2ـ2ـ6ـ6. کلیسای انجیلی(پرزبیتری):
نخستین میسیونرهای هیأت مرسلین آمریکایی (کلیساهای پرزبیتری و مشایخی) در سال 1832 به ایران آمدند. در آغاز در میان آسوریان در ارومیه کار می‌کردند به این امید که در میان این مسیحیان، یک بیداری پدید آورند. اما وقتی بعضی از این مسیحیانِ صوری مجبور شدند کلیسای باستانی خود را ترک گویند. نتیجتاً «کلیسای انجیلی» در سال 1855 پا به عرصه وجود گذارد. پرزبیتریها فعالیت خود را به بخشهای شمالی ایران، در شهرهایی نظیر تبریز، اورمیه، تهران، رشت و مشهد محدود کردند.
در سال 1978، هجده کلیسا و 12 خادم دستگذاری‌شده و 2897 عضو در شورای کلیساهای پرزبیتری ایران وجود داشت که از آنها 55% آسوری، 21% ارمنی، و 24% یهودی و مسلمانِ مسیحی‌شده بودند. در آغاز، پرزبیتریها بر حسب مناطق جغرافیایی تشکل یافتند، اما اخیراً بر حسب گروه‌های زبانی تجدید سازمان شده‌اند. همچنین پرزبیتریها مدارس مختلفی احداث کردند که بعدها دولتی شد. این کلیسا عضو شورای جهانی کلیساها، و اتحادیه جهانی کلیساهای اصلاح‌شده، و شورای کلیساهای خاورمیانه می‌باشد. ایشان اقدام به ساخت بیمارستان‌های متعددی نیز کردند که بیمارستان مرسلین شیراز از کارهای ایشان است. از گروه‌های فعال تبشیری در ایران این گروه می باشد.
2ـ2ـ6ـ7. کلیسای ارامنه:
ارمنستان نخستین حکومتی بود که مسیحیت را رسماً به‌عنوان دین دولتی پذیرفت. ارمنستان که میان امپراطوریهای ایران و روم قرار داشت، در هر مقطع زمانی در دست یکی از این دو قدرت قرار می‌گرفت. تلاش ارمنیها بر حفظ هویت ملی خود معطوف بود، و نتیجتاً فعالیت تبشیری چندانی نداشتند. در سال 1604، شاه عباس، پادشاه ایران، که بر ارمنستان نیز فرمان می‌راند، توده‌های ارمنیان را واداشت تا سرزمین خود را ترک گفته، به داخل ایران کوچ کنند. حدود 12000 نفر ایشان در اطراف دریای خزر و در حوالی تبریز اسکان یافتند. حدود 75000 نفر نیز در جنوب زاینده رود در نزدیکی اصفهان اسکان داده شدند. امروزه حدود 3378000 ارمنی در ارمنستان زندگی می‌کنند. ارامنه ارتدکس فعالیت های تبلیغی چندانی ندارند ولی برخی از ایشان به پروتستان گرایش پیدا کردند و به شدت مشغول تبشیر مسیحیت در میان مسلمانان هستند. در طول سالهای 1600 فعالیتهای میسیونری بار دیگر احیا گشت. امروزه از میان 160000 ارمنیِ ایران اکثراً هنوز وابسته به کلیسای ارمنی هستند که کلیسای گریگوری نامیده میشود، اما حدود 2000 نفر عضو کلیسای کاتولیک ارمنی میباشند. پس از انقلاب اسلامی ایران تصمیم‌گیری در جامعه‌ی ارامنه‌ی ایران درباره مسائل مختلف بر عهده شورای خلیفه‌گری است که به عنوان عالی‌ترین مرجع رسیدگی به امور مذهبی، وظیفه نظارت بر امور فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را بر عهده دارد. وظیفه این شورا اجرای مصوبات هیئت نمایندگان است. این هئیت تصویب لوایح و قوانین جامعه‌ی ارامنه را بر عهده دارد.
2ـ2ـ6ـ8. کاتولیکها:
واژه «کاتولیک» نام مذهبی خاص است که در میان دنیای بزرگ مسیحیت، برای تمایز با پروتستان و ارتدکس انتخاب شده است. کاتولیکها به وسیله ذکر، احترام به پاپ، انجام عشاء ربانی در شنبه، و داشتن کشیش‌هایی که ازدواج نمی‌کنند و مواردی از این دست، از پروتستان‌ها متمایز می‌شوند. کلیسای کاتولیک نخستین کلیسایی بود که میسیونرهایی برای خدمت به جوامع مسیحیان ارمنی و آسوری به ایران گسیل داشت، چرا که با آنان از نظر عقیدتی و تشکیلاتی تشابهاتی داشت. این کلیساهای شرقی همواره با کلیسای روم در تماس بودند و در حدود 1300 میلادی اقلیتی از میان ایشان به روم اعلام وفاداری کردند. کاتولیکها در فعالیت خود در میان آشوریها توفیق بیشتری یافتند. کلیسای شرق آشور حدود13500خانواده عضو دارد، و کلیسای کاتولیک آشوری حدود14000 نفر عضو دارد. کاتولیکها در میان اعراب نیز فعالیت تبشیری دارند و به صورت ماهواره و رادیو برای عرب‌زبانان و فارسی‌زبانان برنامه پحش می‌کنند و کتاب و سی دی ارسال می کنند.
2ـ2ـ7.معرفی برخی از مبشّران مسیحی فارسی‌زبان
تبشیر مسیحیت از سوی بسیاری از مبشران آن در سراسر جهان انجام میشود که ایران نیز یکی از حوزه‌های فعالیت این مبشران بوده است.
«کشیش کامیل نوایی» یکی از مهم‌ترین عوامل و کارشناسان شبکه مسیحی محبت است که به همراه نادره نوایی از فعالیت گسترده‌ای در عرصه تبشیر برخوردار است.
کافی است نام این فرد را در اینترنت جست‌وجو کنید تا شاهد موعظه‌های وی به صورت گسترده در اینترنت باشید. کامیل نوایی زمانی در مراسم دعای یکشنبه کلیسای ایرانیان به‌شدت از یهودیان، اسرائیل و صهیونیزم انتقاد کرده و یهودیان امروز را، صهیونیست خوانده و افزوده است که آنها قصد دارند دنیا را در دست گرفته و بر آن حکومت کنند.
وی برای اینکه بتواند برروی آنتن بماند برخلاف ادعاهای خود به تبلیغ صهیونیست جهانی روی آورد. وی در برنامه چرا مسیحی شدم اعتراف کرد که خیلی‌ها به‌خاطر گرفتن اجازه اقامت در آلمان یا امریکا مسیحی می‌شوند.
«هرمز شریعت» نیز یکی از بنیان‌گذاران و مجریان توانمند شبکه محبت و سازمان کلیسای ایرانیان و از فعالیت در حوزه تبشیر مسیحی محسوب میشود. وی در یک اظهارنظر توهین‌آمیز، زنان مطلقه ایران را با زنان فاحشه یکسان دانست. همچنین در برنامه خود تحت عنوان درس‌های زندگی در یک ادعای عجیب مدعی شد که در آیین مسیحیت زنان بدکاره خیلی زودتر از عالمان دینی و اخلاق مداران جامعه، وارد ملکوت خداوند می
شوند.
اما خبرسازترین و فعال‌ترین شخص در حوزه تبشیر مسیحیت، «رضا صفا» نام دارد. مجری اسلام ستیز شبکه مسیحی نجات گرچه فعالیت و تحرک بیش از حدی از خود نشان می‌دهد، با این حال با بحث‌های غیر علمی و عوامانه خود گاه و بیگاه مایه خنده و سرگرمی دیگران میشود.
رضا صفا در برنامه‌ای تحت عنوان«روزنجات» مدعی شد:
«هزاران نفر تلاش می‌کنند که جان مرا بگیرند، اگر آنها موفق شوند، من راحت می‌شوم و هر روز در آسمان با خداوند گلف بازی می‌کنم.» وی در برنامه دیگری ضمن ادعای پیامبری عنوان می‌کند: «که خداوند به وی دستور داده است تا شخص کوری را شفا دهد.»
صفا در اظهارات مختلفی ضدیت خود را با مسلمانان آشکار کرده و مدعی شده است که:
«اگر مسلمانان به مسیحیت نگروند گناهان آنها هرگز بخشیده نخواهد شد.»
البته در این میان کم نیستند افرادی که با القای فشار علیه مسیحیان و عدم آزادی آنان در ادای فرایض دینی در ایران، سعی دارند که جو حاکم را به نحوی بسته متصور شود، تا به‌راحتی به فعالیتهای مخرب خود رسیدگی کرده و با هیاهوی بسیار، جوی سالم را برای خود ایجاد کنند. در این میان، حتی کسانی که به دلایل دیگر از سوی نهادهای امنیتی تذکر گرفته باشند نیز، هیزم بیار معرکه گشته و مسائل را به لحاظ سیاسی بررسی می کنند.