فلوویک در سال 1996 چرناتونی و مک دونالد در سال 2003 شش ویژگی برجسته نام و نشان تجاری (برند) را معرفی کردند:
آگاهی
تصویر
کیفیت ادراک شده
ارزش ادراک شده
شخصیت
تداعیات سازمانی (ایچ و همکاران، 2006، 99)
2-3 مفهوم برند یا تصویر ذهنی از برند
بر اساس مدل آکر و کلر ارزش ویژه نام و نشان تجاری از وفاداری به برند، کیفیت درک شده آن و تداعی و آگاهی از برند ناشی می شود. کلر ارزش ویژه برند را به عنوان اثر تمایزی دانش برند بر پاسخ مصرف کننده به بازاریابی برند تفسیر می کند. (لی و بک، 2010، 395)
طبق نظر آکر “ارزش نام تجاری مبتنی بر مشتری گرایی”، مجموعه ای به هم پیوسته از دارایی های ارزشمند و تعهد مرتبط با نام تجاری است و نشانه ای است که از طرف تولید کننده به مشتری عرضه می شود. مصرف کننده نهایی ارزش نام تجاری را به عنوان ارزش افزوده ای در می یابد که در کالا و نام تجاری آن است.
مدل ارزش نام تجاری مبتنی بر مشتری گرایی، از قوی ترین ابزارهای پیش بینی کننده قصد خرید و رفتار خرید مشتریان در مدل کلر است که در آن از متغیرهای ارزش دریافت شده به عنوان محرک های رضایت و وفاداری مشتری نام برده می شود . با توجه به اهمیت وفاداری مشتریان در بازاریابی، پیش بینی کننده های آن نیز از اهمیت بالایی برخودار است . بنابراین کسب اطلاعات و تبدیل آن به دانش کاربردی می تواند مدیران بازاریابی را در انتخاب استراتژی ها و خظ مشی های بازاریابی یاری نماید.
بنابراین، تحقیقات می تواند، الگوهای رفتار مشتریان را با توجه به ارزش ها و نیازهای آنان به صورت دقیق شناسایی و تجزیه و تحلیل نماید و علاوه بر کسب آگاهی در مورد عوامل تاثیر گذار بر ارزش نام و نشان تجاری، از ارزش های بازار هدف و عوامل انتقال دهنده ارزش های نام تجاری به مصرف کنندگان نیز کسب آگاهی نماید و چگونگی روابط بین پدیده ها و متغیرها را معلوم و با شناسایی و استخراج مدل، چارچوبی را برای انسجام تمامی اجزای ارزش نام تجاری بنا نماید، به گونه ای که بین آن ها هم افزایی ایجاد شود تا نام تجاری قدرتمندی خلق و ارزش آن در نزد مصرف کنندگان افزایش یابد. در نتیجه فعالان در زمینه بازرگانی می توانند با به کارگیری دانش و آگاهی، به خلق نام و نشان ارزشمند نایل شوند و به مزیت رقابتی دست یابند تا بتوانند در سطوح داخلی و بین المللی به موفقیت دست پیدا کنند.
2-4 ارزش ویژه برند
ارزش ویژه نام و نشان تجاری و سنجش آن یکی از مهمترین مفاهیم در فعالیت های کسب و کار و مهمترین و چالش برانگیزترین موضوعات برای مدیران و محققان دانشگاهی است . واژه نام و نشان تجاری معانی متعددی دارد . نام و نشان تجاری بر یک نام، آرم، یک نشانه و یک هویت یا یک علامت تجاری و نام بازرگا نی دلالت دارد .
همچنین ارزش یک محصول یا خدمت خاص را بهبود می بخشد و همه ویژگی های ملموس و ناملموس کسب و کارها را نشان می دهد. (پاراساد و دیو، 2000، 23)
ارزش ویژه برند افزایش مطلوبیت و رضایت درک شده ای است که یک برند به یک محصول منتقل می کند. (میتل و همکاران، 1995، 13)
یو و همکارانش ارزش ویژه نام و نشان تجاری را “ارزش افزوده ادراک شده مصرف کننده از یک نام در مقایسه با محصولی مشابه و بدون نام” می دانند. (یو و همکاران، 2000، 196)
ارزش ویژه نام و نشان تجاری، یک مجموعه دارایی ها و تعهدات پیوند شده با نام و نشان تجاری، اسم و نشانه است که بر ارزش فراهم شده بوسیله یک محصول یا خدمت برای یک شرکت یا مشتریانش می افزاید یا از آن می کاهد. (آکر، 1996، 105)
2-5 جایگاه و اهمیت ذهنیت و برداشت از نام تجاری
در محیط شدیدا ً رقابتی امروز، وجود ذهنیت و تصویر متمایز از یک محصول بسیار مهم است. وقتی که محصولات پیچیده تر و بازارها شلوغ تر می شوند، مصرف کنندگان در هنگام تصمیم به خرید، بیشتر از ویژگی های واقعی یک محصول ، به تصویری که از آن محصول در ذهنشان ساخته شده است تکیه می کنند . به عقیده آکر ، یکی از برداشت های از نام تجاری که بازاریاب ها می توانند در متمایز کردن محصول خود از دیگر محصول ها از آن استفاده کنند، ((فایده مشتری)) است.
بازاریاب ها می توانند از برداشت مثبت مصرف کنندگان از یک نام تجاری، جهت افزایش سهم بازار خود، تهیه تبلیغات جذاب و بازارگذاری محصولات آینده استفاده کنند.
دین (2004، 512) برداشت از یک نام تجاری را به عنوان هر چیزی از یک نام تجاری که با حافظه در ارتباط است، تعریف کرده است. او عقیده دارد برداشت هایی که سه هدف زیر را تأمین کنند ارزشمند هستند: