-مردن

خوش سر و زبان-خوش سخن-شیرین گفتار-حراف

دل کسی را آب کردن-به اوج تمنا رساندن-بسیار مشتاق کردن-بی تاب کردن

با کاره-کسی که هر کاری از او ساخته است

روی زمین سفت نشاشیدن-به مقاومتی بر نخوردن
اداره بازی(پرداختن بیش از حد به تشریفات زاید اداری)

بد جنس-بد ذات-بد نهاد-فرومایه

ابنه‌ای(کسی که با شوخی‌های زشت و حرکات جلف وسیله‌ی آزار خود را فراهم می‌آورد)
بازتاب-واکنش-برگشت نور-صدا یا حرارت

بخت کسی گفتن-خدا برایش ساختن-شانس آوردن

آی زکی-در مقام ریشخند و تحقیر گفته می‌شود

چرند و پرند-پرت و پلا-حرف های مزخرف

جا خوش کردن-در جایی که معمولن نباید ماندن اقامت کردن

جشن گرفتن-سور بر پا کردن

خایه ی چپ کسی بودن-به تمسخر: نزد کسی اعتبار و احترام داشتن
پر بودن خیک کسی-سیر بودن
تف توی یخه ی خود انداختن-خود را بد نام کردن

تَک تَک-یکی یکی-جدا جدا

 
پت و پاره-ژنده-فرسوده

خیت کردن-شرمنده کردن-کنفت کردن-بور کردن

پاسور زدن-پاسور بازی کردن

خورش خوری-ظرفی که در آن خورش می ریزند

اشک کسی دم مشکش بودن(سخت زود رنج بودن، زود به گریه افتادن)

آفتاب کسی به زردی رسیدن(به پایان رسیدن دوران زندگی و یا قدرت و نفوذ کسی)

زده-صدمه دیده-سوراخ شده-خراب

چوب بندی-داربست

دست مزد-اجرت-مزد کار

 
حساب سرانگشتی-حساب ساده و روشن
باج به شغال دادن-به شخصی پست رشوه دادن

زیر نافی-هدیه ای که برای بریدن ناف نوزاد به قابله می دهند

جفت-به هم چسبیده-جا افتاده-مرتب-نر و ماده-دو گاو که برای شخم زدن به کار می برند

بستن دست کسی از پشت-در انجام کاری از کسی پیش بودن

اُزبَک(بی‌ریخت، ژولیده، ازخودراضی)

رسیدن-مواظبت کردن-مورد لطف قرار دادن

افسارگسیخته-سرکش

جا به جا-فورن-کسی که از جایی به جایی منتقل شود
دسته بازی-حزب و گروه راه انداختن

آمد نیامد داشتن-روی دادن واقعه‌ای که احتمال فرخنده و نحس‌بودن هر دو در آن هست

پاشنه نخواب-کنایه از مویی که از نیمه ی پشت بریده و سر آن رو به بالا باشد

پشت رو-وارونه

دیوان کردن-انتقام گرفتن-قصاص گرفتن

زیادی-اضافی-بی مصرف-خارج از حد

چاقوکشی-عربده کشی و حمله با چاقو

روی زمین سفت نشاشیدن-به مقاومتی بر نخوردن

خاج پرست-مسیحی-عیسوی-ارمنی-آشوری

آواز دادن(خواستن)

به قوزک پای کسی نرسیدن-در برابر کسی بسیار حقیر و ناچیز یودن
دسته بازی-حزب و گروه راه انداختن

دست نشانده-زیر دست-مطیع-فرمان بردار

آب نخوردن(درنگ نکردن)

برادر دینی-هم کیش-هم مذهب
آنجا رفتن که عرب نی انداخت(به جایی دور و بی‌بازگشت رفتن)
چوروکیدن-چوروک خوردن-چین برداشتن

تک و تا-جنب و جوش
از چشم کسی دیدن-کسی را مسئول چیزی دانستن

چوب به مرده زدن-از پا افتاده ای را آزار دادن-موضوع کهنه ای را تازه کردن

از زور پسی به گربه آقا عمو گفتن(با دشمنی که دفع آن نمی‌توان، مدارا کردن)

از زیر بته عمل آمدن(خانواده و اصل و نسبی نداشتن)

 

تک و تنها-یکه و تنها-به تنهایی

دَم پهن-نوعی انبر دست که نوک پهن دارد
بلا به دور-بلاها دور باد

 

پابوسی-زیارت

خسته و مرده-درمانده-وامانده-قدرت از دست داده

زاغول-دارای چشمان آبی رنگ

پنج تن آل عبا- پنج تن

زمین گذاشتن چیزی-چیزی را ترک کردن

ریش و پشم-موهای صورت-ریش و سبیل

اَکه ننه-آدم آب‌زیرکاه

دلسوزه-سوختن دل از حسد و مانند آن

چُغُلی-سخن چینی-غیبت-شکایت

ادا اطوار(پیچ و تاب و حرکات غیرطبیعی بدن برای جلب توجه)

دشت کردن-فروختن اولین جنس-نخستین بار پول گرفتن

بز بگیر-کسی که همیشه به دنبال جنس ارزان یا معاملات پر سود است

جِر-اوقات تلخی-لج

خاله وارفته-آدم شل و ول و شلخته

خرج و دخل کردن-برابر شدن هزینه و درآمد

بلا به دور-بلاها دور باد
حسرت به دل ماندن-به آرزوی خود نرسیدن

آفتاب کردن(برای خشک کردن جلو آفتاب گذاشتن)
پامال شدن-از بین رفتن

دم و دستگاه چیدن-اسباب و آلات چیدن

زننده-زشت-نامطبوع-نفرت انگیز

تازه وارد-کسی که تازه وارد شده است