عنوان کامل پایان نامه کارشناسی ارشد :وضعیت تشیع در استان خوزستان در دوره آل بویه
تکه ای از متن پایان نامه :
نقره در شوشتر بافته مىشدند. به نظر ابن حوقل و اصطخرى، در سراسر خوزستان سرزمینى آبادتر از مسرقان نیست. محصول آن خرما و گندم و جو و باقلا و برنج می باشد. نیشکر در مسرقان و عسکر مکرم زیاد می باشد. در قرقوب، طرازهاى سلطانى و پردههاى معروف تهیه مىکنند که شهرت دارد. در رامهرمز، جامههاى ابریشمى مىبافند و به جاهاى بسیارى مىفرستند. جندىشاپور شهرى پر برکت می باشد و در آنجا درختان خرما و کشتزارهاى فراوان هست.[1] اهواز نیز از جهت ساختن شکر اهمیت زیادی داشت، زیرا تمام اراضى آن شکرستان بوده می باشد و اماکن زیادی براى ساختن شکر ساخته بودند. عسکرمکرم نیز شکرى ممتاز داشت. در زمان فرمانروایى خلفا، صادرات نیشکر از خوزستان اهمیت جهانى داشت. همچنین میوههای مختلف در این استان به ثمر میرسید. هندوانه و خربزه، انار و انگور و خرما در خوزستان به ویژه در شوشتر وجود داشت.[2] بهترین لیموها و زیتون و نارنج و ترنج در خوزستان تولید مىگردید. ارّجان لیمو و انگور داشت، حفر یک کانال کارون را به دجله متصل کند تا کشتیها مجبور نباشند بعد از ورود به دریا به دجله بروند و بالعکس.[3]
3-3-2. دَوْرَق
با در نظر داشتن گفتههای مقدسی شهرى آباد و دور افتاده در مرز عراق در کنار نهرى بوده می باشد، با روستائى پهناور و بازارى بزرگ و خوش ساختمان بود. مرکز بافتههاى درشت بود و مسجد جامع داشت. مقدسی اهمیت تجاری و ارتباطی آن را تأیید میکند که روستاها و بازارهای بزرگ داشته و کالاهای فراوان در آنجا انبار میگردید. [4] دورق مرکز ناحیه ای بوده می باشد به نام سرق این شهر در دوران اولیه اسلام در زمان خلیفه دوم به دست ابوموسی اشعری فتح گردید. بیشتر جغرافینویسان مسلمان از آن به عنوان بندر مهم تجاری یاد کردهاند. این شهر، تأثیر مهمی در جابجایی کالا و صادرات و واردات به خوزستان داشت و کشتیهای کوچک و بزرگ در این بندر پهلو میگرفتند. این کشتیها از هندوستان یا جاهای دیگر میآمدند و در دورق لنگر می انداختند .
تا قرن هفتم هنوز قایقها میتوانستند از آنجا به سمت شمال بالا رفته از راه شهرها و ترعه ها به عسکر مکرم بروند.[5] دورق از طریق خشکی به شهر ثروتمند و مهم ارّجان نیز متصل میشد. ابیدلف که در قرن چهارم از طریق رامهرمز به دورق رفته ، آن را دارای ساختمانهای قدیمی مربوط به قباد بن دارا معرفی کرده و از شکار فراوان آن سرزمین سخن به میان آورده می باشد. وی اضافه میکند که : « دورق چشمههای گوگرد زرد از نوع بحری دارد که برای[1]. ابوالقاسم محمد ابن حوقل، ص ۲۸- ۲۵؛ مرتضی راوندی، ج۵، ص ۲۷۵ .
[2]. ابو عبدالله محمد بن احمد مقدسی، ج۲، ص ۶۱۹- ۶۰۲.
[3] . همان، ص۶۲۶.
[4]. همان، ص ۶۱۵.
[5]. ابوالقاسم محمد ابن حوقل، ص۲۶۱.