3-1 مقدمه
هدف اصلی پژوهش حاضر، طراحی مقدماتی پروتکل درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(ACT) درد مزمن کودکان و کارآزمایی بالینی اولیه آن بر روی تعدادی از کودکان 7 تا 12 ساله مبتلا به درد مزمن بوده است. بدین خاطر در این فصل نخست الگوی کار دو مرحله ای تهیه پروتکل درمان و کارآزمایی بالینی مشخص خواهد شد. سپس نمونه ها و ابزارهای مورد استفاده، شیوه ی انجام تحقیق و شیوه تحلیل داده ها تعیین می گردد.
3-2 نوع تحقیق
تحقیق حاضر در دو مرحله انجام شده است. بدین خاطر به نوع طرح یاد شده بر اساس دو مرحله اشاره می شود:
الف) طراحی مقدماتی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای کودکان مبتلا به درد مزمن: پژوهش حاضر در این مرحله پیرو الگویی کتابخانه ای / اسنادی است.
ب) وارسی کارآزمایی بالینی اولیه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای کودکان مبتلا به درد مزمن: در این مرحله، تحقیق حاضر پیرو الگویی شبه تجربی است.
3-3 جامعه آماری
جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت است از :
1) جامعه ی آماری مربوط به طراحی پروتکل درمانی: کلیه ی الگوهای درمان ACT بزرگسالان و کودکان و درمان های رفتاری شناختی کودکان در زمینه های متعدد
2) جامعه ی آماری مربوط به کارآزمایی بالینی: جامعه آماری این مرحله از پژوهش در بر گیرنده ی کلیه ی کودکان 7-12 ساله مبتلا به درد های مزمنی است که برای درمان، به کلینیک ها و بخش های مختلف بیمارستان های تخصصی و فوق تخصصی کودکان شهر تهران مراجعه کرده اند.
3-4 نمونه ی پژوهش و شیوه ی انتخاب آن
1) نمونه ی مربوط به پروتکل درمانی: نمونه هایی که برای طراحی پروتکل درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد کودکان (CHACT) مورد استفاده قرار گرفت عبارت بودند از :1) کتب درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (هیز، 2003؛ هیز، 2004) 2) الگوی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بزرگسالان (ولز و سورل، 2007) 3) گرته اولیه الگوی درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد کودکان (مورل و ویلسون، 2002) 4) الگوی درمان اضطراب کودکان (راپی، راند و ویگنال، آن ، 1390) 5) الگوی درمان وسواس کودکان (فریمن، جنیفربی و گارسیا، آبه مارس، 1391) 6) انجمن علوم رفتاری و بافتاری (ACBS)
2) نمونه ی مربوط به کارآزمایی بالینی: شیوه ی نمونه گیری این پژوهش بر اساس نمونه گیری در دسترس می باشد. از بین مراجعه کنندگان به کلینیک و بخش ها ی مختلف بیمارستان های تخصصی و فوق تخصصی کودکان شهر تهران (مثل بخش ها و کلینیک های اعصاب، جراحی اعصاب، جراحی، خون، روماتولوژی، ارتوپد و فیزیوتراپی) 20 کودک که با توجه به نظر و موافقت والدینشان آمادگی شرکت در این مطالعه را داشتند و از ملاک های شمول برخوردار بودند، انتخاب شدند و در گروه آزمایش(10 نفر) وگروه کنترل(10)، قرار گرفتند. ملاک های شمول و عدم شمول این مطالعه عبارتند از:
– ملاک های شمول :
1- قرار گرفتن در بازه ی سنی 7 تا 12 سالگی
2- اشتغال به تحصیل- بررسی وضعیت تحصیلی (رد یا موفقیت در آن) توسط روانشناس
3- کسب نمره ی 13 تا 29 (ناتوانی متوسط) در پرسش نامه ی ناتوانی عملکرد (FDI)؛ اطلاعات مربوط به این پرسش نامه در قسمت ابزارهای تحقیق ارائه می گردد.
4 – سابقه ی ابتلا به درد مزمن به مدت 6 ماه یا بیشتر بر اساس تشخیص پزشک مربوطه
5- توانایی شرکت در جلسات بر اساس تایید پزشک مربوطه
– ملاک های عدم شمول :
1- هم ابتلایی با مشکلات روان شناختی (روانی اجتماعی و شناختی) قابل توجه، این موضوع از طریق آزمون CBCL که میزان شایستگی (توانمندی)، کارکرد انطباقی و مشکلات عاطفی – رفتاری کودک را مورد سنجش قرار می دهد، انجام شده است.
2- بیمارانی که به دلیل نوع آسیب ها، ملزم به گچ گرفتگی هستند به طوریکه قادر به شرکت در جلسات و دنبال کردن آن نیستند.
3- شرکت خود کودک یا خانواده ی وی در برنامه های روان درمانی و مشاوره ای دیگر، در ارتباط با جنبه های روانشناختی مشکلات کودک.
3-5 ابزارهای پژوهش
3-5-1 پرسش نامه ی KIDScreen (ریونز – سیبرر وهمکاران،2005)
