تهیه ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک، ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک

– قدرت صنعت1(IS)
– ثبات محیطی2(ES)
1. Industry Strength (IS) 2. Environmental Stability (ES)
عوامل درونی:
– مزیت رقابتی1(CA)
– توان مالی2 (FS)
با ترکیب عوامل در نظرگرفته شده در هر نمودار از شکل کلی ماتریس(SPACE)، چارچوب کلی آنچه که باید در برنامه استراتژیک انجام شود، به ما نشان داده می شود. ابعاد در یک جهت با هم هماهنگ می شوند که در ابتدا به نظر عجیب است، اما منطقی می باشد. زیرا دو دسته از عوامل بعنوان نقاط قوت در نظر گرفته می شوند(توان مالیFC و نقاط قوت صنعتIS) و به عنوان عاملی مثبت ارزیابی می شوند. درحالی که دو دسته دیگر(مزیت رقابتی CAو ثبات محیطیES) بصورت بالقوه ضعف در نظر گرفته می شوند و به عنوان عاملی منفی ارزیابی می شوند. منطقی است که نقاط قوت مالی برای جبران کردن عدم ثبات محیطی لازم است. بیشتر مشکلات در محیط آینده، استدلال شرایط آینده است و آنچه مهمتر است، داشتن نقاط قوت مالی می باشد. جذابیت صنعت و مزیت رقابتی بعنوان منابع بالقوه برای سودآوری بیشتر درنظر گرفته شده است که اگر هر دو متناسب با کسب و کار باشد، نتایج بسیار خوب است و اگر هر دو نامتناسب باشند، از اینرو کسب و کار دچار مشکل است(شجاعی و همکاران، 1391؛ قارکزلیان، 1384).
توان مالی(FS) و مزیت رقابتی (CA) از شاخص‌های اصلی عوامل داخلی صنعت بوده و دو عامل ثبات محیط (ES) و توان یا استحکام صنعت (IS) نیز از جمله شاخص‌های اصلی عوامل خارجی هستند. برای تعیین وضع کلی سازمان(از نظر استراتژیک)این چهار عامل دارای بالاترین اهمیت می باشند. این ماتریس مطابق شکل 2-10 دارای چهارخانه استراتژیهای تهاجمی، محافظه کارانه، تدافعی و رقابتی است.
مقادیر هر یک از عوامل منظور شده در این ماتریس به وسیله پرسشنامه به دست می آید. این عوامل در چهار گروه، دسته بندی می شوند(توان مالی، توان صنعت، ثبات محیط و مزیت رقابتی) تا مشخص شود که چه نوع استراتژی باید توسط این شرکت استفاده شود.
پس از ارزیابی هریک از عوامل فوق آنها را به صورت کمی تبدیل و ارزش متوسط هر گروه را محاسبه می کنیم. سپس مقادیر بدست آمده را به نمودار منتقل نموده و در نتیجه موقعیت استراتژیک شرکت مشخص می شود(اعرابی و همکاران، 1386).
با توجه به نوع سازمان برای هریک از ابعادی که بر روی محورهای ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک در نظر گرفته می شوند، می توان از متغیرهای زیادی استفاده کرد. به هنگام تهیه ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک بهتر است عواملی که پیش از این در ماتریس های ارزیابی عوامل داخلی و خارجی سازمان گنجاندیم، مورد توجه قرار گیرند. به هنگام بررسی هر سازمان باید کوشید تا آنجا که امکان
1.Competitive Advantage (CA) 2. Financial Strength (FS)
دارد اطلاعات واقعی در ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک را گنجاند، درست به همان گونه که در ماتریس تهدیدات، فرصت ها، نقاط قوت و نقاط ضعف عمل می شود. پس از تهیه این ماتریس، موقعیت استراتژیک شرکت در یکی از موقعیت‌های چهارگانه مشخص می‌شود(دیوید، 1999).
توان مالی

تهاجمی محافظه کارانه
قدرت صنعت مزیت رقابتی

رقابتی تدافعی

ثبات محیط