ابعاد سرمایه اجتماعی از دیدگاه ناهاپیت و گوشال، سرمایه اجتماعی از دیدگاه ناهاپیت و گوشال

1ـ5) تعریف عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق
1ـ5ـ1) سرمایه اجتماعی
سرمایه اجتماعی ، مجموعه هنجارهای موجود در سیستمهای اجتماعی است که موجب ارتقاء سطح همکاری اعضاء آن جامعه گردیده و موجب پایین آمدن سطح هزینه های تبادلات و ارتباطات می گردد . (علوی، 1380) و یا به عبارتی دیگر این مفهوم به پیوندها و ارتباطات میان اعضای شبکه به عنوان منبع با ارزش اشاره دارد ، که با خلق هنجارها و اعتماد متقابل موجب تحقق اهداف اعضاء می شود. (الوانی ،1381 ).ابعاد سرمایه اجتماعی از دیدگاه ناهاپیت و گوشال به شرح زیر است:
1ـ5ـ1ـ1)بعد ساختاری : عنصر ساختاری سرمایه اجتماعی اشاره به الگوی کلی تماسهای بین افراد دارد یعنی شما به چه کسانی و چگونه دسترسی دارید . مهمترین جنبه های این عنصر عبارتند از روابط شبکه ای بین افراد ، پیکربندی شبکه ای و سازمان مناسب.
1ـ5ـ1ـ2) بعد شناختی : بعد شناختی با استفاده از زبان مشترک ، بینش مشترکی از اهداف و ارزشها را برای اعضای شبکه فراهم نموده و مقدمه فعالیت بهینه آنان در سیستم اجتماعی را فراهم می نماید.
1ـ5ـ1ـ3) بعد رابطه ای : عنصر رابطه ای سرمایه اجتماعی توصیف کننده نوعی روابط شخصی است که افراد با یکدیگر به خاطر سابقه تعاملات شان برقرار می کنند . مهمترین جنبه های این بعد از سرمایه اجتماعی عبارتند از: اعتماد، هنجارها، الزامات و انتظارات و هویت.(Nahapiet and Ghoshal ,1998)
1ـ5ـ2) مدیریت دانش
مدیریت دانش به فرآیند خاص سازمانی و سیستمی برای ایجاد (کسب)، انتقال ، تسهیم، نگهداری و کاربرد دانش آشکارو ضمنی کارکنان برای افزایش عملکرد سازمان و ارزش آفرینی اطلاق می شود .(Leidner , 2000and Alavi). فرایند مدیریت دانش شامل مراحل زیر است(Probest,2000) :
1ـ5ـ2ـ1) نیاز به دانش: عبارت است ار تعیین هدف های دانش سازمانی و بررسی وضعیت موجود مدیریت دانش.
1ـ5ـ2ـ2) توسعه و بهبود دانش: عبارت است از روشهایی که به غنا و ارتقای دانش سازمال کمک می کند که می تواند شامل حمایت سازمان از بخش های پژوهشی، توسعه منابع انسانی و استخدام افراد با دانش شود.
1ـ5ـ2ـ3) نشر دانش: عبارت است از انتقال دانش در بین افراد در اثرتعامل و ارتباط.
1ـ5ـ2ـ4) بهره برداری از دانش: عبارت است از عینیت بخشیدن و اجرای دانش بدست آمده و پیاده سازی دانش در سطح سازمان.
1ـ5ـ2ـ5) حفظ وذخیره دانش: عبارت است از انتخاب دانش متناسب با اهداف و ذخیره آنها به صورتی که قابل دسترس باشد.
1ـ5ـ2ـ6) ارزیابی دانش: عبارت است از فراهم شدن امکان اندازه گیری سطح دانش که باعث ازتقای دانش سازمانی می گردد.
1ـ5ـ3) آمادگی سازمانی برای مدیریت دانش
آمادگی را به عنوان پیش نیازی ضروری برای یک سازمان برای اینکه در مواجهه با تغییر سازمانی موفق باشد تعریف کرده اند. (Holt , 2000) بنابراین آمادگی برای مدیریت دانش را مجموعه ای از پیش نیازهای ضروری از قبیل عامل فرهنگ دانش ، عامل ساختار ، عامل زیرساخت سازمان ، عامل نگرش نسبت به تغییر و عامل پشتیبانی از تغییر برای اجرای موفقیت آمیز سیستم مدیریت دانش تعریف کرده اند.
1ـ5ـ3ـ1) فرهنگ دانش: اعتقادات و روش های انجام کار است که در میان تعدادی از اعضای جامعه مشترک بوده و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.
1ـ5ـ3ـ2) ساختار سازمانی: چارچوبی که سازمان بر اساس آن بنا می‌شود شامل مشخصه‌هایی از قبیل سطوح سلسله مراتب، خطوط فرماندهی و روابط.
1ـ5ـ3ـ3) زیرساخت سازمان: شامل شبکه ارتباطات، دسترسی به شبکه، نرم افزار و سخت افزار، مراکز داده و سرورها می شود.
1ـ5ـ3ـ4) نگرش به تغییر: نگرش عبارت است از یک حالت عاطفى مثبت یا منفى نسبت به یک موضوع(تغییر).
1ـ5ـ3ـ5) پشتیبانی ار تغییر: شامل حمایت مدیریت ارشد از طریق آموزش کارکنان، تشویق، سرمایه گذاری و به هر نحو ممکن از تغییرات.